Her kız çocuğu 'sen yapabilirsin' özgüveniyle yetiştirin
Güncelleme Tarihi:
Dünya Kız Çocukları Günü vesilesiyle Aydın Doğan Vakfı öncülüğünde düzenlenen ‘Eğitim Yoluyla Kız Çocukları’nın Güçlenmesi’ konferansında artık okul yapmanın bir adım ötesine geçerek özgüveni olan kızlar yetiştirmenin önemine dikkat çekildi. Hanzade Doğan Boyner, “Kızlara ‘Yalnız değilsiniz’ demek için bir araya geldik” dedi.
‘GÜÇLÜ KIZLAR, GÜÇLÜ YARINLAR’
TÜRKİYE, Kanada ve Peru’nun girişimleriyle kız çocuklarına karşı ayrımcılığın önlenmesi amacıyla Birleşmiş Milletler üç yıl önce 11 Ekim’i Dünya Kız Çocukları Günü ilan etmişti. Toplumsal cinsiyet eşitliği çalışmaları yürüten Aydın Doğan Vakfı öncülüğünde UNICEF, UNFPA, UNWomen isbirligiyle bir konferans düzenlendi. ‘Güçlü Kızlar, Güçlü Yarınlar’ temasıyla düzenlenen Dünya Kız Çocukları Günü Konferansı dün İstanbul Conrad Hotel’de yapıldı.
‘GÜÇLÜ Kızlar, Güçlü Yarınlar’ temasıyla düzenlenen Dünya Kız Çocukları Günü Konferansı, Aydın Doğan Vakfı, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN WOMEN) ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) işbirliğiyle dün İstanbul’da gerçekleşti. Konferansın açılış konuşmasını Aydın Doğan Vakfı Başkanı Hanzade Doğan Boyner yaptı.
YÜZDE 71 BABA ENGELİ
Boyner konuşmasında erken yaşta evlilikler konusunda şu bilgileri verdi: “Geçen sene 15 milyon kız çocuğu 15 yaşına basmadan evlendirildi. Hâlâ dünya üzerinde yaşayan 250 milyon kadın 15 yaşının altında evlenmiş durumda. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın verilerine göre Türkiye’de kadınların yüzde 26’sı reşit olmadan evlendiriliyor. 18 yaşından erken evlendirilen kadınların yüzde 50’si şiddete maruz kalıyor. Lise bitirenlerde şiddet görme oranı yüzde 27’ye iniyor, üniversite bitiren bir kadının şiddet görme oranı yüzde 20’nin altına iniyor. Türkiye genelinde kadınların yüzde 31’i eğitime devam etmelerinin engellendiğini söylüyor, kırsalda bu rakam yüzde 40’a çıkıyor. Kadınların eğimini engelleyenlerin başında yüzde 71 oranıyla babalar, daha sonra yüzde 20 oranıyla erkek akrabalar geliyor.”
‘KIZLAR, YALNIZ DEĞİLSİNİZ’
“Bu tablo değişmeli” diyen Boyner, sözlerini şöyle sürdürdü: “Dünyaya gözünü açan her kız çocuğu, erkek çocukların karşılandığı sevinçle kucaklansın, dünyaya gözünü açan her kız çocuğu erkek çocuklarına verilen ‘Sen yapabilirsin’ özgüveniyle yetişsin. Dünyaya gözünü açan her kız çocuğu eşit sağlık imkânlarına sahip olsun, hepsinden önemlisi; her kız çocuğuna, ‘eşit eğitim imkânları verilsin’ demek için bugün bir araya geldik. Dünya kız çocukları gününü kutlamak dünyanın dört bir yanındaki çaresiz kız çocuklarına ‘Yalnız değilsiniz’ demek için bir araya geldik. Eğer imkânı olan bizler, bu değişim, dönüşüm için elimizden geleni yapmazsak, karanlık günleri geride bırakamayız. Biz hayata şanslı başlayanlar bizim kadar şanslı olmayanlara imkân yaratacağız, yaratmalıyız çünkü kızlar bizim geleceğimiz.”
