Huygens Titan'a inişe geçti

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ile Avrupa Uzay Kurumu'nun (ESA) ortak yapımı Cassini uzay aracının Huygens sondası, bu sabah Cassini'den ayrılarak Güneş Sistemi'nin kalın atmosfere sahip tek uydusu olan Satürn gezegeninin Titan uydusuna inişe geçti. 3 milyar 400 milyon dolarlık projeyle 7 yıl önce uzaya gönderilen ve insansız uzay araçları arasında en pahalı olan Cassini'yi yöneten NASA Jet Motorları Geliştirme Merkezi'nden (JPL) verilen bilgiye göre, atmosfer ve yerbilim ölçüm cihazları ve kameralar yüklü Huygens, TSİ 05:24'te Cassini'den ayrılarak Titan'a 3 hafta sürecek inişine başladı. Yoğun azot yüküyle “koyu kırmızı” atmosferli Titan'da “metan ve etan” göllerinin var olup olmadığı araştırılıyor. Titan, Güneş Sistemi'nin en gizemli gökcisimlerinden. Huygens aracı, 1 milyar 400 milyon kilometre öteden ayrılma sinyallerini gönderdi. O mesafeden ışık hızıyla 1 saati aşkın sürede alınan sinyaller, California-Pasadena'da JPL bilim adamlarının yüzünü güldürdü. Cassini, 15 Ekim 1997'de Florida-Cape Canaveral Üssü'nden fırlatıldı ve bu yıl haziranda Satürn civarına vardı. Bu sabah Titan'ın atmosferine girmek için ayrılan Huygens, atmosfere girişi üç hafta sonunda 2,5 saatlik “hızlı inişle” tamamlayacak. Huygens, saatte 24 km ile Titan “yüzeyine” inmeyi başarabilir ve pili de yeterse 30 dakika Dünya'ya veri sağlayabilecek.Cassini aracı, gelecek hafta yörünge değişterek, Huygens gibi Titan atmosferine girmekten kurtulacak. Cassini-Huygens'den gelen verileri, NASA-JPL'nin “Derin Uzay Ağı Merkezi” alıyor. Cassini, 320 kiloluk Huygens'i usulca atmosfere bırakmak için nazik yay aygıtıyla donatılıydı. Titan'ın katı kütlesinin yarıçapı 2 bin 575 km (Ay yarıçapı 1738 km). Merkür ve Pluton gezegenlerinden büyük bir uydu ve Güneş Sistemi'nde yoğun atmosfere sahip tek ay olan Titan'ın, yüzde 6 oranında içerdiği metanla atmosferi Dünya'nınkinin 1,5 katı yoğunlukta, yüzey sıcaklığı sıfırın altında 180 ila sıfırın altında 290 derece. JPL-Cassini Programı Müdür Yardımcısı Earl Maize ile ESA Bilim Dairesi Müdürü David Southwood'un verdiği bilgiye göre, Huygens, 14 Ocak'ta Titan'ın atmosferine tam girişe geçecek. Huygens'in manevra kabiliyeti olmadığı için bilimsel incelemelerin “kılı kırk yararcasına” sabırla yapılması gerekecek.    Titan'ın bağlı olduğu Satürn gezegeni Güneş Sistemi'nin  Jüpiter'den sonra en büyük gezegeni. Kütlesi, Dünya'nın 95 katı, hacmi 750 katı büyüklükte. En büyük gezegen Jüpiter'in kütlesi ise,        Yer'in 318; hacmi 1500 katı büyüklüğünde.     HAYAT İHTİMALİ     Cassini projesinin yöneticilerinden olan Arizona Üniversitesi astronomi bölümü öğretim üylesi Ralph Lorenz, “Titan, Güneş Sistemi'nde araştırılmamış en büyük alandır” demişti. Dünya teleskopları ve 14 yıldır görevdeki ilk yörünge teleskopu Hubble, Titan'ın kalın atmosferinden dalarak aydınlık ve karanlık bölgeleri saptayabildi. Bilim adamları, Titan okyanusunun derinlerinin engin su içerebileceğine ihtimal veriyor ve bu ortamda mikroorganizmaların hayat bulabileceğini belirtiyor. Hayat için gerekli aminoasitlerin, Titan'ın derinlerinden kaynaklanan volkanik gayzer (kaynaç) hareketleriyle yaşam bulabileceği belirtiliyor.   1973'TEN BERİ     Toplam 7 yıllık Satürn yolculuğuna çıkan ve Aralık 2000'de Jüpiter'in yanından uçan Cassini-Huygens'te uygulandığı gibi, NASA, 1973'ten beri gezegenlerin (Dünya ve Venüs) kütleçekimini uzay araçlarını hızlandırmak için kullandı. Cassini, plutonyumu elementini itici ve sevk edici kuvvet olarak kullanmıyor, 12 ayrı cihazının gereksindiği elektrik, plutonyumun ışıması (radyoaktif erime) sayesinde sağlanıyor. Titan, astronomları en çok büyüleyen büyük gökcisimlerinden biri. Çok soğuk da olsa Titan, Dünya'ya jeolojik ve atmosfer yapıları bakımından çok benziyor.     CASSINILER-HUYGENS     Cassini, adını, İtalyan asıllı Fransız astronomu Gian Domenico Cassini'den alıyor ve üç kuşak baba-oğul-torun astronom Cassinilerin hatırasını yaşatıyor. Fransızca adı Jean-Dominique Cassini olan, 8 Haziran 1625'te Perinaldo-Cenova Cumhuriyeti'nde doğan ve 14 Eylül 1712'de Paris'te ölen Domenico Cassini, Satürn'ün A ve B halkaları arasındaki karanlık aralığı (Cassini bölümü) keşfetti ve gezegenin dört uydusunu belirledi. Cassini adı, aynı zamanda, Satürn gezegeninin uydularının yörünge hareketleri cetvellerini ilk olarak derleyen, Gian Domenico Cassini'nin oğlu Jacques Cassini (1677-1756) ile torun Cesar-François Cassini de Thury'nin (1714-1784) adlarını yaşatıyor. Cassini'nin Titan'a inecek sondasının adını aldığı Felemenkli fizikçi, matematikçi ve astronom Lahey doğumlu Christiaan Huygens (1629-1695) ise ışığın dalga kuramını buldu, Satürn'ün halkalarının gerçek biçimini keşfetti, dinamik bilimine özgün katkılarda bulundu ve Titan'ı keşfetti. Cassini-Huygens projesiyle ilgili geniş bilgi, ”http://saturn.jpl.nasa.gov” ve “http://www.nasa.gov/cassini” internet adreslerinden alınabiliyor. �