Güncelleme Tarihi:
Ayvalık Belediyesi’ne 2004 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca tahsis edilen Hagia Triada Kilisesi’nin restorasyon projesinin Koruma Kurulu’ndan onaylanma macerası 16 yılda tamamlandı. Ayvalık’ta uzun yıllardır bakımsızlıktan harabeye dönen ve tinerci yuvası olan 19. yüzyıl yapısı Hagia Triada Kilisesi projesi geçen ay Balıkesir Koruma Kurulu’nca onaylandı. Danışmanlığını ve yürütücülüğünü Prof. Dr. Ömer Özyiğit’in, çizimlerini mimar Tuğba Yetiş’in yaptığı tarihi kilise onarım sonrası kültür merkezi olarak faaliyet gösterecek.
CAMİ OLARAK KULLANILDI
Kilise, 1846 yılında Ayvalık’ın Kazım Karabekir Mahallesi’nde Altınova Caddesi’nde inşa edildi. Yapı plan organizasyonu, mekânsal karakteri ve iç mekânı süsleyen ahşap ve alçı süslemeleriyle dönemin ender yapıları arasında biliniyordu. 1923’te Türkiye-Yunanistan Mübadele Anlaşması’ndan sonra Ayvalık’daki kiliseler pek çoğu cemaat olmadığından kaderine terk edildi. Hagia Triada Kilisesi de bir müddet cami yapısı olarak varlığını sürdürdü. Halk arasında Biberli Cami olarak anıldı. Daha sonra bir süre boş bırakılan yapı, 1953’den itibaren Tekel Müdürlüğü’ne tahsis edilerek tütün deposu yapıldı. Kilisenin bu kullanımı 2004 yılında sona erdi. Yapı aynı yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı’na tahsis edildi. Bakanlık da kültür merkezi yapılmak üzere Ayvalık Belediyesi’ne yapıyı tahsis etti.
TİNERCİ YUVASI OLMUŞTU
Hürriyet 26 Ağustos 2019’da tarihi kilisenin harabeye döndüğünü, tinercilerin mekânı olarak etrafında yaşayanlara korku verdiğini ve biran önce onarıma alınması gerektiğini dile getirmişti. Danışmanlığını ve yürütücülüğünü Prof. Dr. Ömer Özyiğit’in, çizimlerini mimar Tuğba Yetiş’in yaptığı onarım projesi Koruma Kurulu’na takıldı. 19. yüzyılın ortasındaki ahşap mimariyi ve teknolojisini göstermesi açısından oldukça önemli bir tarihi yapı için Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu iki yılın ardından restorasyon projesini onayladı.
KÜLTÜR MERKEZİ OLACAK
Ayvalık’ta 19. yüzyılda yaşayan ve çoğunluğu oluşturan Ortodoks Rum halkı çok sayıda kilise, manastır yaptı. Ayvalık sınırları içerisinde kilise, şapel ve manastırların sayısı yaklaşık 50’yi bulmuştu. Osmanlı yönetimindeki Rumların ne denli özgür ve rahat yaşadıklarını göstermesi yönünden büyük öneme haiz yapının restorasyonu tamamlandıktan sonra kültür merkezi olarak kullanılacağı belirtildi.