Ä°nsan kaçakçılığı yaptırımı

ABD'nin insan kaçakçılığı raporunda, bu soruna karşı önlem almayan ''3.kategori'' ülkeler arasında Türkiye de yer aldı. ABD, bu tür ülkelere çeÅŸitli yaptırımı öngörüyor.LÄ°MANLARA ABD DENETÄ°Mİ     Amerikan yönetiminin, teröristlerin kimyasal, biyolojik ve nükleer silahları konteynır gemileriyle gizlice ABD'ye sokmalarını önlemek amacıyla çeÅŸitli ülkelerin limanlarında sürekli ekip bulundurmayı kararlaÅŸtırdığı bildirildi.      Ekip bulundurulacak limanlar arasında Türk limanlarının da yer aldığı belirtildi.      New York Times gazetesinin haberine göre, Türkiye'nin yanı sıra ekip bulundurulacak yerler arasında bazı Arap ülkeleri, Malezya ve Dubai ile Avrupa ve Asya'daki 20 büyük konteynır limanı da var.      Amerikan makamlarının, bu limanlarda ekip bulundurabilmek için ilgili ülkelerin hükümetleriyle müzakereye baÅŸladıkları kaydedildi.      Gazetenin haberine göre, sürekli ekip bulundurulacak limanlar ÅŸunlar: Anvers, Cenova, Hamburg, Hong Kong, Rotterdam, Åžanghay, Singapur, Tokyo ve Yokohama. Ekiplerin bu limanlarda yıl sonundan önce göreve baÅŸlayacakları bildirildi. ABD DışiÅŸleri Bakanlığı'nın yıllık insan kaçakçılığı raporu yayımlandı. Raporda, bu soruna karşı hiçbir önlem almayan ''üçüncü kategori'' ülkeler arasında yer alan Türkiye'nin, aynı kategorideki diÄŸer 14 ülkeyle birlikte, 1 Ekim 2003'ten itibaren, Uluslararası Para Fonu (IMF) yardımı da dahil olmak üzere ABD destekli her türlü yardımın kesilmesini içeren yaptırımlarla yüz yüze kalabileceÄŸi bildirildi.      ÜÇÜNCÃœ KATAGORÄ° ABD DışiÅŸleri Bakanlığı'nın raporunda, insan kaçakçılığına karşı asgari standartları yakalamakta baÅŸarısız ve sorunla baÅŸa çıkmak için hiçbir ÅŸey yapmayan ''üçüncü kategori'' ülkeler arasında Türkiye ile birlikte Yunanistan, Belize, Dominik Cumhuriyeti, Kazakistan, Surinam,Bosna-Hersek, Gürcistan, Liberya, Burma, Kuzey Kore, Özbekistan, Küba,Haiti, Sudan bulunuyor.      Bu yılın raporunun, geçen yıllardakinden daha farklı olduÄŸuna dikkat çekilirken, ilk kez askeri standartları yakalayamayan ve önlem almayan üçüncü kategori ülkelerin, her türlü Amerikan yardımını kaybetmeyi de içerecek ÅŸekilde yaptırıma tabi tutulacağı kaydedildi. Bu yaptırımlar, 1 Ekim 2003 tarihinden itibaren devreye girecek, ancak ABD BaÅŸkanı George W. Bush'un özel talimatıyla uygulanmayabilecek.      MUHTEMEL YAPTIRIMLAR Amerikan hükümeti, bu yaptırımları ''diplomatik araç'' olarak kullanmayı ve insan kaçakçılığı sorununu görmezden gelen ülkeleri daha büyük ve hızlı adımlar atmaya teÅŸvik etmeyi planlıyor.      ABD, Türkiye'nin de aralarında yer aldığı üçüncü kategori ülkelere bu yıl ve takip eden yıllarda belli yaptırımlar uygulayabilecek. Rapora göre bu ülkeler, uluslararası finansal kurumların, özellikle IMF ve Dünya Bankası'nın yardımlarına ABD'nin itirazıyla karşılaÅŸabilecekler. Ancak ABD, 1 Ekim 2003 tarihine kadar durumunu düzelterek üçüncü kategorideki ülkeler listesinden çıkan hükümetlere karşı yaptırım uygulamayacak.      CÄ°NSEL SÖMÃœRÃœ AMACIRaporda Türkiye'nin, cinsel sömürü ve iÅŸ gücü amaçlı insanların getirildiÄŸi ülkelerden biri olduÄŸu savunuldu. Türkiye'nin aynı zamanda diÄŸer Avrupa ülkeleri için geçiÅŸ ülkesi olduÄŸu belirtildi. Kurbanların, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Rusya, Ukrayna ve Moldova'dan getirildiÄŸi kaydedildi.      ABD raporunda, ''Türk hükümeti, kaçakçılığın bertaraf edilmesi için gereken asgari standartları tam olarak karşılayamıyor ve bunu karşılama yönünde önemli bir çaba da göstermiyor'' denildi. Raporda, hükümetin yeni insan kaçakçılığı karşıtı yasalar çıkardığı, göçmen yasasını güçlendirdiÄŸi ve bunları kısa zaman içinde yaptığı belirtilmekle birlikte, ''ancak hükümetin geçen yıl bu konulardaki ilerlemesi yavaÅŸtı. Özellikle de bu sorunu önleme ve sorundan korunma alanlarında'' ifadesi kullanıldı.      