'Hocamızı türkü ile sakinleştirdik...' Neşterim ve müziğim hazırsa ameliyat başlasın
Güncelleme Tarihi:
Pek çok cerrah ameliyat sırasında sakin kalmak ve işini en iyi şekilde yapabilmek için müzik dinlemeyi tercih ediyor. Yapılan araştırmalar da operasyon sırasında müzik dinlemenin cerrahi performansı artırabileceğini savunuyor. Biz de bu araştırmaları ve onların ameliyat rutinlerini Türkiye'nin önde gelen cerrahlarıyla konuştuk
Almanya'da bulunan Heidelberg Üniversitesi'nden araştırmacılar, ameliyat esnasında rock müzik dinlemenin cerrahları hızlandırdığını ve işlerini daha iyi yapmalarını sağladığını öne sürdü.
Uzmanlara göre, müziği hoparlörler aracılığıyla dinlemek, cerrahların ameliyathanedeki belirli görevlerdeki hızlarını artırırken, yaptıkları işlemlerin isabetli ve kusursuz olmasını sağıyor ve ameliyatta geçen süreyi neredeyse yarıya indiriyor.
Operasyon esnasında, örneğin, ünlü rock grubu AC/DC’nin Highway To Hell ve T.N.T. şarkılarını dinlemek hassas bir cerrahi kesi süresini 236 saniyeden 139 saniyeye düşürdü ve doğruluk testlerinde yaklaşık yüzde 5 daha iyi sonuç alınmasını sağladı.
Diğer yandan The Beatles'ın hit parçalarından Hey Jude ve Let It Be, operasyon sırasında arka planda çaldığında, doktorların kesiyi dikmesi neredeyse yüzde 50 daha hızlıydı fakat bu şarkılar daha yüksek sesle çalındığında bu olumlu etki kayboldu.
Uzmanlar, popüler rock ezgilerinin stresi azaltıp kasları gevşeterek kaygıyla mücadele ettiğini, hatta kan basıncını düşürerek performansı artırdığını iddia ediyor.
Heidelberg Üniversitesi'ndeki araştırmanın başyazarı Cui Yang, "Elde ettiğimiz sonuçlar hem hafif rock hem de hard rock müzik dinlemenin cerrahi performansı artırabileceğini gösterdi” diyor. Hard rock müziğin daha yüksek sesle çalındığı durumlarda olumlu etki daha bariz bir şekilde fark ediliyor.
MÜZİK DİNLEDİ DİYE MAHKEMELİK OLDUAmeliyatlarda müzik dinleme olayı aslında çok yeni bir durum değil ama son yıllarda sosyal medyanın da etkisi ile daha fazla duymaya başladık. ABD'de ameliyat sırasında cerrahların müzik dinlemesi ilgili araştırmaların tarihi 1950'lere dayanıyor ancak bu durumun halk tarafından kabul görmesi öyle kolay olmamış. 1985 yılında, Kanada' da bir doktor "Ameliyat sırasında müzik dinliyor diye mahkemelik olmuştu. Bu konuda olumlu haberler ancak 1990 yıllarında yapılmaya başlandı.
Bu konuda daha önceden yapılmış başka araştırmalar da var.
Örneğin, ABD'deki Buffalo Üniversitesi'nde 1994 yılında yapılan bir araştırmayla ameliyat sırasında müzik dinlemenin cerrahların stresini azalttığı ve cerrahi başarılarını artırdığı gösterilmişti. Bu araştırmada en ilginç olan detay ise cerrahların sadece kendi seçtikleri müziğin bu etkiyi göstermesiydi. Araştırmacıların seçtiği müziği dinleyen cerrahlarda aynı performans gözlemlenmemişti.
Bu konuda başka bir araştırma da 2005 yılında Yale Üniversitesi'nde yapıldı. Bu araştırma kapsamında ameliyat sırasında müzik dinlemenin hastaları da olumlu yönde etkilediği öne sürüldü. Özellikle lokal anestezi ile yapılan ameliyatlarda hastanın da seveceği müzikler dinlenmesinin hem ameliyat sırasında stresi azalttığı hem de ameliyat sonrasında iyileşme sürecini hızlandırdığı savunuldu.
