Hollywood ünlülerinin deodorant zararlı tartışması... Sağlımıza ne gibi etkileri var?

Deodorant ve antiperspirantlar (Terlemeyi ortadan kaldırmak için tasarlanan kozmetik ürünler) ter kokusu başta olmak üzere istenmeyen vücut kokularıyla mücadele etmek için sıklıkla kullanılıyor. Daha çok yazın tercih edilseler de piyasada her mevsim için farklı bileşenler içeren deodorant ya da antiperspirant ürünler bulunuyor. Yalnız deodorant dâhil tüm kötü koku önleyici vücut spreylerinin kullanımı dünyada büyük bir tartışma konusu…

Şimdilerde bu tartışmaların odağında Hollywood ünlüleri var. Amerikalı aktör Ashton Kutcher ve eşi Mila Kunis “Çocuklarımızı sadece kirli gördüğümüzde yıkıyoruz” açıklamasından sonra bazı ünlüler banyo ve kişisel hijyen alışkanlıklarını paylaşmaya başladı. En dikkat çekenler de deodorantla ilgili olanlar…

Oyuncu Matthew McConaughey, kişisel temizlik alışkanlığıyla ilgili konuşurken deodorant karşıtı olduğunu açıkladı. Oscar ödüllü aktör 2008'de ‘Altın Şans’ filmini çekerken vücut spreyine olan nefretinin ortaya çıktığını ve rol arkadaşı Kate Hudson'ın çekimler boyunca kendisine deodorant sıkmasını istediğini açıkladı.

McConaughey, katıldığı bir televizyon programında Hudson’la ilgili “Sürekli bana deodorant ya da doğal deodorant olarak kaya tuzu getirip, ‘Lütfen bunu sürer misin?’ diyordu. Ama hiçbir zaman sürmedim. Deodoranta karşıyım, çünkü zararlı” açıklamalarında bulundu.

Matthew McConaughey, deodorant kullanmama konusunda yalnız değil. Cameron Diaz da aynı şekilde koltuk altlarına hiçbir zaman sprey kullanmadığını açıkladı. Katıldığı bir programda konuşan Cameron Diaz, “Deodorantlar gerçekten çok zararlı. Sadece koltuk altınızı tıraşlayın ve böylece koku tutmayı önleyin. Hatta ter önleyici spreyler kullanırsanız kötü kokarsınız. Çünkü bunlar, tüm kötü kokuyu içinde tutuyor” açıklamasında bulundu.

Amerikalı ünlü talk show sunucusu Oprah Winfrey’e konuşan Julia Roberts de sprey ve deodorantlardan uzak durarak çevreye saygı duyduğunu açıkladı ve asla deodorant kullanmadığını söyledi ve ekledi: “Bu kokuyu, bir sürü insanla paylaşmayı sevmiyorum, çünkü çok zararlı. Ciltte ciddi hasarlara yol açabiliyor”

Esquire dergisine vücudun kendi kendini temizlediğini belirten 46 yaşındaki aktör Bradley Cooper de “Artık deodorant kullanmıyorum. Çok fazla duş alıyorum, bunun kokuyu önlemede yardımı oluyordur” şeklinde açıklamada bulundu.

Son olarak Kourtney Kardashian da ‘Kourtney & Kim Take Miami’ serisinin bir bölümünde, deodorant kullanmadığını çünkü emzirme için zararlı olduğunu düşündüğünü söylüyor. Tabii deodorant konusu hakkında tam tersini düşünen Hollywood yıldızları da var.

Peki gerçekten de Hollywood yıldızlarının dediği gibi Deodorant ve antiperspirant ürünler zararlı mı? Her gün kullanmak nasıl sonuçlar ortaya çıkarır?

Dermotoloji uzmanı Dr. Emine Özge Ayabakan hurriyet.com.tr’ye önemli bilgiler verdi.

PUDRALI, JEL VE MUM DEODORANTLARIN SIK SIK KULLANILMASI ZARARLI

Deodorantlarda terlemeyi önleyen ana maddenin alüminyum tuzları olduğu biliniyor. Bunun sağlığımıza ne gibi zararları bulunuyor?

Deodorantlar ve terlemeyi önleyici ürünler içerisinde yer alan alüminyum tuzları, kozmetik ürünlerde güvenli bir biçimde, insan sağlığına zarar vermeden kullanılıyor. Alüminyum tuzları terle temas ettiği anda, katı, çözünmeyen, cilt tarafından emilemeyen ve vücuda giremeyen bir madde olan alüminyum hidroksite dönüşür. Tıraşın hemen ardından vücudunuza uygulasanız bile yüksek miktarda alüminyum emilimi gerçekleşmeyecektir.

İçeriğinde alüminyum tuzları olan terlemeyi önleyici ürünlerin de alzheimer hastalığı ve kanser hastalıkları gibi sağlık açısından tehdit oluşturabileceği konusunda medyada kanıta dayalı olmayan çokça haberler yer almış. Alüminyum doğada en yaygın olarak yiyeceklerde, suda ve birçok tüketici ürününde bulunuyor. Her gün bu tuzu vücudumuzdan içeri besinler ve su yolu ile belirli oranda alıyoruz.

