A.A
Oluşturulma Tarihi: Şubat 28, 2010 11:05
TEİS Genel Başkanı Nurten Saydan, 1 Ocakta yürürlüğe giren İlaç Takip Sistemi (İTS) ile ilgili sorun yaşadıklarını söyledi.
Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Nurten Saydan, 1 Ocakta yürürlüğe giren İlaç Takip Sistemi (İTS) ile ilgili “sorun yaşadıklarını” ifade ederek, “Hastalara sunduğumuz hizmet, kaydı yapılmayan ilaçları sisteme giremediğimiz ve ilacın satışını yaptığımızı kanıtlamak amacıyla kutuların üstünden neyi kesip reçeteye yapıştıracağımızı bilemediğimiz için aksıyor” dedi.
Saydan, İTS'nin üretici, depolar ve eczaneleri kapsayan 3 paydaşlı bir sistem olması gerekirken başlangıçta depoların sistem içine alınmamasının yanlış olduğunu savundu. Saydan, eczanelerin bu konuda karşılaştıkları sorunlara ilişkin şunları söyledi:
“Bazı ilaç firmaları ürünlerini İTS'ye bildirmeden depolara yolluyor. Sisteme dahil olmayan ilaç depoları da bu ilaçların kontrolünü yapmadan eczanelere gönderiyor. Bu ilaçları İTS'de sorguladığımızda ise 'kayıtlı değil' cevabı alıyoruz. Bunun üzerine depodan gelen ilaçları iade ediyoruz. Aynı ilaç bu kez ertesi gün etiketlenerek eczanelerimize tekrar gönderiliyor. Bizler hastalarımıza 7 gün 24 saat ilaç karşılamakla yükümlüyüz. Ancak bu kaos ortamında eskiden olduğu gibi ilaç kutusu üzerindeki kupür, barkod, fiyat bilgisi, ilacın ismini keserek, hatta kutunun tamamını reçeteye yapıştırarak hastalarımızın ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyoruz. Ama görüştüğümüz SGK yetkilileri 1 Ocaktan sonra üretilen ilaçlardan İTS'ye kaydedilmeyenlerin ödenemeyeceğini bildirdiler. Hastalarımıza ilaç vermesek 'eczacılar İTS'ye karşı çıkıyor' denilecek, aksi halde ise verdiğimiz ilaçların bedelleri ödenmeyecek. Bu sorunun bir an önce çözülmesini istiyoruz.”
“YÜK ECZACILARA YIKILDI”
Eczanelerine barkod cihazları yerine yeni sisteme uyum amacıyla fiyatları 400-500 TL arasında değişen karekod cihazları aldıklarını, her eczaneye en az 2 karekod cihazı gerektiğini, ayrıca buna uygun yazılım programı da edinmek zorunda kaldıklarını ifade eden Saydan, her eczanenin bu sistem için az bin 500-2 bin TL harcadığını kaydetti.
İTS'nin, ilaçların imalattan hastaya verilinceye kadar kontrolünün sağlanması amacıyla yürürlüğe sokulduğunu, ancak depolar henüz sisteme dahil olmadığı için bu amacın gerçekleşemediğini öne süren Saydan, “Bütün yük eczanelerimizin üzerine yıkıldı. İlaçların İTS'ye girişini ecza depoları yerine eczaneler yapmak zorunda bırakıldı” görüşünü dile getirdi.
İlaçların farklı türde kutular içinde piyasaya sürüldüğünü, “6 bilinmeyenli denkleme benzeyen ödenecek ilaç modeli bulunduğunu” iddia eden Saydan, “Hastalara sunduğumuz hizmet, kaydı yapılmayan ilaçları sisteme giremediğimiz ve ilacın satışını yaptığımızı kanıtlamak amacıyla kutuların üstünden neyi kesip reçeteye yapıştıracağımızı bilemediğimiz için aksıyor” dedi.
Bazı eczanelerin halen 1 Ocaktan önce üretilen ilaçları sattığı için henüz bu sorunla karşılaşmadığını, ancak eski tip ilaçların git gide tükendiğini belirten Saydan, “Yetkililer derhal bu duruma bir çözüm bulmak zorundadır” diye konuştu.
