Güncelleme Tarihi:
Tasarı, Komisyon'a çekilen 63 maddenin metinden çıkarılmasıyla, 69 madde olarak yasalaştı. Yasaya göre, elle dıştan kontrol hariç kişinin üstü ve eşyası ile aracının dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin aranması; İçişleri Bakanlığı'nca belirlenecek esaslar dahilinde mülki amirin görevlendireceği kolluk amirinin yazılı, acele hallerde sonradan yazıyla teyit edilmek üzere sözlü emriyle yapılabilecek. Kolluk amirinin kararı 24 saat içinde görevli hakimin onayına sunulacak. Bu kapsamda yapılacak aramalarda, kişiye, arama gerekçesini de içeren belge verilecek.
Polis, başkalarının can güvenliğini tehlikeye düşürenleri, fiilleri ayrı bir suç oluşturmadığı takdirde, kişinin can güvenliğinin sağlanması bakımından koruma altına alabilecek ya da olay yerinden uzaklaştırabilecek. Polis sadece, "müşteki, mağdur ve tanıkların istemesi halinde" evde veya iş yerinde ifadelerini alabilecek.
'PİRUS' ZAFERİ BENZETMESİ
Tasarının kabulünden önce konuşan CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, şunları kaydetti: "Bunun kazananı yoktur, kaybedeni vardır. Özgürlükler, demokrasi kaybedecektir. Ama hiç kimse endişe etmesin bu yasa 7 Haziran'a kalmadan önümüzdeki hafta CHP tarafından Anayasa Mahkemesi'ne gidecek. Anayasaya, hukuka vurulmuş bu darbe inanıyorum ki Anayasa Mahkemesi'nden dönecektir. Milletimiz rahat olsun. Bu yasa hukuktan dönecektir, 7 Haziran'da milletten dönecektir."MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, MHP olarak hem hukuka hem hukuk devletine olan inançlarıyla bu yasanın özürlüklere, hukuk devletine, demokrasiye aykırı yönlerine karşı çıktıklarını söyledi.
HDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan, Kürtçe "Günaydın" diyerek güldü. Kaplan, şöyle devam etti: "132 maddeyle geldiniz, 63 maddede döküldünüz. Bir Pirus zaferi kazandığınızı zannediyorsunuz özgürlükleri yok ederek. Bu karanlık yasanızı 7 Haziran'da HDP olarak gümbür gümbür gelecek, iktidarınıza son vereceğiz. Yasanızı başınıza geçireceğiz. Sizi paketin içine paketleyip, biletinizi keseceğiz. Çok havalandınız, çok uçtunuz, tekeriniz çok şişti. Lastiklerinizi patlatacağız." Kaplan'ın konuşmasına zaman zaman milletvekilleri güldü.
Tasarı Genel Kurul'da 199 kabul, 32 ret oyuyla kabul edilerek, yasalaştı.
Polis, kendisine veya başkalarına, iş yerlerine, konutlara, kamu binalarına, okullara, yurtlara, ibadethanelere, araçlara, kişilerin tek tek veya toplu halde bulunduğu açık veya kapalı alanlara molotof, patlayıcı, yanıcı, yakıcı, boğucu, yaralayıcı ve benzeri silahlarla saldıran veya saldırıya teşebbüs edenlere karşı, saldırıyı etkisiz kılmak amacıyla ve etkisiz kılacak ölçüde silah kullanabilecek.
Yasa dışı toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin dağıtılmasında, gerektiğinde boyalı su da kullanılabilecek.
Hakim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Emniyet Genel Müdürü veya İstihbarat Dairesi Başkanının yazılı emriyle, telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin tespit edilip, dinlenip, sinyal bilgileri değerlendirilirken; gecikmesinde sakınca bulunan hallerde verilen yazılı emir, artık 24 saat yerine 48 saat içinde yetkili ve görevli hakimin onayına sunulacak.
