İkitelli'de 12 milyar dolarlık rüya

Güncelleme Tarihi:

İkitellide 12 milyar dolarlık rüya
Oluşturulma Tarihi: Mart 17, 2002 00:00

Türkiye'nin en büyük organize sanayi bölgesine dönüşen İkitelli için 30 bin girişimci, 20 yılda 2 milyar dolardan fazla para harcadı, devlete 300 milyon dolar KDV ödedi. Siyaset ve bürokrasi yüzünden 12 yıldır ruhsat ve tapu alınamadı. İkitelli'de 12 milyar dolarlık üretim kapasitesi oluştu.İkitelli Organize Sanayi Bölgesi (OSB), tam anlamıyla bir Türkiye hikayesi. Üstelik birçok Türkiye hikayesi gibi mutlu sona hálá resmen ulaşabilmiş de değil. Yeni planların onaylanması gerekiyor. Planları OSB yönetimi hazırlıyor, Sanayi Bakanlığı ve İl İdare Kurulu onaylayacak. Ardından tapu ve ruhsatlar çıkacak. Bu süreçte şu anda hiçbir engel görülmüyor. 20 yıllık çilenin ardından bütün yetkililer İkitelli'deki sanayicinin durumunu yasal hale getirmek için olumlu bir çalışma içinde.Birlik üyesi kooperatiflerden Çevre Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi Başkanı Yusuf Tokdemir, İkitelli OSB'nin toplam üretim kapasitesinin 12 milyar dolara ulaştığını belirterek, ‘‘Bunun da yüzde 40'ını ihraç etmeyi hedefliyoruz. Ancak bürokrasi ile boğuşmaktan dış pazarlar için gerekli şirketleşmeyi yapamadık’’ dedi.HERŞEYİ DALAN PLANLADI1983'te zamanın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Adayı Bedrettin Dalan, İstanbul içindeki tüm ‘‘gayrısıhhi müesseseleri’’ kent dışında altyapılı modern sitelere taşıyacağını meslek kuruluşlarının temsilcilerine açıklar. Herbirinin kooperatif kurmasını ister ve kendilerine şehir dışında arsa tahsis edeceğini belirterek, altyapı ve üstyapı inşaat bedelinin yüzde 40'ı için de devlet imkanlarından kredi sözü verir. Bu meslek kuruluşlarının temsilcileri de Dalan'ı haklı bulur. Ve 20 yıllık hikaye resmen başlar.S.S. İkitelli Küçük Sanayi Siteleri Yapı Kooperatifleri Birliği Başkanı Yusuf Akgün başlarına gelenleri şöyle anlatıyor:‘‘Haliç, Kağıthane, Eminönü başta olmak üzere hemen organize olduk. Sayın Dalan bize planını ayrıntılı olarak anlattı ve İstanbul'un kurtuluşu için bunun olmazsa olmaz bir plan olduğunu söyledi. 'Herkes bir küçük sanayi kooperatifi kursun, şehrin dışında altyapısı yapılmış, organize olmuş bölgelere taşınacaksınız' dedi. 3 bölge planlamıştı İkitelli, Hoşdere ve Kurtköy.. İkitelli için 16 kooperatif olabildik. Yer tahsisleri yapıldı ve 1984'te Büyükşehir Meclisi onayladı. Araziler Hazine ve özel şahıslardan kamulaştırıldı. Bunun üzerine 17 kooperatif daha kuruldu ve müracaat etti. İlk başta 350 hektar (3.5 milyon metrekare) olan arsa alanı genişletildi ve 650 hektarlık bir alana çıkarıldı. 1986'da da Büyükşehir Belediyesi site planına göre arterleri açtı stabilize döktü. Kooperatifler olarak sitelerimizin alt ve üst yapılarını yapmaya başladık. Arkadan şehrin içinden 16 tane daha kooperatif kuruldu ve onlar da arsa talebinde bulundu. Böylece 49 kooperatif olduk. Kuzey cepheye doğru 16 kooperatife daha yer tahsisi yapıldı.’’ Yusuf Akgün, Bedrettin Dalan'ın 1989'da seçimleri kaybetmesiyle başlarına gelenin pişmiş tavuğun başına gelmediğini söylüyor ve devam ediyor: ‘‘Dalan seçimi kaybetti ve Nurettin Sözen başa geçti. Gelir gelmez de bütün planları iptal etti. İkitelli'yi, Hoşdere'yi, Kurtköy'ü hepsini. Dalan neye imza atmışsa negatif baktı ve hepsini engellemeye çalıştı. Bizim projede inşaata hiç başlamayanlar ortada kaldı. İnşaata başlayan 33 kooperatifin temsilcileri olarak mahkemeye başvurduk. Mahkeme Dalan'ın yaptığı 1985 tarihli 5 binlik ve binlik planlara göre inşatın devamına karar verdi. Bu arada Sözen Plan Revizyonu adı altında 1 kilometre uzunluğundaki yapılmış dükkan sitesini yıkmaya kalkıştı. Allah'tan dönemin Küçükçekmece Belediye Başkanı Ertuğrul Tığlay, aynı partili olmasına rağmen Sözen'e karşı çıktı ve bizim yanımızda yer aldı. İnşaatlarımızı durdurmayı reddetti.’’4 YIL