Hiperaktif çocuklara tedavi ÅŸart

ÇocuÄŸun okul baÅŸarısını ve aile iliÅŸkilerini etkileyen Dikkat EksikliÄŸi Hiperaktivite BozukluÄŸu'nun (DEHB) tedavi edilmemesi halinde, ilerideki yaÅŸlarda önemli sorunlara yol açacağı bildirildi.Uzmanlara göre, tedavi görmeyen DEHB olan çocukların yüzde 40'ı, 16 yaÅŸ civarında adi suça karışıyor.   Ege Ãœniversitesi (EÃœ) Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Ãœyesi Yrd. Doç. Dr. Eyüp Sabri Ercan, DEHB'nin okul çocuklarının yüzde 5'inde görüldüğünü belirterek, ''Bu durum, aileler tarafından (tembellik, ilgisizlik) diye geçiÅŸtiriliyordu. Ancak son dönemde insanlarda bilinçlenme söz konusu. Bu yüzden, hastalıkla ilgili baÅŸvurularda artış var'' dedi.   DEHB ve tedavisi üzerinde 6 yıldır birim ÅŸeklinde çalıştıklarını bildiren Ercan, hastalığın erken yaÅŸta tanı ve tedavisinin çok önemli olduÄŸuna dikkati çekerek, tedavide yüzde 90 oranında baÅŸarı elde ettiklerini dile getirdi.   Ercan, aşırı hareketlilik, isteklerini erteleyememe ve dikkatini derslerine toplayamama gibi sadece DEHB belirtileri olan çocuklara oranla, bu belirtilere ek olarak, kavga etme, söz dinlememe, yalan söyleme veya okuldan kaçma gibi davranış bozukluÄŸu belirtileri taşıyan çocukların, anneleri tarafından ''çok sert ÅŸekilde cezalandırıldıklarını'' ifade ederek, ÅŸunları söyledi:   ''Bu çocukların sevilmemeleri ve ağır biçimde ihmal edilmeleri söz konusu. Normal çocukların annelerinin yüzde 5'i çocuklarını dövdüklerini belirtirken, DEHB olan çocukların annelerinin yüzde 25'i,hem DEHB hem de davranış bozukluÄŸu olanların annelerinin ise yüzde 50'si çocuklarını dövdükleri belirtmiÅŸtir. Bu durum, ilerideki yaÅŸlar için çok tehlikeli.''   DEHB'nin ''organik temelleri bulunan kalıtımsal bir bozukluk'' olduÄŸunu belirten Ercan, ''(Sünnet olunca, buluÄŸ çağına gelince ya da kardeÅŸi olunca düzelir) gibi yersiz inanışlar aileleri oyalamaktan baÅŸka bir iÅŸe yaramaz'' diye konuÅŸtu.   Ercan, DEHB tedavisinde kullanılan ilaçların ''kesinlikle bağımlılık riski olmadığını'' ifade ederek, şöyle devam etti:   ''DEHB'li çocuk tedavi olmazsa, ilerideki yaÅŸlarda madde bağımlılığı riski, ÅŸiddete eÄŸilim, anti sosyal özellikler, kiÅŸilik bozuklukları geliÅŸiyor. Suça eÄŸilim meydana gelebiliyor. Bu çocuklar yetiÅŸkinlik dönemlerinde akademik baÅŸarısızlık, evlilik baÅŸarısızlığı, trafik kazalarıyla ve depresyonla karşılaÅŸabiliyor. Bu konuda ailelerin daha fazla bilinçlenmesi amacıyla, Atatürk Kültür Merkezi'nde 4 haftalık eÄŸitim grupları oluÅŸturuyoruz.''       UZMANLARDAN ÖNERÄ°LER     Uzmanların bu alanda yaptıkları çalışma sonuçlarına göre, DEHB'nin tedavi edilmemesi durumunda, özellikle erkek çocukların yüzde 40'ı 16 yaÅŸ civarında adi suça karışıyor. Yüzde 52'sinde alkol ve uyuÅŸturucu alışkanlığı görülürken, yüzde 30'u ise eÄŸitimini sürdüremiyor. Çocukların yüzde 70'i iliÅŸkilerinde sorun yaşıyor, yüzde 10-20'sinde belirgin iÅŸlev ve yeti kaybı oluyor.   Hastalığın erkeklerde, kızlara göre 3-4 kat daha fazla görüldüğüne iÅŸaret eden uzmanlar, ÅŸunları öneriyor:   ''Bu çocuklarla sıklıkla göz göze gelmeye çalışın ya da omzuna, başına dokunun. Ödüllendirmeyi artırın. Kınamaları incelikle, öfkelenmeden, yaratıcı cezalarla yapın. Sıklıkla yaptığı iÅŸi kontrol edin. Sınıf içinde liderlik rolü, sorumluluk ve güven verin. Sınıfta, öğretmenlere yakın ve sakin bir arkadaşının yanına oturtun. Sınav zamanlarında öğretmen-aile iÅŸbirliÄŸine gidin. Verilen çalışmayı bitirebilmeleri için ek süre tanıyın.''Â