Türkiye'nin en ünlü meme cerrahisi profesörlerinden 2002 yılında kaybettiğimiz Hüsnü Göksel'in 1970'li yıllarda ameliyata radyo getirdiği tıp camiasında bilinirdi. Dünyaca ünlü doktor Mehmet Öz’ün de ameliyatlarında sufi müziği dinlediğini biliyoruz.
2017 yılında Türkiye’nin de aralarında olduğu ülkelerde yaptırdığı araştırmaya göre, cerrahlar ameliyat sırasında en çok rock müzik dinliyor. 50 ülkeden cerrahlarla yürütülen araştırmaya göre cerrahların operasyon sırasında en çok dinledikleri müzik türleri şöyle:
% 49 rock
% 48 pop
% 43 klasik müzik
% 24 caz
% 21 R&B
Araştırmaya katılan doktorlar, müziğin ameliyathanede sakinleşip rahatlamalarına yardımcı olduğunu, ruh hallerine iyi geldiğini, odaklanmalarını sağladığını ve sessiz anlarda tansiyonu düşürdüğünü ifade etti.
Biz de Türk cerrahlara ameliyat sırasında ne tür müzikleri dinlediklerini ve bu tercihlerin ameliyat süreçlerini nasıl etkilediğini sorduk, çok ilginç cevaplar aldık.
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. İlknur Bayraktar:
‘HOCAMIZI TÜRKÜ İLE SAKİNLEŞTİRİRDİK’
Yaptığım ameliyatlar genellikle komplike ameliyatlar ve uzun saatler ameliyathanede kalmamı gerektiren durumlar oluyor. Bu sırada bana güç veren şeylerden biri de müzik. Özellikle uzun sürecek, karmaşık vakalarda klasik müzik dinlemeyi tercih ederim. Çünkü bu tür ameliyatlarda adrenalin yüksek seviyede oluyor, çarpıntım olabiliyor. Klasik müzik açtığımda tüm bunlardan arınıyorum, stresim yok oluyor, motivasyonum artıyor. Ancak kısa süren ve daha kolay vakaların olduğu ameliyatlarda da rock müzik tercih ediyorum. Rock müziğin enerjisinden faydalanıyorum; o sayede daha seri iş yaptığımı söyleyebilirim.
Müziğin stresi alıcı etkisini görmem genel cerrahi asistanı olduğum döneme rastladı. Bölüm başkanı hocamız çok iyi bir hekimdi ancak çok stresli ve sinirli biriydi. Hepimiz ondan çok çekinirdik. O dönemlerde ameliyathanede bir kaset çalarımız vardı. Bir ameliyat sırasında başka bir asistan arkadaşımız bir türkü albümü getirmişti ve onu çalmaya başlamıştı. Türkü sesini duyan hocamız çok sinirliyken birden sakinleşti ve o günkü ameliyatımız çok güzel geçti. Birkaç ameliyatta daha aynı kaseti çalmaya başladığımızda hocamızın sakin olduğunu gördük. O günden sonra bir daha hoca ameliyathaneye girdiği an kaset çaların “Play” tuşuna basıp aynı türküleri dinlemeye devam ettik.
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ediz Altınlı:
‘HASTA UYUTULMADAN MÜZİĞİ AÇMAM’
Benim Youtube platformunda listelerim var. Her ameliyatta ruh halime göre, Pavarotti’den pop müziğe kadar farklı müzikler dinleyebiliyorum. Çünkü bizim ameliyatlar genellikle 3-5 saat sürüyor. Müzik dinlemek gerçekten konsantrasyonum açısından iyi geliyor ve kafamın dağılmasını engelliyor. Ben bu zamana kadar müzikle ilgili olarak hastanın vital fonksiyonlarında herhangi bir değişiklik görmedim. Ancak cerrahi ekibin motivasyonu açısından önemli bir öge müzik. Bununla birlikte ben prensip olarak hasta uyutulmadan müziği açmıyorum.
Göğüs Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Sedat Gürkök:
‘HER AMELİYATTA NEŞET BABA, ‘AYDOST’ DİYE BAĞIRIR’
Ben ameliyat yaparken mutlaka müzik dinlerim. Anadolu kültüründe yetiştiğim için de Neşet Ertaş dinlemeyi tercih ederim. Ameliyathane zaten başlı başına stresli bir ortamdır. Özellikle zor bir ameliyat var ise stres oranı daha da artar. İnsan rahatlamak ister. Rahatlamanın ve işine odaklanmanın en kolay yolu müzik dinlemektir.