KAMPANYANIN BAŞARISI
“Barışın da, daha güzel bir dünyanın da anahtarı onların elinde. Ülkemizin en önemli eğitim seferberliklerinin başında gelen ‘Baba Beni Okula Gönder’ bu inançla ve bu bilinçle yola başladı. ‘Baba Beni Okula Gönder’in ilk adımlarını attığımızda kız çocuklarının okula gitme oranı, erkeklere göre yüzde 30 gerideydi. Ne toplumsal değerler, ne örf, ne töre ekonomik çaresizlik; hiçbiri bu haksızlığın çaresi olamazdı. Karar verdik; engel ekonomik ise burs vereceğiz, barınmaysa yurt açacağız, töre ise kapı kapı dolaşıp anlatacağız... Öyle de yaptık. Bir seferberlik başlattık, ‘Okumayan tek bir kız kalmayana kadar mücadele edeceğiz’ dedik. Yüz binler bize destek oldu. Kimi küçük, kimi büyük, kimi yüzlerce metrekarelik binalar yaptı, kimi mütevazı maaşından artırdığıyla burs verdi. Türkiye bir oldu, binlerce kıza kol-kanat gerdi, müteşekkirim. Bugün kız ve erkek çocuklarının okullaşma oranında hiçbir fark kalmadı.”
TÜRKAN HOCA’YA TEŞEKKÜRLER
‘Baba Beni Okula Gönder’in yarattığı etkiyi ölçmek amacıyla yapılan araştırmadan veriler aktaran Hanzade Doğan Boyner, “Seferberliğimizden faydalanan kız çocuklarımızın sadece yüzde 6’sı ‘Üniversiteye gitmeyeceğim ve çalışmayacağım’ derken, aynı bölgede, aynı akran grubunda bu oran yüzde 38’e çıkıyor. ‘Baba Beni Okula Gönder’ yurtlarında kalan veya burs imkânlarından faydalanan kız çocuklarının yüzde 88’i ‘Tek başıma hastaneye gidebilirim’ derken, aynı bölgedeki kızların sadece yüzde 70’i ‘Hastaneye gidebilirim’ diyor” şeklinde konuştu. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’ne, Milli Eğitim Bakanlığı’na ve camiasına teşekkür eden Boyner son olarak şunları söyledi:
“Konuşmamı, büyük bir insanı saygı ve rahmetle anmadan bitiremem... Eminim şu anda bizim gibi hayata tutunan kızlarımızı alkışlıyor... Sayın Türkan Saylan Hoca çok teşekkürler, nur için yat.”
‘TÜRKİYE’DEN NİCE AZİZ SANCAR’LAR ÇIKABİLİR’
Aydın Doğan Vakfı Başkanı Hanzade Doğan Boyner açılış konuşmasında hedeflerini anlattı: “Aydın Doğan Vakfı (ADV) olarak bundan sonra odağımızda kadının birey olma hakkı, kendini ifade edebilmesi, kendi olarak var olabilmesi var. ADV olarak bir Türkiye hayalimiz var. Hukukun üstünlüğünün, erkler ayrılığının tartışılmadığı, tüm renkleri, farklılıkları ve ortak paydaları ile barış içinde, bir arada yaşayan, şiddeti tamamen dışlayan, çağdaş değerleri özümseyen demokratik bir Türkiye. Böyle bir Türkiye’den daha nice Aziz Sancar’lar çıkabileceğini biliyoruz.”
PANEL 1- BÜTÜN ÇOCUKLAR İÇİN KALİTELİ EĞİTİM
‘KIZLARIN GÜÇLENMESİNİ KONUŞUYORUZ’
KONFERANSTA 3 panel düzenlendi. CNN Türk programcılarından Şirin Payzın’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen ilk panelde UNFPA Türkiye Temsilcisi Karl Kulessa ‘Kız çocuklarının güçlendirilmesinde toplumsal katılım konusunda BM’nin bölgesel ve küresel yaklaşımını anlattı. Aydın Doğan Vakfı Yürütme Kurulu Başkanı Candan Fetvacı da “Filantropi deyince eskiden akla okullar, yurtlar yapmak geliyordu. Artık kız çocuklarının güçlenmesini konuşuyoruz. Ancak hâlâ yapacaklarımız var. Çünkü nitelikli insan gücü olmadan hiçbir yere varamayız” dedi. Boğaziçi Üniversitesi psikoloji bölümünden Doç. Dr. Feyza Çorapçı da Türkiye’de 17 il, 25 yurtta, 1715 kızla yaptıkları kız yurtları araştırmasının sonuçlarını sundu.
