İnci kefali için jandarma bayramda nöbette

Van Gölü ve bölgenin ikinci büyük gölü olan Erçek Gölü'nün tek balık türü inci kefali, üreme dönemi olan 15 Nisan-15 Temmuz'da tatlı sulara göç ediyor. Bu göç yolculuğu görsel bir şölen sunarken, kaçak avcıların yakalanması için de jandarma ve Tarım Orman Müdürlüğü ekipleri, gece-gündüz denetim yapıyor. İnci kefali balığının yumurtlama göçü sırasında yaşanan olumsuzluklar da Tarım Orman Müdürlüğü ekipleri tarafından sürekli kontrol edilmeye çalışılıyor. Van Gölü ve Erçek Gölü'nün tuzlu ve sodalı suyundan çıkarak yumurtalarını bırakmak için tatlı sulara göç eden ve bu göç esnasında zaman zaman karşılaşılan balık ölümleri de, yoğun şekilde takip ediliyor. Tarım ve Orman Müdürlüğü ekiplerinin kaçak avcılara karşı 7/24 sürdürdüğü denetimlere katılan Van YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Dr.Öğr.Üyesi Ataman Altuğ Atıcı, inci kefalinin korunması için bayramda da yoğun bir mesai yaptıklarını, Ercek ve Muradiye ilçesinde bulunan Bendimahi Çayı'ndaki balık ölümlerini de araştırdıklarını söyledi.

BALIKLARDA DOĞAL ÖLÜM GERÇEKLEŞMİŞ

Dr.Öğr.Üyesi Atıcı, Van Gölü'nün etrafında bir çok akarsunun bulunduğunu ve endemik inci kefalinin bu akarsulara göç ettiğini belirterek, "Balıkların göçü sırasında zaman zaman ölümlerle de karşılaşıyoruz. Tarım ve Orman Müdürlüğü ekipleri denetimlere giderken bizler de onlara eşlik ediyoruz. Bu noktada yakın zamanda iki bölgede balık ölümleri gerçekleşti. Birisi Muradiye ilçesindeki Bendimahi Çayı, bir diğeri ise Erçek Gölü'ndeki Gedeloğlu mevkisindeydi. Bendimahi'deki balık ölümlerinin doğal ölüm olduğu sonucuna vardık. Çünkü ölen balıkları incelediğimizde yumurtalarını bıraktıklarını gördük. Yani üreme faaliyetlerini tamamıyla gerçekleştirmişler. Üreme sonrası kondisyon kaybı, yani bir güç kaybı yaşanmış balıklarda. Buna bağlı olarak doğal ölüm gerçekleşmiş. Tabii yaşı büyük balıklarda bu daha fazla olur. Kondisyon zayıflığından kaynaklanıyor. Kimyasal bir etki olsaydı, yaptığımız çalışmalarda bunu görür ve tespit ederdik. Ancak buna bağlı bir ölüm görmedik'' dedi.

Balık ölümlerinde hava sıcaklığının da etkisi olduğunu söyleyen Atıcı, ''Birkaç gün içerisinde hava şartlarında da ani değişimler yaşandı. Bu durum da balıklarda strese neden oldu. Bunu da bir yan etken olarak söyleyebiliriz. Erçek Gölü'ndeki inci kefali ölümleri ise su sıcaklığının 30 dereceye kadar çıkmasından kaynaklandı. Yani ciddi bir su ısınması söz konusu. Biliyoruz ki; Erçek Gölü'nün sıcaklığı daha düşük. İnci kefalleri de genellikle 15-20 derece bir sıcaklık istiyor yumurtalarını bırakmak için. Balıkların en çok etkilendiği değer sıcaklıktır. Bu durum da olumsuz bir etkidir. Burada da bir doğal ölüm söz konusu. Herhangi bir insana bağlı çevresel bir etki değil. Bu bölgelerdeki gözlemlerimiz devam edecek" diye konuştu.

‘HER BİR BALIK 10 BİN YUMURTA BIRAKIYOR’

Van Tarım ve Orman İl Müdürlüğü Balıkçılık ve Su Ürünleri Şube Müdürü Muhammet Demir ise, yasağın başladığı 15 Nisan'dan bu yana jandarma ekipleri ile birlikte yaklaşık 400 denetim yaptıklarını söyledi. Bu denetimler esnasında yaklaşık 20 ton balığı canlı ele geçirdiklerini ve tekrar suya bıraktıklarını belirten Demir, şunları söyledi:

"Dünyada sadece Van Gölü'nde yaşayabilen inci kefalini korumak için denetimler yapıyoruz. Bu denetimlerimizi Ramazan Bayramı’nda da sürdürüyoruz. Van Gölü'nün çevresindeki tatlı su ve derelerde denetimlerimizi yapıyoruz. Asıl amaç; kayıtlı balıkçılığın ağ verimliğini arttırmak. Van Gölü'ndeki inci kefali, bu bölgede yaşayan yaklaşık 15 bin insana geçim kaynağı sağlıyor. Biz de bu durumun aksamaması ve göldeki balık sayısının artması için mücadele ediyoruz ve kaçak avcılara fırsat vermemek için sürekli denetimlerde bulunuyoruz. Şu ana kadar yaptığımız denetimlerde 10 bin metre ağ, 15 bin ton ölü balık ile 20 tona yakın canlı balık ele geçirdik. Canlı balıkları tekrar yaşam alanlarına bıraktık. Kaçak balık avlayanlara da 70 bin lira idari para cezası uygulandı. Buradaki asıl amacımız, balığın sudan çıkmadan tekrar suya aktarılmasıdır. Çünkü her bir balığımız yaklaşık 8 ile 10 bin arasında yumurta bırakıyor. Eğer bu üreme döneminde inci kefallerini iyi korursak, Van Gölü'ndeki balık stok miktarı yükselir. Bu da balıkçıların verimini yükseltir ve kentin ekonomisine büyük katkı sağlar."