İhale bu hafta yapılıyor

Asya ve Avrupa'yı yeraltından birleştirecek olan tüp geçit için bu hafta ilanlar ve İnternet yoluyla ihale açılıyor.

Ulaştırma Bakanlığı bünyesindeki DLH (Demiryollar Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı) Genel Müdürlüğü'nün yaklaşık 17 yıldır üzerinde çalıştığı tüp geçit projesinde ihale aşamasına gelindi.

Söğütlüçeşme ile Yedikule'yi yeraltından birbirine bağlayacak olan İstanbul Demiryolu Boğaz Tüp Tüneli, sadece bu tüpten ibaret değil. Banliyö hatlarının iyileştirilmesi; Halkalı-Sirkeci ve Haydarpaşa-Gebze arasındaki banliyö hatlarının yeraltından birleştirilmesi projenin asıl amacı.

Su altında dibe gömülecek

İlk etapta tünel yapımı ihaleye çıkarken, şehrin iki yakasındaki banliyö hatlarında da rehabilitasyon çalışmaları başlayacak.

Tersanede 100 metre uzunlukta hazırlanacak olan, iki tarafı kapalı çelik tüplerin, zemin kazılarak su altında dibe gömülmesiyle yapılacak olan tüp geçit, boğaz zeminine gömülecek ve üzerine kaya yığılarak dış etkenlerden korunması sağlanacak. Tüpün kara ile birleştiği noktalarda iki adet havalandırma binası yer alacak. Tüpün iki ucunda 9 şiddetindeki bir depremi taşıyabilecek olan deprem mafsalları bulunacak.

Raylı sistemle bağlantı

Tüp geçit, Yenikapı'da İstanbul metrosuyla ortak yeraltı istasyonuna sahip olacağı için, buradan İstanbul'un değişik yönlerine yeraltından bağlantı kurulabilecek. Yine aynı noktada, yer üstünden de raylı sisteme bağlanılarak, değişik istikametlere gidilebilecek.

Japonya karşılıyor

Proje tamamen Japonya tarafından karşılanıyor. Japon Denizaşırı İşbirliği Fonu OECF tarafından verilen kredinin tek şartı, inşaatın Türk ve Japon firmaları tarafından ortaklaşa yapılması. Proje hayata geçtikten sonra yedi yıl içinde kendini finanse edecek şekilde planlanmış.

DEPREME DAYANIKLI

Tüp geçitin depreme dayanıp dayanmayacağı merak konusu. Aynı tüp geçitlerden Kobe ve San Fransisco'da da olması sorunun yanıtı gibi. Çok daha eski teknoloji ile yapılmış olmasına karşın Kobe Tüp Geçidi depremde en küçük bir hasar almamış hatta barınak olarak kullanılmış.

San Fransisco Tüp Geçidi de büyük San Francisco depremi sırasında sadece yarım saat süreyle güvenlik nedeniyle kapatılmış.

Delme değil, batırma tünel olduğu ve çelikten yapıldığı için esneme ve bükülme kabiliyeti olan tüp geçit, köprülerden çok daha sağlam olacak. Hem karaya, hem de birbirlerine mafsallarla bağlanacak olan tüpler, depremde sallanacak ve kıvrılacak, ama hiç bir zarar görmeyecek.

BOĞAZ TÜP TÜNELİ

Uzunluk: 13 km. 300 m.

Su altındaki bölüm: Üsküdar-Sirkeci arasında 1800 m.

Derinlik: 59 metre. Yerin 10 metre altında.

Kapasite: Saatte 150 bin kişi.

Yolculuk süresi: Gebze-Halkalı arasında 2 saat.

BANLİYÖ HATLARI

Gebze-Haydarpaşa ve Sirkeci-Halkalı hatlarındaki iki hat üçe çıkarılacak. Bunların ikisi Söğütlüçeşme ve Yedikule'den yeraltına inecek ve iki yakayı birleştirecek.

63 kilometre olan bu demiryolunun uzunluğu yeraltındaki bölümle 76,3 kilometreye çıkacak.

4'ü yeraltında olmak üzere 41 istasyon olacak.

İstasyonlardaki katlı otoparklar, araç sahiplerinin iki yaka arasında araç kullanma gereksinimini ortadan kaldıracak.

PROJE BEDELİ

Toplam: 2,5 milyar dolar.

Tünel: 866 milyon dolar.

Araç: 1 milyar dolar.

Yapım, kamulaştırma, müşavirlik: 1.6 milyar dolar.

Kredi koşulları: 10 yılı ödemesiz 40 yıl vadeli, yıllık binde 7.

EN ÇEVRECİ PROJE

OECF çevre dostu olmayan projelere finansman sağlamıyor. Bu projede de en önemli faktör çevre. İnşaat sırasında su altı yaşamını korumak için maksimum önlem alınıyor.

Balık göç yolları çıkarılmış. Göçler sırasında su altı inşaatı durdurulacak. Uzmanlar balıkların alışkanlıklarının bozulmaması için inşaat sırasında suyun bulanıklamasını önleyecek perdeler geliştirmişler. İnşaat sırasında kaç ton karidesin su altında kalacağına kadar her şey ince ince hesaplanıyor.