“ECZACILARIN KAFASININ KARIŞMASI DOĞAL”
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürü Saim Kerman da, bazı ilaç firmalarının sistemin işleyişini tam olarak kavrayamaması nedeniyle kayıt sırasında sorun yaşadıklarını söyledi. Kerman “Sistem kayıt sırasında blok kabul etmiyor, çift giriş gerekiyor. Firma sisteme giriyor, yanıtını alamıyor. O zaman sistem kapalı diye düşünüyor. Bir kısmı da bildirim yapmıyor” diye konuştu.
Yaşanan bu sorunların tamamen ticari kaygılardan kaynaklandığına işaret eden Kerman, “Eczacıların kafasının karışması doğal. Firmaların 'ürünümü satamam' endişesi nedeniyle piyasada 13-14 çeşit farklı kutu şekli oluştu. Böyle olunca da firmaların bu sistemle ilgili isteği zayıfladı” dedi.
Şimdiye kadar İTS'ye 51 milyon 750 bin ilacın kaydının yapıldığını bifade eden Kerman, “Hedefimiz mart sonuna kadar pazarın yüzde 10'unun sisteme kaydının yapılmasıydı. Aylık ilaç arzının 125 milyon kutu, mart sonuna kadar ise toplam rakamın 375 milyon kutu olacağı düşünüldüğünde, bu süre sonuna kadar 37-40 milyon arasında kayıt bekliyorduk. Şu ana kadar bu hedefimizin üzerinde kayıt oldu” değerlendirmesinde bulundu.
Kerman, ilaç üreticilerinin yüzde 95'inin sisteme hazır olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“Karekoddan dönüş yok. Türk Eczacıları Birliği, ilaç üreticileri, depocular, SGK ve Sağlık Bakanlığı yetkilileri olarak bir araya geldik ve bunu bir kez daha dile getirdik. Karekodlu ürün satan eczanelerin fatura bedellerinin ödenmesi 30 gün kadar öne alındı. 12 bin 500 eczane şimdiye kadar numara alarak sisteme bağlandı.”
Eczacıların sisteme girişte tek bağlantı yapma taleplerinin hatırlatılması üzerine ise Kerman, “SGK martta medula-3'ü devreye sokacak. Böylece bu talep yerine gelmiş olacak” dedi.
Kerman, TEB'in, eczanelerin, birliğin geliştirdiği aynı yazılımı kullanmasına yönelik bir çalışması bulunduğunu, buna da eczanelerin kendilerinin karar vereceğini söyledi.
SİSTEME BİLDİRİLMEYEN İLAÇLAR İÇİN UYARI
Bu arada, İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü, İTS'ye üretim bildirimi yapan firmalara, karekodlu olarak piyasaya verilen bazı ürünlerin sisteme bildiriminin yapılmadığının tespit edildiğini bildirerek, bunların satış alanına düşmeden önce üretim bildirimlerinin tamamlanması gerektiği uyarısında bulundu.
“Aksi takdirde bu ürünlerin piyasada satılamayacağı” kaydedilen uyarıda, “Karekodun üzerindeki bilgilerle sisteme yapılmış bildirim arasında fark olduğu gözlenmiştir. Özellikle parti numaralarının ve son kullanım tarihlerinin karekod üzerindeki hali ile bildirimler arasında bazı farklar gözlenmektedir. Bu durumdaki ürünlerde eczacı 'Ürün Bilgileri Tutarsız' mesajı almakta ve ürün satılamamaktadır” denildi.
Eczacıların mağdur olmaması için karekod içeriğinin sıralamasıyla ilgili öneriye de yer verilen uyarıda, üreticilerin, ürünlerini sisteme bildirdikten sonra doğrulama yapabilmelerine imkan sağlandığı da bildirildi.
Genel müdürlük, ayrıca üreticiler için ürün doğrulama amaçlı bir internet servisini de hizmete açtı.
Bununla ürünlere karekodun doğru basılıp basılmadığı, sisteme karekod bilgilerinin doğru kaydedilip kaydedilmediği kontrol edilebiliyor.
İLAÇ TAKİP SİSTEMİ NEDİR?
Sağlık Bakanlığının uygulamaya koyduğu İlaç Takip Sistemi, birer numara verilen ürünlerin, üretim aşamasından hastaya ulaşıncaya kadar her aşamada takip edilmesine olanak sağlıyor.
Bu şekilde sisteme kaydedilen ilacın eczaneden satışı sırasında öncelikle onay alınıyor. Sistemin onay vermesi halinde satış gerçekleştirilebiliyor. Aksi halde sisteme kayıtlı olmayan ilaç satılamıyor.