Oluşturulma Tarihi: Aralık 02, 2002 01:49
İngiliz The Sunday Times, dünkü sayısında İngiltere'nin finans merkezi City'de şirketlerin çalışanlarına TL ile prim ödeyerek vergi kaçırdıklarını iddia etti.
Türk Lirasını ‘dünyanın en çok değer kaybeden ve en zayıf para birimlerinden biri’ olarak tanıtan gazete, şu anda City bölgesinde faaliyet gösteren en az 20 büyük kuruluşun, çalışanlarına yıllık kár payı ikramiyelerini vermek için Türk Lirası'nı birim olarak aldıklarını öne sürdü. Bunu vergi kaçırmak için düşünülmüş ustaca bir yöntem olarak tanıtan gazete, ‘Ancak karşılığında bir güçlük yaşanıyor ve çalışanlar neredeyse 13 rakamlı sayılara kadar varan ücretler alıyorlar. Bu para öylesine büyük bir tepe oluşturuyor ki taşımak için el arabası bile yetmiyor da kamyon gerekiyor’dedi.
Bir Türk Lirası'nın şu anda 0.00004 peninin biraz üzerinde değer taşıdığını belirten gazete, 1 milyon sterlin değerindeki bir ikramiyenin Türk lirası ile 2 trilyon 388 milyar TL civarında tuttuğunu bildirdi. Geçen hafta TL olarak ikramiye alan bir bankacının gazeteye verdiği demece de dikkat çeken Sunday Times, bu kişinin ‘‘hayatımda ilk kez üzerinde bu kadar çok rakamın ardı ardına sıralandığı bir çek gördüm‘‘ diyerek hayretini dile getirdiğini bildirdi.
Gazete ‘‘Ancak Inland Revenue (İngiliz Vergi Dairesi) de olan bitenin farkına vardı‘‘ derken, Vergi Dairesi‘nden bir yetkilinin ‘‘Bunun son zamanlarda çok kullanılan bir yöntem olduğunu biliyoruz ve konuyla ilgili olarak işverenlerle temasa geçmeye başladık‘‘ uyarısında bulunduğuna dikkat çekti.Grant Thornton isimli muhasebe bürosundan Mike Warburton yaptığı açıklamada, ‘‘Biz Türk lirasını kullanıyoruz çünkü gerçekte değerinin düşmesi garanti ve hayal kırıklığı yaratmıyor. Birçok müşterim bu yolu kullanıyor’’diye konuşuyor. Büyük yatırım bankaları da bugün kar paylarının nasıl ödeyeceklerini tartışmaya açtılar. Merrill Lynch ve Credit Suisse First Boston çalışanlarına ikramiyelerini Türk Lirası verip vermedikleri hakkında bir açıklama yapmaktan kaçınıyorlar. Bazı bankalar Tür Lirası dışında Arjantin pezo'su ve Brezilya real'ini de kullanıyorlar. Ancak bankaların ilk tercihleri Türk Lirası.
TL ile vergi nasıl kaçırılıyor?
İngiliz yatırım şirketleri, brokerler ile yıl sonu prim ödemesinin yabancı para brimi üzerinden yapılması konusunda anlaşıyor.
Böylece, yıl sonunda bir brokera 2 milyon sterlin yerine, bunun karşılığı olan 4.8 trilyon lira prim ödeniyor.
Broker bu TL ile hemen 2 milyon sterlin alıyor.
TL, sterlin karşısında değer kaybettikçe, bu paranın karşılığı olan sterlin miktarı da azalıyor.
TL yüzde 50 devalüe olduğunda, brokerın aldığı TL miktarı da 2 milyon sterlin yerine 1 milyon sterline iniyor.
Böylece yıl sonunda İngiliz hükümetine 2 milyon sterlin yerine 1 milyon sterlin üzerinden vergi ödeniyor.
Tek risk IMF'nin Türkiye'yi kurtarması
SUNDAY Times Gazetesi, İngiliz bankalarının vergi kaçırmakta kullandıkları Türk Lirasının ufkunda önemli bir sorunun olduğuna da dikkat çekiyor. Bu sorunun Türk ekonomisini kurtarmak isteyen Uluslarası Para Fonu (IMF) olduğunu savunan gazete, Türkiye'de 2001 yılında enflasyonun yüzde 70 olduğunu ancak bu sene enflasyon rakamının yüzde 30'lar civarına indiğini kaydediyor. Gazete bu sebepten ötürü önümüzdeki yıllarda artık kar payları dağıtılırken Türk Lirasının çok fazla tercih edilemeyeceğini söylüyor.