Güncelleme Tarihi:
Fakat her sinema bu gösterimi farklı bir teknoloji kullanarak yapıyor. AFM İstinye Park’ta IMAX teknolojisi, Cinebonus Kanyon ve Nautilus’ta REAL D teknolojisi var. İki sinema da bu teknolojileri getirmek için büyük yatırımlar yapmış. IMAX ve REAL D’nin farklarının ne olduğunu görmek için, filmleri izledik, projeksiyon odalarına çıktık, bilgi aldık.
SİSTEM | Kanadalı bir eğlence teknolojisi firması olan IMAX Corporation, üç boyutlu film teknolojisini geliştirmeye 1980’li yıllarda başladı. Kasım 2004’te vizyona giren, Kutup Ekspresi filmi dünyada tamamı IMAX 3D deneyimine dönüştürülen ilk Hollywood filmi oldu. Görüntünün üç boyutlu hale getirilmesi de çok basit bir mantığa dayanıyor: Gözlerimiz cisimleri iki ayrı açıdan yakaladığı için derinlik oluşur. Ekranda üç boyutlu bir imaj görmemiz için de iki ayrı görsel gerekir. 3 Boyutlu IMAX projektörü, eşzamanlı olarak, aynı sahneyi farklı açılarla perdeye yansıtıyor. Perdeye yansıyan bu bulanık görüntü, özel mercekli gözlükler sayesinde net bir şekilde birleşiyor ve derinlik kazanıyor. IMAX 3D dünyanın en geniş ve kaliteli film formatı olarak bilinen 70 milimetrelik formatı kullanıyor. Aralarında Amerika, Kanada ve Almanya’nın da bulunduğu 40 ülkede, toplam 296 IMAX salonu bulunuyor. | REAL D aslında bilim adamı ve araştırmacılar için geliştirilmiş bir teknoloji. BMW, Boeing, Pfizer gibi şirketler ile NASA ve Amerikan ordusu gibi kurumlar senelerdir REAL D teknolojisi kullanıyordu. Film sektöründe ise ilk kez 2005’te "Chicken Little" adlı film için kullanıldı. REAL D’nin işleme mantığı da diğer üç boyutlu teknolojilerle aynı. Farkı tek dijital projektör kullanması. İzleyeciler için farkı ise REAL D’de görüntülerin, perdenin arkasına doğru devam ediyormuş gibi görünmesi, yani daha fazla derinlik kazanması. Filmlerin REAL D ile gösterilmesi için çekim aşamasında özel, pahalı tekniklerin kullanılması gerekiyor. 2008’de bu teknoloji ile sadece 5 filmin vizyona girmesi planlanıyor. REAL D dünyaya 2006’da açıldı. Bugün aralarında ABD, Avustralya, Avusturya, Brezilya, Kanada ve Japonya’nın da bulunduğu 23 ülkede 500’e yakın salonda kullanılıyor. 2009’da salon sayısının 8 bin olacağı belirtiliyor. |
TÜRKİYE’DE DURUM | IMAX teknolojisi, Türkiye’de ilk olarak 2000’de AFM ANKAmall’da kullanılmaya başlandı. İstanbullular 3 boyutlu sinema ile ancak 2005 yılında tanıştı. Şu anda, biri Ankara’da biri de İstanbul İstinye Park AFM’de olmak üzere toplam iki IMAX 3D salonu var. IMAX teknolojisinin kurulumu için 5.5 milyon dolarlık yatırım yapıldı. | Cinebonus bu teknolojiyi Türkiye’ye getirmek için iki yıldır uğraşıyordu. Bunun için 3.5 milyon dolar harcandı. Beowulf filmi bu teknolojiyle gösterilen ilk film. Sadece Kanyon ve Nautilus sinemalarında izlenebilir. 2009 sonuna kadar 14 milyon dolar harcayıp bu teknolojiyi daha çok sinemaya getirmeyi amaçlıyorlar. |
PERDE | 8 kat yüksekliğinde, gümüş alaşımlı bu perde, üzerindeki binlerce delik sayesinde sesin salonda tam anlamıyla dolaşmasını sağlıyor. Ebatlarının büyüklüğü (24x17m), görüntünün içindeymiş hissi veriyor. | REAL D için kullanılan perdeler de özel olarak yurtdışından getiriliyor ve gümüş içeriyor. Ama büyüklüğü alışık olduğumuz ölçülerde. |
GÖZLÜKLER | Kanada’dan getirilen hafif ve geniş saplı polarize gözlük, perdeye ayrı yansıtılan sol ve sağ göz imajlarını tek film şeridinde birleştiriyor. Normalde gözlük üzerine de rahatça takılabilir. | REAL D’nin gözlükleri Amerika’dan ithal. Tasarımaları güneş gözlüklerini andırıyorlar, hafif ve rahat. Hatta unutup dışarıya bile bu gözlüklerle çıkabilirsiniz. |
ALTYAZI | Önceleri, 3 boyutlu IMAX formatındaki filmler, sadece Türkçe dublaj ile gösterime girebiliyordu. Ama henüz çok yeni olan özel bir projektör ile altyazılar da aynı 3 boyut mantığıyla filme yansıyor. | Kanyon ve Nautilus’ta alt yazılar, perdenin üstüne yansıyor. Filmin görüntülerinin önünde değil de, arkasındaymış gibi duruyorlar. Bu da üç boyut deneyiminizin alt yazılarla bölünmemesi anlamına geliyor. |
PROJEKSİYON | IMAX 3D projektörü de Kanada’dan geliyor. Perdeye saniyede 48 kare yansıtabiliyor. Işığı o kadar kuvvetli ki, gökyüzüne çevrilince uzaydan görülüyor. Zaten kendisi de uzay mekiğini andıran büyüklükte bir alet. | Filmler özel ve çok hızlı bir dijital projeksiyon cihazıyla gösteriliyor. Bir saniyede yansıttığı kare sayısı 144. Bunun 72’si sağ, 72’si sol göz için. Filmler bir hard disk’e yüklü olarak yurtdışından geliyor. Gösterim ancak film şirketinin gönderdiği özel şifrelerin projektöre girilmesiyle mümkün oluyor. |
BİLET FİYATLARI | 3 boyutlu gösterimlerin bilet fiyatı normal fiyatlardan yüzde 10 ile 25 arası daha fazla. | Bilet fiyatları normalden 2.5 YTL daha pahalı. Hafta sonu Cinebonus Kanyon’da tam bilet 17.5, Nautilus’ta ise 16.5 YTL. |