İhracatçıya şeker verecek firmayı şeker kurumu belirleyecek

Kurum ayrıca, ihracatçıya, uluslararası fiyattan C şeker tahsisi için, ihracatı gerçekleştirilmiş olan üründe kullanılan şeker alımına ilişkin faturalara da süre sınırı koydu. Bu faturalar, 1 yıldan eski olmayacak.

Şeker Kurumu, İmalatçı-İhracatçıların Şekerli Mamul İhracatı Karşılığında C Şekeri Taleplerinin Karşılanması Şartları ve Uygulama Esaslarına Dair Kararı'nda değişiklik yaptı. Karar, yaptıkları ihracat karşılığında, imalatçı-ihracatçılara C şekeri kapsamındaki pancar şekerinin satışı işlemlerinde uyulması gereken usul ve esasları düzenliyor.

Uygulamada yapılacak değişikliğe ilişkin Resmi Gazete'de yayımlanan duyuruya göre, ihracata karşılık C şekeri alımlarında yurt içinde alınan şeker için ibraz edilen faturalar, ihracat tarihinden önceye ait olmak üzere, ilgili partiye ait ilk ihracat tarihinden en çok bir yıl öncesi bir tarihe ait olması halinde koşulsuz kabul edilecek. İhracat tarihinden sonraki şeker alımına ilişkin faturalar, dahilde işleme izin belgesi'ne (DİİB) kayden ihracat yapmak amacıyla alınan şekere ait olsa bile ret edilecek.

Kurum, şeker üreticileri açısından uygulamada eşitlik ve hakkaniyet sağlanması amacıyla, DİİB kapsamında şeker satışları konusunda da yeni bir karar aldı. Buna göre, kalıcı bir düzenleme yapılana kadar, 31 Aralık 2007'ye kadar, DİİB kapsamında tahsisat belgesine istinaden satış yapacak şeker fabrikalarını Şeker Kurumu belirleyecek. Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında ihracatçıya düşük fiyattan şeker verildiği için, özel şeker fabrikaları, zarar ettikleri gerekçesi ile bu uygulamadan kaçınırken, kamu şeker fabrikaları zararı üstlenmiş oluyordu.

Böylece Kurum, stoğunda C şekeri bulunan şeker fabrikalarından birini, DİİB kapsamında satış için görevlendirebilecek, belirleyebilecek. Kurum bu yetkiyi kullanırken, “imalatçı–ihracatçı bazında tahsis edilen C şekeri miktarını, tedarikçinin C şekeri stok miktarını, adına tahsisat belgesi düzenlenmiş imalatçı-ihracatçının tedarikçiye erişebilme imkanlarını” dikkate alacak. Ayrıca, halen stoğunda C şekeri bulunan tedarikçilerin, kurulu kapasiteleri toplamları içindeki payları ile 2006/07 pazarlama yılında DİİB kapsamında yapılan satışlardaki payları da dikkate alınacak.

Üretiminde girdi olarak şeker kullanan bisküvi, şeker, çikolata, helva, lokum, reçel, toz içecek ihracatçılarına, uluslararası piyasada rekabet imkanı sağlamak amacıyla, fiili ihracattan sonra, üründe kullandıkları şekeri, uluslararası piyasa fiyatından yurt içinden alma imkanı veriliyor.

Şeker Kanunu gereğince, firmalar, A kotası kapsamında yurt içine şeker satışı yapabiliyor. Kota kapsamı dışında ürettikleri şekeri ise “C şekeri” olarak ihracat amacıyla değerlendirmeleri gerekiyor. Özel şeker fabrikaları, maliyetlerini artırmamak için, genellikle A kotasına yetecek kadar üreticiden pancar alıyor. Kota fazlası üretim halinde de bunu C şekeri olarak satmaya çok fazla yanaşmıyor.

Ancak Kamuya ait şeker fabrikaları, genellikle üreticinin mağdur olmaması amacıyla fazla miktarda pancar aldığı için çok miktarda şekeri C şekeri olarak ayırmak durumunda kalıyor. Maliyetin çok altında, uluslararası piyasa fiyatlarından ihracatçılara satılan bu şeker nedeniyle de fabrika bazında gelir kaybına uğruyor.

Verilere göre, C şekeri satışlarında 2004/2005 pazarlama döneminde yüzde 66,9 olan kamu fabrikalarının payı, 2005/2006 döneminde yüzde yüzde 74,7'ye, 2006/2007 döneminde ise yüzde 94,2'ye çıktı. Kamu fabrikalarındaki C şekeri stokları da oldukça yüksek düzeyde.