İki ay sonra bal bitecek
Güncelleme Tarihi:
Türkiye'de bal üretimi düşerken, stoklar da tükenme noktasına geldi. Balda ithalat tartışmaları hızlandı.
Bal Paketleyicileri, İhracatçıları ve Sanayicileri Derneği (BALDER) Başkan Yardımcısı Özen Altıparmak, Türkiye'de bu yıl tüketiciye sunulacak kalitede ve yeterlilikte bal olmadığını, balda ithalat izni verilmezse, 2 ay sonra tüketicinin ilaç niyetine de kaliteli ve sağlıklı bal bulamayacağını öne sürdü.
Altıparmak, arı yetiştiricilerinin stoklarında 15 bin tondan fazla bal olduğunu ifade ettiğini hatırlatarak, stoklardaki balın sadece 4 bin tonunun sanayicinin kullanabileceği miktarda ve kalitede olduğunu belirtti ve “Bal var diyenler yalan söylüyorlar. Eğer varsa, bunları analizini yaptırarak hemen, peşin almaya hazırım. Ama bunlar istenilen kalitede değil” dedi.
Türkiye'de bal üretiminin ortalama 40 bin tonun üzerinde olmadığını, bu yılki üretimin de 22 bin 750 ton düzeyinde gerçekleştiğini öne süren Altıparmak, stoklarda 6 bin ton bal olduğunu, bu balın yüzde 35'inin standarda uygun olmadığını, sanayicinin kullanabileceği nitelikte en fazla 4 bin ton kaldığını kaydetti.
Bal paketleme sektöründe ortalama büyüklükte 30 civarında firma bulunduğunu, Türkiye'nin 23 bin ton bala ihtiyaç duyduğunu, paketlemecilerin de 15 bin ton bal talep ettiğini anlatan Altıparmak, tüketicinin kaliteli bal ihtiyacının karşılanması amacıyla Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na ithalat izni verilmesi için başvurduklarını, ancak, “9 tane arı yetiştirici birliğinin gerçekçi olmayan bilgiler vermesi nedeniyle ithalatın engellendiğini” ifade etti.
BAL FİYATI KARABORSA
Öte yandan arı yetiştiricileri balda ithalata karşı çıkıyor. Mersin Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Hasan Çalıkoğlu, bazı bal firmalarının bal ithalatının önünü açmak için Tarım ve Köy işleri Bakanlığı nezdinde girişimde bulunmasını ‘oyun’ olarak nitelendirdi. Bu yıl yaşanan arı ölümleri ve yaz dönemindeki kuraklık bahane edilerek bal ithalatının önünün açılmak istendiğini kaydeden Hasan Çalıkoğlu, küresel ısınmaya bağlı olarak yaz döneminin yağışsız geçmesiyle bal veriminin düşük olduğunu anlattı. Bunu fırsat bilen bazı tüccarların bal ithal etmek için hükümete baskı yapmaya başladığını kaydeden Çalıkoğlu, “Üretilen bal Türkiye’ye yeter, ithalata hiç gerek yok. Ancak, birileri, Avrupa’nın almadığı ucuz ve kalitesiz İran ve Çin balını Türkiye’ye sokacak ve millete yedirecek. Türkiye’de toplanan kaliteli bal ise dışarıya satılacak. Halkımız kalitesiz bal tüketirken, birileri hem ithalattan, hem ihracattan kazanacak. Şu an çırpınmakta olan arıcılık ise can verecek” dedi. |
“Avrupa'da 5 YTL olan en kaliteli balın fiyatı, Türkiye'de 10 YTL. Önceki yıllarda bal ihraç eden Türkiye'de tüketiciye bu kadar yüksek fiyattan bal yedirmeye kimsenin hakkı yok. Bal ithalatına karşı çıkanlar, ellerinde kalitesiz balı tutanlar ve taklit bal üretenler. İthalata izin verilmedikçe, kalitesiz balın fiyat yüzde 50-60 artıyor. Bazı firmalar da bala şurup karıştırıp bal diye satıyor. Stoklarda 4 bin ton kaliteli bal var ama raflar kalitesiz ve taklit bal ile dolu.
Biz geçen yıl marttan beri çam balı satamıyoruz ama market raflarında hala çam balı bulunuyor. İthalatın yapılmamasına, ticari glikoz ile balı çoğaltıp taklit bal yapanlar, kalitesiz, standarda uygun olmayan balları yüksek fiyatla satma imkanı bulanlar, hileli bal yapanlar, sayıları 10'u geçmeyen arıcılar birliği başkanları seviniyor. Bunlar arıcılara büyük zarar veriyor. 40 bin arıcının 4 bininde bal kaldı. Çıkar nedeniyle gerçeği açıklamıyorlar. 70 milyon tüketiciye yedirecek kadar kaliteli bal yok. Hangi arıcının elinde bozuk bal var, bizde listesi bulunuyor. Kaliteli bal getirilmezse, bedelini yine Türkiye'deki arıcılar öder. Piyasayı kaybeder.”
ÇİN'DEN İTHALATA BİZ DE KARŞIYIZ
Arı yetiştiricileri gibi kendilerinin de Çin'den bal ithalatına kendilerinin de karşı olduğunu vurgulayan Altıparmak, bu ülkedeki ballarda antibiyotik bulunduğunu, bu nedenle bu ülkeden ithalat yapacak firmayı önce kendilerinin ifşa edeceğini söyledi. Ancak, Arjantin, Meksika, Macaristan, Bulgaristan, Hindistan ve Romanya'dan kaliteli ve uygun fiyata bal ithal etmenin mümkün olduğunu kaydeden Altıparmak, firmaların 15 bin tonluk talebine karşın ilk aşamada 8 bin 500 tonluk ithalata olumlu bakılmasının söz konusu olduğunu, ancak arı yetiştiricilerinin aşırı baskısı nedeniyle bakanlığın henüz kontrol belgesi düzenlemediğini ifade etti.