Zaten bu konuda bilim dünyasında da tartışmalar devam ediyor. Örneğin birkaç yıl önce Cenevre Üniversitesi’ndeki bilim insanları tarafından yapılan ve 'International Journal of Cancer' dergisinde yayımlanan çalışmaya öncülük eden Onkolog Andre-Pascal Sappino, "Alüminyum tuzları içeren tüm koltuk altı ürünlerinden kaçınmak gerekiyor, çünkü meme kanseri riski barındırıyor" açıklamasında bulunmuştu. Ancak Cambridge Üniversitesi'nin Kanser Epidemiyolojisi Bölümü'nden Profesör Paul Pharoah'da bu durumu reddederek, kansere yol açabilecek bulguların olmadığını söylemişti.

En son İngiltere Kanser Araştırmaları ve Amerikan Kanser Derneği, deodorantların içindeki ter önleyici maddelerin insan sağlığına zarar verebilecek, özellikle de meme kanserine yol açabilecek herhangi bir mekanizmaya sahip olmadığını açıkladı.

Peki her gün deodorant kullanımı gözenekleri tıkar mı?

Pudralı, jel ve mum deodorantların sık sık ve üst üste gereğinden fazla sürülmesi zararlı. Bunlar deride gözeneklerin tıkanmasına ve tahrişe neden olur. Deodorant, terleme önleyici ürünler sürülmeden önce her defasında koltuk altının sabunla yıkanıp kurutulması ve tüylerin kısaltılması gerekiyor. Tüylerin uzun olması hem kötü kokuya hem de bakterilerin üremesine ve bazı cilt hastalıklarının oluşmasına zemin hazırlar. Deriye zarar vermeyecek şekilde dikkatlice tıraş yapılabilir veya tüy dökücü krem de kullanılabilir.

Deodorantlara koku verme amacıyla eklenen bazı kimyasallar var. Bunların sağlımıza hiç mi zararı yok?

Güzel koku vericiler, alerjik ve hassas ciltli insanlarda alerjik ve 'kontakt dermatite' yani deriye temas eden bir maddenin deride neden olduğu kızarıklık ve yanmaya neden olabilirler. Deodorantlardaki alerjik kontakt dermatite neden olabilecek en fazla karşılaşılan maddeler de propilen glikol (Çok az kokulu bir sıvı), toluen (Suda çözünmeyen bir sıvı), metilen klorid (Renksiz ve hoş kokulu bir sıvı), metiletil ketondur (Asetona benzer bir kokuya sahip). Bunlar güzel koku verici karışımında bulunabilirler. Ama çok dikkatli bir şekilde kullanılırlar.

Örneğin, propilen glikol nemlendirici, antiseptik ve koruyucu özelliklerinden dolayı bulunur. Hassas ciltlerde, bu ürünlere karşı hassasiyet gelişmemesi açısından dermatoloji doktoruna danışarak kişiye özel terleme önleyici ürünler önerilmesi, gereğinde alerji testleri yapılması uygun olur.

Kendilerinin doğal olduğunu iddia ettikleri ürünlerinin reklamında, kötü niyetli olarak (ticari amaçlı) asılsız haberler her zaman çıkmaktadır. Ter kokmayalım diye kanser olmayın adı altında gerçek olmayan birçok haber de mevcut. Dünya sağlık örgütlerinin de önerdiği ter önleyici ürünlerin, kimyasal içerikleri ile ilgili yapılan bilimsel çalışmalarda, kanser konusunda hiçbir bulguya rastlanmamıştır. Terleme ve koku yaşam kalitesini bozuyorsa deodorant ve antiperspirantları kullanabilirsiniz.

Kourtney Kardashian emziren anneler için zararlı olduğunu söylemişti, bu doğru mu? Gebelik döneminde deodorant kullanımını öneriyor musunuz?

Gebelik dönemine ait bilimsel veriler olmaması sebebiyle terleme azaltıcı kozmetik ürünler kullanılmaması önerilir. Hamilelik süresince, kozmetik ürünlere karşı alerjik reaksiyonlar daha şiddetli olabileceğinden parfüm gibi kozmetik ürün tercihlerinde de daha seçici davranmaları önemlidir.

Hangi tarzda deodorant kullanmak gerekiyor? Alırken üzerinde en çok durduğumuz unsur ne olmalı?

Pudralı ve sprey formunda deodorantlar yağlı ciltlerde daha çok tavsiye edilirken normal ve kuru ciltlerde krem ve jel özelliğinde olanlar tercih edilebilir. Deodorant alırken alerjik bünyeli kişiler marka seçimine özen göstermelidir. Deodorant içindeki maddeler vücutta alerjik tepkiler, tahriş, kızarıklık, kaşıntı, yanma ortaya çıkarabilir. Alerjik yapılı kişilerde, astım hastaları ve kimyasal maddelere aşırı duyarlılığı olan insanlarda deodorantlar, parfümler baş ağrısı, mide bulantısı, kaşıntı, ürtiker hastalığı gibi rahatsızlıklar yapabilir. Dermatoloji uzmanından bu konuda yardım alınarak alerji testleri yapılması gerekebilir.