İlk cemre bugün düştü

Gazi Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Halk Bilimi Bölümü Sözlü  Anlatımlar Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. M. Öcal Oğuz,  halk takviminin, tabiat olaylarına ve bunların tekrarlarına dayalı  tecrübelerle oluştuğunu söyledi.

Cemre kelimesinin kökeninin Arapça olduğunu ve “ateş halinde”, “yanmış  halde” veya “kor” anlamlarına geldiğini dile getiren Oğuz, “Ayrıca, Hac  sırasında Mina'da şeytan taşlamaya veya taşların oluşturduğu yığına da cemre  denilmektedir. Cemrenin, Altay Türklerinde görülen İmre adlı olağanüstü varlığın  dönüşümüyle ortaya çıktığını savunanlar da vardır. Cemreyi, Bulgar Türkleri'ndeki  Zemire veya Anadolu ağızlarındaki Zemheri ve Kumuk Türkçesi'ndeki nem veya buhar  anlamına gelen Zemre ile ilişkilendirenler de bulunmaktadır” diye konuştu.
       �
Cemre düşmesi nedir?
         
Anadolu'da yaygın olarak kullanılan geleneksel halk takviminin, yılı  “kasım günleri” ve “Hızır günleri” olarak kış ve yaz olarak ikiye böldüğünü  ifade eden Oğuz, şöyle konuştu:

“Kasım günleri, miladi takvime göre 8 Kasım'da başlar, 179 gün sürerek,  5 Mayıs'ta sona erer. Kasım günleri, 4 yılda bir Şubat 29 çektiği zaman 180  gündür. Hızır günleri ise 6 Mayıs'ta başlar ve 7 Kasım'a kadar 186 gün sürer.  Cemrelerin düşmesi, Kasım günlerinden Hızır günlerine, bir başka ifadeyle kıştan  bahara geçişin sembollerinden biridir. Halk takvimine göre, Kasım günleri 100.  güne yani miladi takvimde 15 Şubat'a geldiğinde artık kış hükmünü kaybetmeye  başlar. Bunu halk 'Geldik yüze, çıktık düze' şeklinde ifade eder.

Halk takvimine ve inanışına göre bu tarihten 5 gün sonra cemreler düşmeye  başlar. 20 Şubat'ta ilk cemre havaya düşer ve havadaki bütün kışı yere indirir.  27 Şubat'ta ikinci cemre suya düşer ve suları ısıtır, buzları çözer. 6 Martta  üçüncü cemre toprağa düşer ve toprağı ısıtır, ilk kır çiçeklerinin çıkmasını  sağlar.”

Prof. Dr. Oğuz, tabiatı gözlemleyen halkın bu durumu “Ağustos soğuya  soğuya kışı getirir, şubat ılıya ılıya yazı getirir” şeklinde ifade ettiklerini  anlattı.
         
BOLU'DA ÇİĞDEMLER ÇİÇEK AÇTI
         
Sarıalan Yaylası'nda sarı ve mor renkte açan  çiğdemler baharı müjdeliyor. Kar kalınlığının bir metre 80 santimetre olduğu Kartalkaya Kayak  Merkezi'ne 4 kilometre uzaklıkta bulunan Sarıalan Yaylası'nda çiğdemler çiçek  açtı. Kartalkaya'ya gelen tatilciler, yaylayı ziyaret ederek sarı ve mor renkte  açan çiçeklere ilgi gösteriyor.

Grand Kartal Otel Genel Müdürü Halit Ergül, AA muhabirine yaptığı  açıklamada, yerli ve yabancı turistlerin kayak merkezine yoğun ilgi gösterdiğini  belirterek, kayak merkezinde bulunan otellerin hafta içi yüzde 85, hafta sonu ise  yüzde 100 doluluk oranıyla hizmet verdiğini söyledi.

Kartalkaya'da iki mevsimin bir arada yaşadığını ifade eden Ergül,  “Sarıalan Yaylası'nda çiğdemler çiçek açtı. Kayak merkezine gelen tatilciler  yaylada ilkbaharı, Kartalkaya'da kış mevsimini yaşıyor” diye konuştu.

Yakın bir zamanda kar yağışı beklediklerini anlatan Ergün,  “Kartalkaya'da bir metre 80 santimetre kalınlığında kar var. Pistlerde kayak  için çok elverişli kar bulunuyor. Tatilciler toplam uzunluğu 42 kilometre olan  pistlerde dolayasıya kayak yapabiliyor. Kayak sezonu nisan ayına kadar devam  edecek” şeklinde konuştu.