GECİKTİ, TAPU HÁLÁ YOKİkitelli'deki kooperatifler ilk hedefe göre 1990'da inşaatlarını bitirmiş ve dükkanlarına girmiş olacaklardı. Ancak hem devletin vaad ettiği alt ve üstyapı inşaatının yüzde 40'ı kadar kredi Hazine'ye takıldı hem de Sözen'in girişimleri yüzünden üyeler inşaatı yapmakta büyük tereddüt geçirdi. Yusuf Akgün, ‘‘30 bin üyemizin aidatları ile 2 milyar dolardan fazla harcama yaptık. Bu harcamalar sırasında yaratılan KDV miktarı 300 milyon doları buluyor. Rahmetli Adnan Kahveci Maliye Bakanı iken bize 'sizin ödediğiniz KDV'ler size ödenecek' diye söz vermişti. Onun da ömrü vefa etmedi’’ dedi.İkitellizedeler sonunda devletten altyapı yardımı alabilmek için OSB olmaya karar verdi. İnşaatın da kooperatif üyelerinin kendi imkanlarıyla devam etmesi kararlaştırıldı. Siteye ilk taşınmalar 1994'te olabildi. Sosyal tesislerin ve ticaret binalarının inşaatı halen devam ediyor. İmalathane inşaatlarının tamamı bitirildi ve yüzde 60 doluluğa ulaşıldı. Ancak bütün fiili ilerlemeye rağmen ruhsat ve tapu alınamadı. Çünkü belediye yönetimleri İkitelli'nin planlarını onaylamak yerine sürekli para talebinde bulundu. Şu günlerde İkitelli OSB'de umutlu bir bekleyiş var. Çünkü 4562 Sayılı Kanun ile OSB'lerin plan yetkisi belediyelerden alındı. Biraz gecikmeli de olsa yakında tapu ve ruhsatlar resmen tamamlanacak.Yeraltı tüneli Paris gibiEvren Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi (ESKOOP) Başkanı da olan Birlik Başkanı Yusuf Akgün, İkitelli içindeki ESKOOP alanının altyapısını Paris'ten esinlenerek yapmış. Paris'te yeraltı tünelini incelerken Fransız polisinden zor kurtulduğu da belirten Akgün şöyle konuştu: ‘‘Paris'i gezerken yerin altına giren bir merdiven gördüm. İndim ve bir kapıdan tünele girdim. Bir de baktım ki her türlü altyapı geçişi büyük bir yeraltı tüneli ile çözümlenmiş. Çok şaşırdım ve İkitelli'de de bu tür bir altyapı kurmaya karar verdim. Şimdi Eskoop'un altyapısına diğer koopretifler de çok hevesleniyor. Üniversiteler gelip inceliyor. Biz de çok yüksek kapasiteli bir altyapı sistemimiz olduğu için grur duyuyoruz.’’30 bin ortaklı şirket doğuyorBirlik Başkanı Yusuf Akgün İkitelli'yi dış pazarlara açmak için 1996'da İkitelli Holding'i projelendirdikleri ancak, daha sonra bunun yerine bir KOBİ Dış Ticaret Şirketi kurmaya karar verdiklerini söyledi. Akgün, ‘‘Bu şirketimiz, imalatçılarımıza hem iç hem de dış pazarlardan toptan tedarik yapacak. Aynı zamanda üretilen malın yine iç ve dış pazarda pazarlanması için her türlü faaliyeti gerçekleştirecek. Yurtdışında satış kanalları kurmaktan fuarlara katılıma kadar KOBİ'lerin tek başlarına yapamayacağı faaliyetleri sürdürecek. Devletin ve Dünya Bankası gibi yabancı kurumların desteğini değerlendirecek. Aynı zamanda da bölgemizdeki Türk KOBİ'lerine yabancı ortak bulacak’’ dedi. Akgün sözkonusu şirketin OSB'deki 30 bin üyenin ortaklığına açık olacağını ancak ortak olmak istemeyenlere de aynı hizmeti sunacağını vurguladı.İkitelli'nin tarihçesi1983-89 Bedrettin Dalan projeyi açıkladı, planı yaptı ve arsaları kamulaştırıp kooperatiflere verdi. İnşaatı başlattı. 1989-94 Nurettin Sözen revizyon isteğiyle ‘‘inşaatı durdurun’’ dedi. 300 bin istihdam hedefli bölgeyi metro-tramvay ulaşım planlarından çıkardı.Küçükçekmece Belediye Başkanı Ertuğrul Tığlay, Sözen ile kavgayı göze alarak Büyükşehir'in kararlarını uygulamadı. Partisinden kovuldu.İkitelli, Organize Sanayi Bölgesi statüsü kazanınca anayolları devlet yaptı. 25 kilometre arter yollar için 8 milyon dolar tahsis sağlandı. Bu rakam ve Dalan'ın ilk başta harcadığı 7 milyar lira dışında devlet projeye tek kuruş vermedi.1994-2002 Refahlı belediyeler gayrısıhhi müesselerin şehir içinden çıkarılması için baskı yapmamayı tercih etti. Şehir içinden İkitelli OSB'ye taşınanların boşalttığı dükkanlara aynı tür işler için ruhsat verildi.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!