Heron’lar reddedildi

Türk Hava Kuvvetleri adına 2004 yılında ihaleye çıkan Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) 10 adet İHA ısmarladı. İhaleyi ASELSAN'ın 120 kilo ağırlığındaki ASLEFLİR300 gözlem podu ile uçmayı kabul eden İsrail İUP konsorsiyumu kazandı. İUP, bütün çabalarına rağmen İHA'ları ihale şartnamesine uygun hale getiremedi. 30 bin feete (yaklaşık 10 bin metre) yükselmesi ve 24 saat uçması gereken İHA'lar bu yeteneğe ulaşamadı. 30 bin feet yerine 24 bin feet (yaklaşık 8 bin metre) yüksekliğe çıkan İHA'lardan ikisi bir yıldan fazla gecikmeyle 30 Kasım tarihinde Türkiye'ye getirildi.

Yetersiz İHA için red açıklaması "kabul testi sürüyor" şeklinde oldu

Batman'daki İnsansız Hava Araçları Merkezi Komutanlığı'na getirilen İHA'lar, Türk Hava Kuvvetleri tarafından yeterli görülmedi ve TSK için kabulü reddedildi. Hürriyet'in Genelkurmay'a sorduğu "TSK, Heron İHA'ları kabul etti mi?" sorusuna İletişim Daire Başkanı Tuğgeneral Metin Gürak dünkü basın toplantısında "kabul testleri sürüyor" diyerek üstü örtülü ret bilgisini verdi. Gürak'ın cevabını yorumlayan askeri kaynaklar, Heronların Türk Hava Kuvvetlerinin talebiyle oluşturulan ihale şartnamesine uymadığını belirterek, "Ret" kararını doğruladılar.

Bakanın yanında zaten test edilmişti

Ekim ayı sonunda İsrail'e giden Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, hareketinden önce Türkiye'de yaptığı bir açıklamada, "Teknik ekiple beraber İsrail'e giderek bu denemelerde hazır bulunacağım. Temenni ediyorum ki denemeler başarılı olur" demişti.

Kabul edilse ne olur

Uzmanlar, 10 bin metreye yükselemeyen İHA'nın TSK tarafından tanımlanan görevini yapamayacağını savunuyor. İHA yeterince yükselemediğinden üzerindeki gözlem podunun istendiği kadar uzağı gözetleyemeyeceğini aktaran uzmanlar, "Güneydoğu'nun dağlık yapısı nedeniyle görüş açısı kısıtlı olacak, bir tepe arkası gözlem dışı kalacak. Güneydoğu dağları genellikle 3 bin metre yüksekliğe ulaştığından PKK'nın Heron'u tespiti kolayla olacak. Bu durum İHA için düşürülme riskini getirecek. 24 saat süreyle uçamadığı için 24 saat esasına göre uçurulması mümkün olmayacak. Uçma menzili gözlem için amaçlanandan daha kısa olacak" dediler.

SSM: Geliştirilecek

Hürriyet'e konuşan bir üst düzey SSM yetkilisi ise İHA motorundaki kapasite sorunu için, "Geliştirme çabaları Türkiye'de devam edecek" açıklamasında bulundu.

İhalenin iptali de gündeme gelebilir

Öte yandan SSM, İsrail firmasının teslimatta yaşadığı 1 yılı aşan gecikme için 8 milyon dolar ceza kesti. Teslimatta daha fazla gecikme yaşanması halinde ikinci ceza da gündeme gelecek. Toplam ceza ihale teminat tutarını aşarsa 4 yıllık süreç boşa gidecek ve ihale iptal edilecek.

Maliyet yükseldi

Resmi rakamlarla 183 milyon dolar olarak açıklanan projenin toplam maliyeti bugün 220 milyon dolara yaklaştı. Maliyet artışında NATO standartlarında görüntü transferi yapamayan İHA için geliştirilen arayüz programın önemli bir yer tuttuğu belirtildi.