Güncelleme Tarihi:
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal Daire Başkanlığı Şehir Tiyatroları Şube Müdürlüğü Görev ve Çalışma Yönetmeliği, geçen yıl değiştirilerek Repertuvar Kurulu ve Yönetim Kurulu’ndan sanatçılar tümüyle tasfiye edilmiş, yerlerine belediye bürokratları getirilmişti.
Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmet Emekçileri Sendikası (TÜM-BEL-SEN) ve CHP iki meclis üyesi yeni yönetmeliğin yürütmesinin durdurulması ve bazı maddelerinin iptali istemiyle İstanbul 1. İdare Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkeme, yönetmeliğin 7. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “Şehir Tiyatroları’nın yönetim kurulunun belediye bürokratlarından oluşması”na ilişkin hükmünü, “Şehir Tiyatroları’nda tiyatroda çalışan sanatçıların kendi aralarında seçecekleri üye veya üyelere yer verilmediği ve bu durumun sanatçıların temsil ve yönetime katılma hakkını engellediği, bunun da anayasamızda yer alan hukuk devleti ilkesine ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğu”nu belirterek iptal etti.
Yönetmeliğin 45. maddesindeki, “Temsil ve provalarda görevli olsun ya da olmasın sanatçıların il hudutları dışına çıkmasını engelleyen” hükmün de “Anayasada güvence altına alınan seyahat özgürlüğüne aykırı olduğu”na karar verildi.
Mahkeme, 46. madde olan “İçki içmeyi alışkanlık haline getirmek” kısmının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verdi.
Mahkeme 51. Madde olan “Kurumda iki sezon üst üste fiilen görev yapmamış olanlara kurumdışı izni verilemeyeceğine” ilişkin kısmının da oyuncuya iki yıl boyunca istemesine rağmen görev verilmeyerek cezalandırılmasının yolunu açabileceğini ve bunun da hukuk devleti ilkesine aykırı olduğunu belirterek maddeyi iptal etti.
İKİ MADDE İPTAL EDİLMEDİ
Mahkeme, Şehir Tiyatroları Şube Müdürlüğü’nün repartuvarı belirlerken “toplumun genel etik değerlerine özen gösterilmesini sağlamanın” da aralarında bulunduğu görev ve yetkisine ilişkin madde ile, Repartuvar Kurulu’nun oluşumuna ilişkin maddenin iptali istemini ise reddetti.
Konuya ilişkin açıklama yapan İŞTİSAN Başkanı Levent Üzümcü, “Bu karar neticesinde Şehir Tiyatroları’nda 2 yılda bir yapılan yönetim kurulu sanatçı üye seçimleri yeniden yapılacak. Karardan da anlaşılacağı üzere tiyatroyu tiyatrocular yönetir. Tüm yönetmelik değişene kadar haklı mücadelemiz sürecek. İŞTİSAN mahkeme sonucunu yakından takip edecek ve gereken girişimlerde bulunacak” dedi.
"SİZİ YOK SAYANLARLA YOL ALAMAZSINIZ"
Yönetmelik değişikliği nedeniyle Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni görevinden istifa eden tiyatrocu Ayşenil Şamlıoğlu mahkemenin iptal kararı için şunları söyledi: “Tiyatro kurumları sanatçı tarafından yönetilir. Bürokratlar tarafından değil. Adı üstüne bu sanat kurumu. Alfabeyi yeniden yazmaya çalışmak niyedir ben anlamıyorum. Herhalde toprağa girerken de anlamıyor olacağım. Bu kurum bütün bunları haketmiyor. Sizi yok sayanlarla birlikte yol almanıza imkan yok. Kaldı ki dayatılmış olan yönetmelik gereği, genel sanat yönetmeni olarak herhangi bir yaptırımım yok. Benim üstümde kurumu yönetmekte olan 3 bürokrat duruyor. Bizler istifamızı verdik çünkü yok farz ediliyorsunuz. Asla bir kuruma yakışmayacağınız düşündüğünüz bir yönetmelikle karşı karşıyasınız. Buna sanatçı olarak tepki vermek adına bizler istifamızı verdik. Vermeseydik de süs bitkisi gibi bir kenarda duracaktık. Maddelerin iptali sevindirici ama yönetmelik baştan çalışılmalı ve tiyatrocu kişilerin çalışmalarıyla yeniden hazırlanmalı.”
Geçtiğimiz yıl Şehir Tiyatroları Şube Müdürlüğü'nün Görev ve Çalışma Yönetmeliği beklenmedik şekilde belediye meclisinden geçmiş ve yeni yönetmelik tiyatrocular arasında büyük tepki görmüştü. CHP iki meclis üyesi ve Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası’nın (TÜM-BEL-SEN) başvurusu üzerine, İstanbul 1. İdare Mahkemesi önceki gün açıkladığı kararla yönetmeliğin dört maddesini iptal etti.