Hüküm giymeden 10 yıl yatabilirler

Yargıtay 9. Dairesi’nin bu kararıyla Ergenekon sanıkları mahkeme sonuçlanmazsa 10 yıl cezaevinde kalacak. Yargıtay, aralarında Hizbullah ve PKK’lıların da bulunduğu 26 sanığı 10 yılı aşkın süre tutuklu olduklarını belirleyerek, tahliye etti.

YARGITAY, tutukluluk sürelerini kısaltan 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 102’nci maddesinin yürürlüğe girmesiyle başlayan, 250. maddesinde tanımlanan ve özel yetkili mahkemelerin görev alanına giren örgütlü suçlarda tutukluluk süresinin en fazla 10 yıl olabileceğine oybirliği ile karar verdi. Yargıtay, ağır cezalık diğer suçlarda süreyi 5 yıl olarak belirledi. Bu karar ile örgütlü terör suçundan tutuklu yargılanan Ergenekon sanıklarının CMK tahliyesi umudu suya düştü. Bu karara göre mahkeme sonuçlanmazsa Mehmet Haberal, Mustafa Balbay, Tuncay Özkan gibi sanıklar 10’ar yıl tutuklu kalabilecek. Yargıtay, aralarında Hizbullah ve PKK’lıların da bulunduğu 26 sanığın, 10 yılı aşkın süre tutuklu bulunduğunu belirleyip tahliyesine karar verdi.
Yargıtay 9’uncu Ceza Dairesi, tutukluluk sürelerine ilişkin düzenlemenin 31 Aralık 2010’da yürürlüğe girmesi üzerine, temyizde bulunan 179 tutuklu dosyasını süre açısından inceledi. Daire, CMK’nin 102’nci maddesindeki “Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde, tutukluluk süresi en çok 2 yıldır. Bu süre, zorunlu hallerde, gerekçesi gösterilerek uzatılabilir; uzatma süresi toplam 3 yılı geçemez” hükmü ile özel yetkili mahkemelerin görev alanına giren suçlarda tutukluluk süresinin 2 katına kadar çıkarılabileceğine dair yasa hükmü gereğince, tutukluluk süresini en fazla 10 yıl olarak belirledi.

26 sanık tahliye

Yargıtay, 14 yıldır cezaevinde bulunan ve Türkiye’yi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde mahkûm ettiren PKK tutuklusu Şahap Doğan’la birlikte dün toplam 26 sanığın tahliyesine karar verdi. Tahliye edilen sanıklar için yurtdışına çıkış yasağı konulurken, adli kontrol uygulanması da getirildi. Bu sanıklar adreslerine en yakın polis ya da jandarma karakoluna her gün düzenli biçimde gidip imza verecekler. Sanıkların ağırlıklı olarak PKK ve Hizbullah Ana Davası sanıkları olduğu belirlendi.

Adam öldürme suçlarının temyiz incelemesini yapan Yargıtay 1’inci Ceza Dairesi ise ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giren diğer suçlarda azami tutukluluk süresini uzatma ile birlikte 5 yıl olarak belirledi. Daire, yasanın yürürlüğe girdiği 31 Aralık 2010 günü 37 sanığı tahliye etti. Tutuklulukları 5 yılı geçtiği için tahliye edilen adam öldürme ve töre cinayeti gibi suçların sanıklarının sayısının dün itibarı ile yaklaşık 50 olduğu belirlendi. Bu sanıklar arasında adam öldürmekten 2 kez ömür boyu hapis cezası alan bir kişinin de bulunduğu belirlendi. Adam yaralama suçunda ise cezası 1 yıl 6 ayı geçen 5 sanığın da dün tahliyesine karar verildi.

Kanun değiştirilebilir

Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker, tutukluluk sürelerine ilişkin tartışma konusunda dün şunları söyledi: “Elbette bu kadar uzun bir tutukluluk süresini kimsenin kabul etmesi mümkün değil. Yargının iş yükünün çok fazla, alt yapı sorunlarının büyük boyutlarda olması davaların uzamasına neden oluyor. Aslında 10 yıl içinde bir davanın bitirilememesi anormal bir durum. Bunun sorumluluğu yasaları uygulayıcı olan hakim ve savcılarımızda değil. Bu yasal düzenlemeyle yapılmış bir kural olduğuna göre, bu kural beğenilmiyorsa, eleştiriliyorsa yasa koyucu tarafından her zaman değiştirilebilir.”

CMK 102

CMK’nin 31 Aralık 2010’da yürürlüğe giren 102’nci maddesinde, “Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en çok 1 yıldır. Ancak bu süre, zorunlu hallerde gerekçeleri gösterilerek 6 ay daha uzatılabilir. Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde, tutukluluk süresi en çok 2 yıldır. Bu süre, zorunlu hallerde, gerekçesi gösterilerek uzatılabilir; uzatma süresi toplam 3 yılı geçemez” ibareleri yer alıyor.
CMK’nin 252’nci maddesinin 2’nci fıkrasına göre, terör ve organize suç örgütü davalarına bakan özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin alanına giren suçlarda ise sürenin 2 katına kadar uzatılabileceği hükme bağlanıyor.