OluÅŸturulma Tarihi: Åžubat 25, 2005 00:00
İçine milyarlarca partikül katılan özel berrak su, eÅŸyanın üzerine sürülür. EÄŸer eÅŸya çalınıp, sonra bulunursa, ilginç bir ÅŸey olur: Özel bir aletle, eÅŸya incelenir. Ãœzerinde o partiküllere rastlandığında zanlının suçu kesinleÅŸir. Çünkü bu partiküller, inkar edilemeyecek dijital bir kanıttır. Tıpkı dijital imza gibi.Dijital imzayla belge yollayan biri, ‘Ben yollamadım, o imza bana ait deÄŸil, baÅŸkaları belgeyi deÄŸiÅŸtirmiş’ diye masal okuyamıyor ya? Aynen öyle.Bu özel suyun spreyi de var. Yanınıza saldırgan biri yaklaÅŸtığı anda spreyi sıkıyorsunuz. Sonra iÅŸ polislik olduÄŸunda, bir aletle zanlının üzerindeki partiküller saptanıyor. Ve iÅŸin tuhaf yanı: Dijital su, oÄŸuÅŸturmayla, silmeyle veya yıkamayla çıkmıyor. Kalıcı bir kanıt olarak polise, zanlıyı suçlama fırsatı veriyor. Ä°ngiltere’de hırsızlığı dijital suyla caydırma iÅŸi, bir çok ÅŸehirde haneye tecavüzü ve yolda kapkaçı iyice azaltmış. Türkiye’de, özellikle güvenliÄŸin giderek bozulduÄŸu Ä°stanbul’da da pekala ve kolayca uygulanabilecek bir yöntem bu. Ve aslında, ‘bilgi toplumu’ ile neyi kast ettiÄŸimizi gösteriyor. Bilgi toplumu denilen ÅŸey, enformasyon (malumat) veya verinin, iÅŸe yarar bir biçimde kullanılmak üzere bilgiye dönüştürülmesinin sonucu. Ä°ngiltere’de önce laboratuvar deneyleriyle baÅŸlayan iÅŸ, ÅŸimdi emniyet teÅŸkilatının kullanmaya baÅŸladığı, halkın satın alabileceÄŸi ticari bir uygulamaya dönüşmüş durumda. Ä°ÅŸte, araÅŸtırma-geliÅŸtirmenin laboratuvardan çıkıp süpermarket rafına kadar uzanmasına tipik bir yenilikçilik (inovasyon) örneÄŸi. Hırsızların hayatını zorlaÅŸtıran, yakalandıklarında ceza almalarını kesinleÅŸtiren bu suyun Ä°ngiltere’deki marka ismi ‘SmartWater’ (Akıllı Su). Polis, hırsızlığa ‘uygun’ evlere ‘Burada Akıllı Su uygulaması vardır’ yazılı yapışkan etiketler dağıtıyor. Hırsızların da elbette, ‘Akıllı Su’yun ne anlama geldiÄŸini anlayacak kadar bilgi sahibi olması gerek! Bilgi toplumu hırsızı da bilgili olmak zorunda!Emniyet TeÅŸkilatı, halen cezaevinde yatmayan azılı ve sabıkalı hırsızlara Sevgililer Günü’nde Dijital Su kartı gönderdi! Ãœzerinde, bütün Ä°ngiliz çocuklarının ezbere bildiÄŸi bir tekerlemenin günün anlam ve önemine uyarlanmış biçimi yazılıydı: ‘Güller kırmızı, menekÅŸeler mordur, Akıllı Su’ya bulandın mı çıkartması zordur’. Emniyet, tescilli hırsızlara karşı dijital su savaşı açmış bulunuyor. ÖrneÄŸin Halifax kentinde haneye tecavüz ÅŸeklindeki hırsızlık yüzde 85 azalmış. Aynı ÅŸekilde otomobil ve motosiklet hırsızlıkları da. Yenilikçilik, uygulamaya dönüşebilmeli. EÄŸer Ä°ngiliz emniyet teÅŸkilatı, bu kadar ileri teknolojik bir uygulamayla uÄŸraÅŸmayı göze almasaydı, yenilikçi giriÅŸim boÅŸa giderdi. Emniyet, hırsızlarla uÄŸraÅŸmaya devam ederdi.Â
button