Bizim ameliyathanemizde bir MP3 player cihazımız var ve USB kart ile çalışır. Bu kartta da Neşet Ertaş türküleri yüklüdür. Her ameliyatta Neşet Baba, “Aydost” diye bağırır. Aynı ameliyat salonunu başka hekim arkadaşlar da kullanırlar ve bizim kartımızı çıkartırlar. Ben de her ameliyata girdiğimde onun sesini duymak isterim. Bir gün bir baktık farklı müzikler çalıyor, kartımız değişmiş. Bu sorunu ortadan kaldırmak için MP3 player cihazının üzerine “Neşet Çalar” yazdık. Artık ameliyathanede çalışan ve ameliyat yapan herkes “Neşet Çalar” yani MP3 player’da başka türden müzik çalınmadığını anlamıştı. Hatta diğer salonlardan bizim cihazı isterken "NEŞET ÇALAR'ı alabilir miyiz?" diye sormaya başladılar. Sayemizde "NEŞET ÇALAR" isimli cihaz üretilmiş oldu.
Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Ege Can Şerefoğlu:
ZOR BİR AMELİYATSA MÜZİĞİ TAMAMEN KESEBİLİYORUZ
Ameliyat esnasında dinlediğim müziğin genelde insanı yormayan, eğlenceli ve hareketli olmasını tercih ediyorum ama tabii ki müzik türü ameliyatın türüne, ciddiyetine, o günkü ruh halimize göre değişiklik gösteriyor. Her ne kadar müzik dinlemenin ameliyathane personeli üzerinde olumlu etkisi olsa da zor bir olgu ile karşı karşıyaysak, müziği tamamen kestiğimiz de oluyor.
Obezite ve Metabolik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Halil Coşkun:
'SADECE CERRAHI DEĞİL TÜM EKİBİ RAHATLATIYOR'
Müzik benim hayatımın olmazsa olmazı. Arabada, evde olduğu gibi ameliyat yaparken de müzik dinlemeyi seven bir cerrahım. Ameliyatlarımda en çok caz müzik dinliyorum. Cazın enstrümanı öne çıkararak insana dinamizm veren tarzını seviyorum; bu müziği kendime yakın buluyorum.
Ayrıca başarılı bir ameliyat ekip işidir. Herkesin aynı adanmışlıkla ameliyatta görev alması önemlidir. Müzik dinlemek, sadece cerrahı değil, uzun saatler ameliyathanede görev yapan tüm ekibi rahatlatıyor; enerjilerini yükseltiyor.
Bu kasabada çöp yok! Kamikatsu'nun sırrı ne?Ürolog Prof. Dr. Yılmaz Aslan:
'HASTA İÇİN DE POZİTİF ETKİSİ VAR'
Girdiğimiz her ameliyatın zorluk derecesi aynı olmuyor. Bazen bir müdahale 15 dakika sürebiliyor bazen de saatlerinizi ya da tüm gününüzü alıyor. Bu nedenle hep aynı konsantrasyonda kalabilmek çok zor. Ameliyathane ortamında müzik kulağa garip gelebilir ama orada tam anlamıyla motivasyona ihtiyacınız oluyor. Ben ameliyathaneye girdiğimde kendini hazırlamak için müziğe ihtiyaç duyan birçok meslektaşımdan biriyim. Bunu sadece kendim için değil, ekibim ve hastam için de istiyorum. Ancak bunun kabul edilir sınırlarda tutulması lazım. Bu işi daha naif bir şekilde, seviyeyi düşürecek, gürültülü, dikkati ve ilgiyi köreltecek şekilde yapmamak gerekir. Zaten bir yerden sonra ameliyat sizi alıp götürüyor. İşinizi yaparken müziği duymuyorsunuz.
Müziğin hasta için de pozitif etkisi olduğunu düşünüyorum. Ancak bu sadece ameliyathaneye girdiği andan anesteziyi alana kadarki süreç için geçerli. Hastaların anestezi anksiyetesine iyi gelecek bir etki bu. Dün bir ses sanatçısını ameliyat ettim. Ameliyathaneye geldiğinde, anestezi işlemi başlamadan önce ellerini tuttum, sakin olmasını söyledim. “Bakın size müzik açtım, rahatlayın ve sakin olun” dedim. Teşekkür etti, sonrasında anesteziyi aldı ve uyudu.