Raporda, Türk hükümetinin önleyici hiçbir tedbir uygulamadığı ancak bu soruna karşı artan bir siyasi isteklilik sergilediÄŸi belirtildi. Özellikle DışiÅŸleri Bakanlığı'nın, bakanlıklar arası bir görev gücü oluÅŸturduÄŸu kaydedildi. ULUSAL EYLEM PLANI Bu görev gücünün düzenli olarak biraraya gelmediÄŸi ancak hükümetin Nisan 2003 tarihinde kabul ettiÄŸi bir ulusal eylem planını hazırladığı belirtildi. Türkiye'nin, insan kaçakçılığında ''kaynak ülke'' konumundaki ülkelerle iÅŸbirliÄŸinin sınırlı olduÄŸu ancak 2003 ilkbaharında, bu konuda da ilerleme kaydedildiÄŸi anlatıldı.      ABD DışiÅŸleri Bakanı Colin Powell, özgürlük ve demokrasinin her kıtada yayıldığı 21. yüzyılın dünyasında, yüzbinlerce kadın, erkek ve çocuÄŸun sömürülmesi, tacize uÄŸraması ve köle olarak kullanılmasının ahlaki açıdan kabul edilemez ve sarsıcı olduÄŸunu bildirdi.      Raporu açıklayan Powell, bu tür sorunların, savaÅŸ sonrası Irak'ta da ortaya çıkabileceÄŸine dikkati çekti. Raporda, ABD'nin de insan kaçakçılığı sorunundan nasibini aldığı belirtilirken, yılda yaklaşık 20 bin kiÅŸinin ABD'ye kaçırıldığı belirtildi. Bütün dünyada ise insan kaçakçılığının, yılda 900 bini bulduÄŸu kaydedildi.      Ä°KÄ°NCÄ° KATAGORÄ° Ä°kinci kategoride yer alan ve aralarında Arnavutluk, Ermenistan, BangladeÅŸ, Bulgaristan, Kanada, Çin, Macaristan, Ä°srail, Japonya, Meksika, Pakistan, Suudi Arabistan, Tacikistan gibi ülkelerin bulunduÄŸu 74 ülke ise asgari standartları karşılamamakla birlikte, bu sorunun üstesinden gelmek için önemli çaba gösteren ülkeler grubunda sayıldı.      BÄ°RÄ°NCÄ° KATAGORÄ° Birinci kategori grubunda ise Avusturya, Belçika, Kolombiya, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Fransa, Almanya, Ä°talya, Fas, Hollanda, Polonya, Tayvan, BirleÅŸik Arap Emirlikleri ve Ä°ngiltere gibi ülkeler yer alırken, bu ülkeler, standartları tamamen yakalayan, insan kaçakçılarını cezalandıran ve bu sorunu ortadan kaldırmak için ciddi çaba ortaya koyan ülkeler olarak nitelendirildi.ASKERÄ° YARDIMLAR DA ABD İÇİN YAPTIRIM KONUSU OLABÄ°LÄ°R       Bu arada ABD DışiÅŸleri Bakanlığı'nın insan kaçakçılığıyla savaÅŸ ve izleme direktörü John Miller, insan kaçakçılığı konusunda önlem almayan NATO müttefikleri Türkiye ve Yunanistan'a, yaptırım olarak askeri yardımın da kullanılabileceÄŸini ima ederek, ''Bizim umudumuz, bu ülkelerin önemli bir çaba göstererek performanslarını geliÅŸtirmeleri ve bu tür sonuçların ortaya çıkmaması'' dedi.      Miller, gazetecilerin insan kaçakçılığıyla ilgili sorularını yanıtlarken, üçüncü kategori ülkelere ne tür yaptırımlar uygulanabileceÄŸini anlattı.      ABD BAÅžKANI'NA ÇAÄžRI Miller, ''Yasalara göre ABD BaÅŸkanı, yaptırımlar konusunda karar vermeye çaÄŸrıldı. Bu çerçevede üçüncü kategori ülkeler, bazı Amerikan yardım biçimlerine ulaÅŸamayacak. Bunlara insani yardım ve ticaretle ilgili yardımlar dahil deÄŸil, ancak örneÄŸin uluslararası finans kuruluÅŸlarının yardımları buna dahil. ABD BaÅŸkanı, isterse bu yaptırımları ulusal çıkarlar çerçevesinde tamamen veya kısmen uygulamayabilir'' dedi.      Miller, üçüncü kategorideki bütün ülkelerin, yaptırımların devreyegireceÄŸi 1 Ekim 2003 tarihine kadar insan kaçakçılığıyla mücadelede gereken çabayı ortaya koyacağını umduklarını ve böylece ABD BaÅŸkanı'nın, yaptırımlara baÅŸvurmasına gerek kalmayacağını ifade etti.     Bir gazetecinin, Türkiye ve Yunanistan'a yönelik yaptırımlara dikkati çekerek, iki NATO müttefikine askeri yardımda da kısıtlama olup olmayacağını sorması üzerine Miller, ''Benim, ABD DışiÅŸleri Bakanlığı'nın ve BaÅŸkan George W. Bush'un umudu, bu tür ülkelerin insan kaçakçılığına karşı performanslarını geliÅŸtirecek ÅŸekilde önemli bir çaba ortaya koymaları ve bu tür sonuçların ortaya çıkmamasıdır. Bunun için önümüzde 4 ay var. Ne olacağını öngöremem'' dedi.  Â