Ceyhun KUBURLU- Çiğdem TOKER / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Haziran 10, 2008 00:00
Tarım ilacı kalıntısı nedeniyle Rusya’nın almadığı yaş sebze ve meyvelerin "İç piyasada satılıyor iddiaları" tüketiciyi endişelendiriyor.
Yetkililer domatesin yıkanıp, kabuğunun soyularak yenmesi gerektiğine dikkat çekerken üreticiler, "İlaç kalıntıları topraktan domatesin içine geçti ise yapılacak bir şey yok" diyor.
RUSYA’nın Türkiye’den yaş sebze ve meyve alımını 7 Haziran’dan itibaren durdurma kararı alması iç piyasada fiyatları düşürdüğü gibi tüketicileri de endişelendiriyor. Özellikle Rusya’nın domates konusunda kesin kararlı olması ihraç edilmeyi bekleyen 300 bin ton domatesin iç piyasaya yayılmasına neden oluyor. Hem fiyatları düşen hem de zehirli olan domateslere denetim getirilmesi gerektiğini söyleyen Rito Tohumculuk Genel Müdürü Hasan Ünal, "Eğer zehir domatesin içine geçtiyse kabuğunun soyulması veya yıkanması bir şey ifade etmez. O yüzden iç piyasaya biran önce denetim getirilmeli" dedi.
Gübre fiyatları yükseldiHasan Ünal, bu yıl çiftçinin gübreleme işlemini doğru ve dengeli bir şekilde yapamadığını belirterek, yaş sebze ve meyve üretimi ile ilgili olarak şu çarpıcı bilgileri verdi: "Bu yıl gübre fiyatları tavan yaptı. Çiftçide ürüne dengeli bir şekilde gübre veremedi. Sonuç olarak Rusya’ya ihracat durdu. İhracat için üretilen ürünlerde iç piyasaya dağıtılmaya başlandı. Bu fiyatları etkiledi. Ancak en kötüsü ürünlerin zehirli olabilme ihtimalidir. Bu ihtimal ise çok yüksek. Çünkü ilaç kalıntıları topraktan ürünün içine geçtiyse yapılacak bir şey yok."
Fransa kalitesi istendiRusya’nın koyduğu ihracat engelinin perde arkasını da anlatan Hasan Ünal şunları söyledi: "Rusya her geçen gün zenginleşen bir ülke konumunda. Bu nedenle de tüketiciler artık daha kaliteli ürün tüketmek istiyor. Gelirleri de arttığı için Fransa ve Almanya gibi ülkelere gönderilen kalitede ürün istiyor. Geçtiğimiz yıl Rusyalı yetkililer Türk üreticileri uyararak ’Gelecek yıl daha iyi ürün istiyoruz. Üretiminize dikkat edin" diye uyarıda bulundu. Ancak bu uyarıya kimse kulak asmadı. Sonuç olarak da artık kimse bu tür ürünleri tüketmek istemiyor."
İlaç genelde kabukta kalıyorHasan Ünal, yapılan gübreleme işlemini ise şöyle değerlendirdi: "Gübreleme yapılırken ilaç aslında domatesin üzerinde kalıyor. Yani pazardan alındığı taktirde yıkanıp kabuğu soyularak yenilebilir. Ancak bu işlem sırasında ilaç kalıntıları topraktan ürünün içine geçmiş olabilir. Bu durum çok riskli. Artık çiftçinin bu konuda eğitilmesi gerekiyor. çünkü Rusya ihracatının durması sektörü olumsuz etkileyecektir. Herkesin elini taşın altına koşup bilinçli üretim yapılması gerekiyor."
Nitratlı domatesleri biz mi tüketiyoruz RUSYA’nın, üzerinde tarımsal ilaç kalıntısı (nitrat) bulunduğu gerekçesiyle Türkiye’den domates ithalatını durdurması, içeride fiyatları düşürerek tüketiciyi sevindirdi. Yaklaşık 10 gün önce 1.60 YTL’den satılan domatesin fiyatı pazarda 70 kuruşa kadar düştü. Ancak bu gelişme, "İlaç kalıntılı domatesleri biz mi tüketiyoruz" sorusunu gündeme getirdi. Türkiye Sebze Meyve Komisyoncuları Federasyonu (TÜMESKOM) Başkanı Yüksel Tavşan, Dış Ticaret’ten sorumlu Devlet Bakanlığı ile Tarım Bakanlığı’nı halka açıklama yapmaya çağırdı. Tavşan, "Rusya’nın tutumu siyasi mi teknik mi açıklayın. Eğer siyasi hesap yoksa, Rus halkının sağlığı Türk halkının sağlığından daha değerli değil! Güvence istiyoruz" dedi. Tavşan, Rusya’nın ilaç kalıntısının "eşik değerlerin üzerinde" olduğu gerekçesini ileriye sürdüğünü hatırlatarak şöyle dedi: "Nedir bu değerler? Bilmeye hakkımız yok mu? Neden hiçbir yetkili kamuoyu önüne çıkıp açıklama yapmıyor. Rusya’nın tutumu pekala siyasi olabilir. Bunu anlayabiliriz. Eğer siyasi değil de teknikse; yani kalıntılar sağlığa zararlıysa domatesleri biz mi tüketiyoruz? Merak ettiğinizi aynı soruya biz de cevap arıyoruz. Şu anda Türk halkının sağlığı güvence altında değil."
2009 ihracat hedefi 1.5 milyar dolardıTürkiye’den Rusya’ya yapılan yaş sebze ve meyve ihracatının yüzde 95’ini domates, üzüm, patates, patlıcan ve limon gibi ürünlerin oluşturduğunu ifade eden Ünal ihracat rakamlarıyla ilgili olarak şu bilgileri verdi: "Bu yıl Rusya’ya 1 milyar dolarlık yaş sebze ve meyve ihracatı planlanıyordu. İhracattaki son 4 yıllık ortalama büyüme ise yüzde 40 civarında seyrediyordu. 2009 yılındaki hedefler ise çok daha büyüktü. Tam 1.5 milyar dolarlık ihracat planlanıyordu."
Hangi ürünü nasıl tüketmeliDomatesin kabuğunu soyup sirkeli suyla yıkamalı.
Üzümü yıkamadan yememeli.
Patlıcanın kabuğunu soymak lazım.
Patatesi iyice yıkamak gerekiyor.
Toplam üretim 10 milyon ton
Domates üretimi 10 milyon tonu buluyor.
400 bin tonu ihraç ediliyor.
300 bin tonu sadece Rusya’ya gönderiliyordu.
İhracatın büyüme oranı yüzde 40 seviyesindeydi.
Rusya’ya 1 milyar dolarlık ihracat hedefleniyordu.
2009 yılında bu hedef 1.5 milyar dolardı.