İngiltere'de medyaya tarihi darbe
Güncelleme Tarihi:
İngiltere’de 2011’de sansasyonel haber için çok sayıda insanın telefonlarının dinlendiğinin ortaya çıkmasının ardından 8 aydır soruşturma yapan Yargıç Leveson, “Medya yasayla desteklenen, hükümetin dahil olmadığı bağımsız bir kurum tarafından denetlenmeli” dedi. Bu, 50 yıldır özdenetim uygulayan İngiliz basınına dizgin vurulması demek.
İNGİLTERE’de Mart 2002’de kaybolan Milly Dowler adlı bir kız çocuğu ülke tarihine damga vuracak bir dönemi başlattı. Dowler ile ilgili sansasyonel haber yapmak isteyen News of the World gazetesinin tuttuğu bir dedektif aracılığıyla onun sesli mesajlarını dinlediğinin ortaya çıkmasıyla geçen yıl telekulak skandalı patladı.
Gazetenin kapanmasına yol açan skandalın sadece Dowler’a değil siyasetçiler, sanatçılar, kraliyet ailesine dek uzandığının anlaşılmasıyla İngiltere ayağa kalktı. Koltuğu sallanan Başbakan David Cameron sonunda Lord Brian Leveson adlı bir yargıca soruşturma açması için görevlendirdi. Leveson’un Kasım 2011’den bu yana 400’den fazla kişiyi sorgulayarak hazırladığı raporu dün açıklandı. Leveson, tavsiye niteliği taşıyacak, ancak hükümeti basının işleyişine ilişkin değişiklikler yapmaya zorlayacak raporu için aralarında İngiltere Başbakanı ile eski İngiltere başbakanlarının ve News of the World patronu Rupert Murdoch’ın da bulunduğu çok sayıda kişiye, basın ile siyasetçiler ve basın ile polis arasındaki bağlantıları sordu. İngiliz yargıç sonuç olarak medyaya ağır ithamlarda bulundu. Leveson, yasamaya, 50 yıldır öz denetim sistemiyle ve Basın Şikayetleri Komisyonu’na (PCC) başvurularak işleyen İngiliz basınının, kurulacak bağımsız bir kurumla denetlenmesini önerdi. Leveson, yeni kurumun eski gazeteciler ve akademisyenler gibi kamu kesiminden oluşmasını ancak aktif editörler ve politikacıları içine almaması gerektiğini bildirdi. Kurumun gazetelerde düzeltme yayınlatma ve 1 milyon (yaklaşık 3 milyon lira) sterline kadar ceza verebilmesini savundu.
İşte Leveson’un tespitleri:
Medya son 10 yılda kendi “etik kuralları”nı görmezden geldi.
Sansayonel haberlere yol açacağı zarara bakılmaksızın pervasızca öncelik verildi.
Medya onyıllardır masum insanların hayatlarını mahvetti.
Politikacılarla medya arasında kamu yararına olmayacak şekilde son 20 yıldır “fazla yakın” ilişki var.
Yasa koyucu medyaya yönelik bağımsız bir denetleme kurulu için süreç başlatmalı.
Mahkemeye gitmeden medya mağdurlarının uğradığı zararı telafi edecek bir hakemlik sistemi oluşturulmalı.
Murdoch’la anlaşma yok
Leveson, iktidardaki Muhafazakar Parti’nin 2010 seçimlerinde kendilerini desteklemeleri karşılığında Murdoch medyasına destek vaat ettiği iddialarının doğru olmadığını ancak Cameron’un bu gruba yaranmaya çalıştığını belirtti. Cameron, basının denetlenmesi için yeni bir yasaya ihtiyaç olmadığını söyledi. Başbakan Cameron mevcut özdenetim sisteminin kabul edilemez olduğunu söylemiş ancak yeni bir yasayı desteklemekten de kaçınmıştı.