Banu TUNA
Oluşturulma Tarihi: Haziran 09, 2002 02:02
İnsanlar cinsel tercihleri yüzünden kötü muameleye, önyargılara ve ayrımcılığa maruz kalıyor. Avustralya'da intihar eden gençlerin büyük bir kısmını eşcinseller oluşturuyor.
Daryl Higgins, Avustralya Deakin Üniversitesi Psikoloji Fakültesi'nde görev yapıyor. Cinsellik, çocuk tacizi ve aile içi şiddet gibi konularda uzman.13 Haziran günü Bilgi Üniversitesi Kuştepe Kampüsünde homofobi üzerine bir konuşma yapmak için İstanbul'a geliyor. Higgins, lise öğrencileri arasında 'Gurur ve Önyargı' adlı bir çalışma yürütüyor. Adını Jane Austin'in romanından alan programın amacı öğrencilerin eşcinselliğe karşı duydukları korkuyu ve yargılarını iyileştirebilmek.
Homofobi'yi kısaca nasıl tanımlıyorsunuz?
- Çok genel olarak eşcinselliğe ve eşcinsellere karşı duyulan korku ve nefret olarak tanımlayabiliriz.
Bir insan nasıl homofobik olur? Belirli bir nedeni veya ortaya çıktığı bir dönem var mı?
- Bence bu genellikle cehalet, korku ve insanın kendi cinselliğiyle barışık olamamasıyla ilgili. Bazen size neyin doğru olduğunu söyleyen din veya kültürel etkenler de devreye girebiliyor. Homofobiklerin pek çoğu eşcinselleri sevmiyor çünkü onlara göre uygun cinsel davranış tanımına meydan okuyorlar.
HOMOFOBİK ÇIĞLIKLAR
İleri derecede homofobik insanların kendi eşcinselliklerini keşfedemeyenler olduğu konusundaki fikre katılıyor musunuz? Rastladığınız bu tip olaylar var mı?
- Bazı insanlar için bu doğru ama hepsi için geçerli değil. Bazı gay ve lezbiyenler 'came out'tan (kişinin eşcinselliğini farkederek bunu yaşamaya başlaması) önce ileri derecede homofobik olduklarını belirtiyorlar. Eşcinselliklerini başkalarından olduğu kadar kendilerinden de saklıyorlar.
Homofobinin yaygın olarak görüldüğü bir grup var mı?
- En yüksek homofobik çığlıklar 'geleneksel aile değerleri' çığırtkanlarından yükseliyor. Politik, sosyal veya dini sebeplerle bazı insanlar alternatif aile yapılarını ve alternatif ilişkileri alışık oldukları dünyayı tehdit eden bir unsur olarak görüyorlar. Bu büyük ölçüde değişimden korkmakla ilgili.
Homofobikler bir eşcinselin hayatını ne kadar çekilmez yapabilir?
- İnsanlar cinsel tercihleri yüzünden kötü muameleye, önyargılara ve ayrımcılığa maruz kalıyor. Sonuçları da diğer travma mağdurları gibi oluyor: Korku, depresyon, endişe, kendine güven kaybı gibi. Bazen çok yıkıcı etkilerle karşılaşıyoruz. Avustralya'da intihar eden gençlerin büyük bir kısmını eşcinseller oluşturuyor.
Eşcinsellere karşı mesafeli herkes homofobik midir?
- Evet.
En tipik homofobik tepkiler nelerdir?
- Bazıları gay ve lezbiyenlerin haklarını kısıtlayan yasalar çıkarmak istiyor. Diğerleri ise ikinci sınıf insan muamelesi yapıyor. Pek çok kişi meseleden kaçıyor. Görmezden gelirlerse yok olacağını sanıyorlar. Ama bütün bunlar gençleri öldürüyor. Bu insanları olmadıkları bir şey gibi davranmaya zorluyor.
Gurur ve Önyargı programına hangi yaş aralığındaki öğrenciler katılıyor?
- 14-16 yaşları arasındaki lise öğrencileri.
Eşcinsellere karşı ne gibi önyargılar var? En sık yöneltilen sorular neler?
- Programa katılan öğrenciler şu soruları soruyorlar: Eşcinsel olduğunu nereden biliyorsun, ne zaman farkettin, ailene söyledin mi, onlar ne tepki verdi, okulda başına neler geliyor?
Kadınlar neden eşcinsellere karşı çok daha toleranslı oluyor?
- Evet araştırma sonuçlarımıza göre kadınlar erkeklerden çok daha toleranslı. Erkekler ve erkeklik üzerine daha güçlü, kalıplaşmış düşünce tipleri var. Gayler gerçek erkekliğe karşı bir tehdit olarak görülüyor. Lezbiyenlerin kadınlık için bir tehdit oluşturduğu inancından daha kuvvetli bu.
Neden insanlar gaylere karşı lezbiyenlere olduğundan daha homofobik?
- Çünkü homofobik erkeklerin sayısı kadınlardan daha fazla ve insanlar kendi cinslerinde eşcinselliğe karşı daha negatif oluyor.
Gurur ve Önyargı programının başarısı nedir? Sizce dünyanın geri kalan bölgelerinde de aynı başarıyı elde edebilir mi?
- Program sayesinde öğrencilerin eşcinsellere karşı tavırlarında büyük iyileşme kaydedildi. Çok daha olumlu yaklaşıyorlar. Programın gerisindeki prensipler diğer ülkelerde de kullanılabilir. Elbette o kültüre özel programlar geliştirmek lazım. Böylece öğrenciler kendi tavırlarını gözden geçirebilir. Heteroseksist ve homofobik iklim dünyanın her tarafındaki okullarda hakim.