Yasaya göre, bulundukları rütbelere terfi ettikleri tarihten itibaren 5 yıl içinde bir üst rütbeye terfi edemeyen emniyet amirleri ile dördüncü, üçüncü ve ikinci sınıf emniyet müdürleri, emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için gerekli şartlara haiz olmak kaydıyla, Yüksek Değerlendirme Kurulu'nun teklifi ve bakan onayı ile emekliye sevk edilecek. Birinci sınıf emniyet müdürlerinin bulundukları rütbedeki en fazla bekleme süresi 6 yıl olacak.
Meslekte fiilen iki yılını dolduran ve 45 yaşından gün almamış lisans mezunu polis memurları ile başpolis memurları ve kıdemli başpolis memurları arasında yapılacak yazılı ve sözlü sınavda başarılı olanlardan, Polis Akademisi Başkanlığı'nca düzenlenecek ilk derece amirlik eğitimini başarıyla bitirenler komiser yardımcılığı rütbesine atanacak.
Polis koleji kapatılacak ve burada öğrenimine devam eden öğrenciler, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından sınav puanları dikkate alınarak, durumlarına uygun okullara naklen kaydedilecek. Polis kolejindeki eğitim öğretim hizmetleri sınıfında yer alan personel, kadro derecelerine uygun öğretmen unvanlı kadrolara atanacak.
Polis amirlerinin rütbeleri
Mevcut amir rütbeleri için ihdas edilen kadro sayılarının, her amir rütbesi için öngörülen azami kadro sayısından fazla olması halinde, bu fazlalık giderilinceye kadar, boşalan kadrolar herhangi bir işlem yapılmaksızın iptal edilmiş sayılacak.
Polis amirlerinin rütbelerde ve meslek derecelerinde zorunlu en az bekleme sürelerini değiştiren tasarıya göre, 1 Ocak 2015 tarihi itibarıyla; birinci sınıf emniyet müdürü rütbesinde bulunanlardan emniyet genel müdür yardımcısı, teftiş kurulu başkanı, polis akademisi başkanı, özel güvenlik denetleme başkanı, birinci hukuk müşaviri, daire başkanı, il emniyet müdürü, emniyet müşaviri, polis eğitim merkezi müdürü, polis moral eğitim merkezi müdürü, akademi başkan yardımcısı, polis amirleri eğitimi merkezi müdürü, teftiş kurulu başkan yardımcısı, teftiş kurulu grup amiri, polis meslek yüksek okulu müdürü, polis meslek eğitim merkezi müdürü ve polis eğitim merkezi müdürü kadrolarında bulunanlar dışında kalanlarla ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf emniyet müdürü rütbesinde bulunanlardan emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için gerekli şartlara haiz olanlar, kanun yürürlüğe girdikten sonraki 6 ay içinde Yüksek Değerlendirme Kurulu'nun teklifi ve İçişleri Bakanı'nın onayıyla resen emekliye sevk edilebilecek.
Düzenlemenin yürürlüğe girmesinden önceki son 5 yıl içinde yetkili disiplin kurullarınca meslekten veya devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla tecziye edilmesi gerektiği halde ceza verme yetkisi zaman aşımına uğradığı için cezalandırılamayan emniyet teşkilatı personelinden müdür ve üstü kadrolarda olanlar kamudaki araştırmacı unvanlı kadrolara, diğerleri Devlet Personel Başkanlığı'nca tespit edilen kadrolara atanacak.
Polis meslek yüksekokulları
Polis meslek yüksekokulları İçişleri Bakanı'nın onayıyla polis meslek eğitim merkezine dönüştürülebilecek. Buradaki personel, ayrıca bir işleme gerek olmaksızın polis meslek eğitim merkezi kadro ve görev unvanlarına uygun kadrolara atanmış sayılacak.
Polis Amirleri Eğitimi Merkezi, enstitü ve polis meslek yüksekokullarında, ilk derece amirlik eğitimi alanlarla lisansüstü veya ön lisans eğitimi yapanlar 6 yıl mecburi hizmetle yükümlü olacak.
