OluÅŸturulma Tarihi: Åžubat 25, 2000 00:00
HEYKELLERÄ°YLE SEVÄ°ÅžEN ADAM:RODINDerler ki, Rodin heykellerini yaratırken onlara ÅŸiddet uygular, kırıp dökermiÅŸ. Kırılan parçalar yaratılış anındaki sancıyı simgelerken, ustanın kollarında kalan parçaysa garip bir ÅŸekilde çok canlı bir kadını tasvir edermiÅŸ. Rodin'in kadın bedenini temsil ederken gösterdiÄŸi yakınlık ve ÅŸiddet, heykellerindeki gerçeklik duygusu bu parçalanmanın ürünü imiÅŸ.Rodin'in yaratıcılığı, ilhamını cinsellikten alır. Onun heykelleri anatomik olarak doÄŸru veya gerçeÄŸe yakın olmalarından çok yansıttıkları cinsel enerji ile farklıdırlar. Rodin'in kadınları ya seviÅŸmeden hemen önceki ya da hemen sonraki halleriyle resmedilmiÅŸ gibidir. Sanatçı bir tür "ruhsal ÅŸehvetperestlik" içinde çalıştığı için zaman zaman olumsuz eleÅŸtirilere de muhatap olmuÅŸtur. CinselliÄŸini sanatına bu kadar yoÄŸun yansıtması eleÅŸtirilip, sapıklıkla suçlanmışsa da bu tepkiler yalnızca onun ününü beslemeye yaramıştır. Rodin, kendisi hakkında yayın yapmaları için, yazar ve fotoÄŸrafçılara para verir, haberleri tarayıp kupür kesen ajanslara üye olur, ancak eleÅŸtirileri pek ciddiye almazmış. O, "Erkek Tanrı" rolünü oynamaktan memnundur…1889'da Rodin'in eserlerinden oluÅŸan bir serginin açılışında Charles Morice onun kadına bakışını şöyle anlatır:"Tek kadın, mutlak kadın. Ama yine de sözcüğün iki anlamıyla da kadın. Bir kraliçe ve aynı zamanda bir sevgili. Sanatçı ona duygu dolu zevkle baÅŸ eÄŸer ve saygıyla ona sahip olur. Yalnızca ondan emir ve akıl alır, ama aynı zamanda sırlarını vermesini de ister. Ve eÄŸer sanatçı düşündüğü saatlerde çok mutlu bir mistisizmle ona taparsa, çalıştığı, eylemde olduÄŸu saatlerde ona saldırır, onu çözerse, zafere ulaÅŸmış aÅŸkın sarhoÅŸluÄŸunda ona sarılır. Havarilerinin keÅŸfetmesi için kadının ardında bıraktığı tüm gizleri sanatçıyı yenmek üzere kötüye kullanır. Sanatçının okÅŸaması bile zafer kazanmış birinin okÅŸamasıdır."Onun kadın heykellerine baktığınız zaman tıknaz, sakallı adamın, eÄŸilip bükülen bu kadının üstünden henüz elini çektiÄŸini düşünürsünüz. Mermeri yoÄŸurmuÅŸ, ondan bir kadın vücudu yaratmış, bu vücudu dokunuÅŸlarıyla tahrik etmiÅŸ gibidir. Paris'te, Rodin Müzesi'nde sergilenen "Danaid" isimli çalışması bunun en iyi örneklerinden biridir.Isadora Duncan, "My Life" (New York:Liveright, 1927) isimli kitabında ünlü heykeltıraÅŸla tanışmasını şöyle anlatır: " Ä°nik gözkapaklarının altından bana baktı; gözleri ateÅŸliydi. Ve sonra da eserleri karşısında takındığı bir ifadeyle bana doÄŸru geldi. Ellerini boynum, göğsüm üzerinde dolaÅŸtırıp kollarımı okÅŸadı ve kalçalarıma, çıplak bacaklarıma ve ayaklarıma dokundu. Sanki çamurmuÅŸum gibi tüm bedenimi yoÄŸurmaya baÅŸladı. Bu arada ondan beni yakan ve eriten bir ateÅŸ çıkmaktaydı. Tüm arzum bütün varlığımla ona teslim olmaktı ve aslında böyle de yapabilirdim fakat garip yetiÅŸtiriliÅŸ tarzım nedeniyle bir anda korkuya kapıldım."19. yüzyıl burjuva kültürünün yalnızca cinsel nesne olarak gördüğü kadın vücudu artık obje olarak da kendini gösterir. Rodin'in kadınları arzulanan, pasif kadınların vücutlarını deÄŸil; istekli, uyanık ve ÅŸehvetli kadın bedenlerini anlatır.Sanat tarihçileri, Rodin'in "Öpücük" heykelinin popülaritesini, yüzyılın sonunda cinsellikle ilgili konulara duyulan aşırı ilgi ile açıklarlar. Herkesin tanıdığı bir eser olması, erotizm ve terbiyeyi aynı tarakta dokumuÅŸ olmasına baÄŸlanır. Kadın ve erkek bedenlerinin bu yakınlaÅŸmaları, sert erkek kasları ile yuvarlak kadın hatlarının "öpücük" teması ile anlatılır. Öpücük merkezli dünyalarına kenetlenen bu çiftin konumları, cinslerin tezatlarla dolu uyumunu sergiler. Erkek ÅŸefkatlidir, sahip olur. Kadın arzuludur, ancak gönüllü bir teslimiyetten bahsedebiliriz. Sanki Rodin'in kadınlarında da erkeklerinde de yaratıcılarından taşıdıkları bir parça var gibidir. Rodin, yalnızca kısa bir yazı konusu deÄŸil, ciltler dolusu kitaplarla anlatılacak bir malzeme verir meraklısına. Rodin'in kadın hayranları ve modelleri konusunda anlatılanlar bile ayrı bir yazı konusudur. J.Cladel'in önsözünü yazdığı Pour le Musee Rodin (Tours: E.Arrault,1912) adlı kitapçık, ünlü heykeltraşı kamuoyu önünde desteklemeye hazır burjuva kadınların bir listesini verir. Paris'teki Rodin Müzesi'nin yalnızca resimleri ve heykelleri deÄŸil arÅŸivi de meraklısı için bir hazine deÄŸerindedir.Rodin meraklıları için:www.paris.org.80/Museewww.rodin.comwww.artchive.com/artchive/R/rodin.html Nalân YILDIZ - 25 Åžubat 2000, Cuma Â
button