Polis Akademisi Başkanı'nın yanı sıra dekan, enstitü müdürü ve enstitü sekreteri, polis meslek yüksekokulu müdürü, polis meslek eğitim merkezi müdürü ve bunların yardımcılarıyla her kadrodaki öğretim elemanları ve idari personelin görevleri, düzenleme yürürlüğe girince sona erecek ve kadrolarıyla ilişkileri kesilecek.
Polis Akademisi Başkanı, düzenleme yürürlüğe girdikten sonra 20 gün içinde atanacak.
Polis Akademisi'nde görevi sona eren öğretim üyesi, öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman ve idari personelden başkanın teklif ettiği ve İçişleri Bakanı'nın uygun gördüğü personel, en geç 2 ay içinde Polis
Akademisi Başkanlığı'nda durumlarına uygun kadrolara atanacak.
Güvenlik Bilimleri Fakültesi, Polis Amirleri Eğitimi Merkezi Müdürlüğüne dönüştürülecek. Fakülte öğrencileri, YÖK tarafından belirlenecek üniversitelerin iktisadi ve idari bilimler fakültelerine tercihlerine göre yerleştirilecek. 1 Ocak 2020 tarihine kadar, emniyet teşkilatının ilk kademe amir ihtiyacını karşılamak üzere, lisans mezunları arasından KPSS'de taban puanı alan ve şartları taşıyanlar, Polis Amirleri Eğitimi Merkezi'nde bir eğitim-öğretim dönemi özel eğitime tabi tutulabilecek.
Polis Amirleri Eğitimi Merkezi, enstitü ve polis meslek yüksekokullarından mezun olup olmadığına bakılmaksızın, mecburi hizmetle yükümlü olduğu süre içinde istifa edenler, ilişiğinin kesilmesini gerektiren bir suç işleyenler ya da sağlık sebebi hariç, başka herhangi bir sebeple ayrılanlar, yükümlülük sürelerinin eksik kısmı ile orantılı olarak kendilerine yapılan öğretim masraflarını yasal faiziyle tazminat olarak ödeyecek. Mevcut düzenlemede, öğretim masraflarının 4 katını tazminat olarak ödüyorlardı. Ödemesi devam edenlerden fazla ödeme yapmış olanlar ile bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ödemesini tamamlamış olanlara geri ödeme yapılmayacak.
Jandarmanın görev ve sorumluluk alanı
Belediye sınırları içinde olmakla birlikte, hizmet gerekleri bakımından uygun görülen yerler jandarmanın görev ve sorumluluk alanı olarak tespit edilebilecek.
General rütbesinde olmayan daire başkanlarıyla il ve ilçe jandarma komutanlarının atanmaları, yer değiştirmeleri ve geçici görevlendirmeleri İçişleri Bakanı tarafından yapılacak. Gerektiğinde Jandarma Genel Komutanı da bu konuda teklifte bulunabilecek. Diğer subaylar ile astsubaylar ve uzman jandarmaların atanması, yer değiştirmesi ve geçici görevlendirmeleri Jandarma Genel Komutanı'nın yetkisinde olacak.
Askeri nitelikte olmayan görevleri sebebiyle işledikleri iddia edilen bir suçtan dolayı görevi başında kalmasında sakınca görülen jandarma personeli, İçişleri Bakanı tarafından görevinden uzaklaştırılabilecek. İl jandarma komutanı hariç olmak üzere, il jandarma komutanlıklarında görevli personel, vali tarafından görevden uzaklaştırılabilecek. Görevden uzaklaştırılan personel hakkında, en geç 10 gün içinde ön inceleme veya soruşturmaya başlanacak.
Görevden uzaklaştırılanlar yaptıkları görevden alıkonulmuş olacak. Bu kişilerin görev yerleri değiştirilebilecek veya başka görev verilmeyebilecek. Görevden uzaklaştırılanlara bu süre içinde aylıklarının üçte ikisi ödenecek. Haklarında soruşturma izni verilmemesine, soruşturmaya veya kovuşturmaya yer olmadığına, beraatına, her ne sebeple olursa olsun kamu davasının düşmesine veya ortadan kaldırılmasına karar verilenlerin ödenmeyen veya eksik ödenen her türlü özlük hakkı ödenecek.
Jandarmanın askeri görevleri haricindeki diğer görevleriyle ilgili eylem ve işlemleri; İçişleri Bakanlığı, valiler ve kendi amirleri tarafından denetlenecek ve teftiş edilecek.
İl jandarma komutanı ile merkez ilçe jandarma komutanı hakkında il valisince, ilçe jandarma komutanı hakkında kaymakamın değerlendirmesi alınarak il valisi tarafından her yılın sonunda askeri görevleri haricindeki diğer görevleriyle ilgili değerlendirme raporu düzenlenecek. Değerlendirme raporları personelin terfi, ödüllendirme, atama ve yer değiştirmesinde dikkate alınacak.
İzinler, mahalli mülki idare amirlerinin onayıyla verilecek
İl ve ilçe jandarma komutanlarıyla karakol komutanlarının izinleri, ilgili komutanlıkların planlaması da dikkate alınarak mahalli mülki idare amirlerinin onayıyla verilecek.
Amiraller haricinde, Sahil Güvenlik Komutanlığı Kurmay Başkanı, Sahil Güvenlik Komutanlığı karargahında görevli başkanlar ve bölge komutanlarının atanmaları İçişleri Bakanı tarafından yapılacak. Diğer subayların ve astsubayların, devlet memurlarının, uzman erbaşların ve sözleşmeli erbaş ve erlerin atanmalarıyla erbaş ve erlerin dağıtımları Sahil Güvenlik Komutanı'nca yapılacak.
Sahil güvenlik bölge komutanları hakkında, mülki görevleri açısından konuşlu bulundukları yerin valisince her yıl sonunda, askeri görevleri haricindeki diğer görevleriyle ilgili olarak değerlendirme raporu düzenlenecek. Değerlendirme raporları personelin terfi, ödüllendirme, atama ve yer değiştirmesinde dikkate alınacak.
Buna göre, askeri nitelikte olmayan görevleri sebebiyle işledikleri iddia edilen bir suçtan dolayı görevi başında kalmasında sakınca görülen Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli, İçişleri Bakanı'nca görevinden uzaklaştırılabilecek. Gerektiğinde Sahil Güvenlik Komutanı da bu konuda teklifte bulunabilecek. Görevden uzaklaştırılan personel hakkında en geç on gün içinde ön inceleme veya soruşturmaya başlanacak.
Görevden uzaklaştırılanlar
Görevden uzaklaştırılanlar, yapmakta oldukları görevden alıkonulacak. Bu kişilerin görev yerleri değiştirilebilecek veya başka görev verilmeyebilecek. Görevden uzaklaştırılanlara, bu süre içinde aylık ödenecek. Ancak bu kişilerden haklarında soruşturma izni verilmemesine, soruşturmaya veya kovuşturmaya yer olmadığına, beraatına, kamu davasının düşmesine veya ortadan kaldırılmasına karar verilenlerin ödenmeyen özlük hakları ödenecek.
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yurt dışı kadrolarında görevliyken görevden uzaklaştırılanlara da yurtiçinde bir kadroya atanıncaya kadar yurt dışı aylığı ödenecek. Görevden uzaklaştırma tedbiri iki ayı geçemeyecek. Bu süre, zorunlu hallerde iki ayı geçmemek üzere bir defa uzatılabilecek.
Sahil Güvenlik Komutanlığının askeri görevleri haricindeki diğer görevleriyle ilgili eylem ve işlemleri, İçişleri Bakanlığı ile valiler ve kendi amirleri tarafından denetlenecek ve teftiş edilecek.
Vali, general ve amiraller hariç olmak üzere, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin askeri görevleri haricindeki diğer görevlerini ilgilendiren disiplin suçları ortaya çıktığında, Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu hükümleri çerçevesinde uyarma ve kınamanın yanı sıra, 8 güne kadar hizmete kısmi süreli devam ve 1/10'a kadar aylıktan kesme cezası verebilecek.
Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensuplarının kıyafetleri, Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından müştereken çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.