PANEL 2- EĞİTİMDE ENGELLER, GELİŞMELER
‘EĞİTİM HAKTIR’
KIZ çocuklarının eğitimi konusunda karşılaşılan engeller ve kaydedilen gelişmelerin ele alındığı ikinci panelde söz alan ODTÜ öğretim üyesi ve GREVIO Başkanı Prof. Dr. Feride Acar “Eğitim öncelikle bir hak olarak teslim edilmeli, eğitime erişim sağlanması gerekiyor” dedi. Panelde Prof. Yakın Ertürk ‘Haklara saygı ve dezavantajlı gruplar özel sistemler’ başlıklı bir konuşma yaptı. Batuhan Aydagül de karşılarına çıkan insan öykülerinden örneklerle eğitimde araştırma ve veri toplama süreçlerinin ayrıntılarını aktardı. Uçan Süpürge’den Özlem Başdoğan sivil toplum kuruluşlarının yol haritası oluşturmadaki rolünü anlattı. KAGİDER Başkanı Sanem Aktar da girişimciliğin kız çocuklarının güçlendirilmesindeki rolüne ilişkin görüşlerini paylaştı.
PANEL 3-TOPLUMDAKİ ROL MODELLER
‘BİR ÇOCUĞUN GÖZLERİNE BAKIN’
SAMSUN’un Çarşamba ilçesi Kumköy İlkokulu öğretmeni Dilek Livaneli: “İlk görüşte ‘Burada ders yapılır mı?’ denen yerleri elbirliğiyle güzelleştirdik. Yeri geldi bunun için kapı kapı gezdim. Devletten yardım almadan da iyi eğitim verilebileceğini, sosyal yönü güçlü bireyler yetiştirilebileceğini gösterdim. Yolunu kaybedecek gibi olan, bir çocuğun gözlerine baksın...”
‘KIZLAR FUTBOL OYNAYAMAZ ANLAYIŞINA KARŞI ÇIKTIM’
MALATYA Kız Futbol Takımı oyuncularından İkranur Sarıgül: “Futbol olmasaydı, eğitimime devam edemeyecektim. Kızlar futbol oynayamaz anlayışına hep karşı çıktım. Şimdi de hayallerimin peşinden koşuyorum. Hedefim beden eğitimi öğretmeni olmak.”
HÜLYA KOÇYİĞİT: ‘DİZİLERE GÖREV DÜŞÜYOR’
OYUNCU Hülya Koçyiğit, Dilek öğretmenin hikâyesinden çok etkilendiğini söyleyerek “Hemen sizin bir filminiz yapılmalı” dedi ve devam etti: “Toplumda, hayatın önde gelen insanları hep erkekler olmalıymış gibi yanlış bir algı var, bunu düzeltmeliyiz. O nedenle kız çocuklarının eğitimi çok önemli. Sinema, üzerine düşen görevi yapıyor ama şimdi sıra biraz da dizilerde... Dizilerde biraz daha olumlu örneklerin öne çıkarılması gerekiyor.”
KEREM BURSİN: ‘ERKEKLERİ EĞİTMELİYİZ’
OYUNCU Kerem Bürsin: “Cinsiyet eşitsizliği sadece kadınların değil, erkeklerin de sorunu. Medyanın çok özenli olması gerekiyor. Bugün nasıl alkol ve sigara gösterilemiyorsa kadına yönelik şiddetin de televizyonlarda gösterilememesi gerekir. Ama başroldeki adamlar kadınlara bağırıp çağırıp kahraman gibi gösteriliyor. Bunu çok yanlış buluyorum. Toplumu dönüştürmek için erkeklerimizi de eğitmemiz lazım.”
KIZLAR, KALKINMANIN MERKEZİ
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Türkiye Temsilcisi Karl Kulessa: “Gençler ve özellikle de kız çocukları, geleceğin kalkınma gündeminin merkezindedir. Haklarını korumak ve kaliteli eğitimden, düzgün istihdam olanaklarından yararlanmalarına destek olmak, geleceğe yatırım yapmak demektir.”
DÜNYA SİZLE ‘İYİ’LEŞECEK
‘Birleşmiş Milletler Mukim Koordinatörü ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Temsilcisi Kamal Malhotra konferans salonundaki kız çocuklarına hitaben “Size bakınca dünyayı daha iyi bir yer yapma potansiyeline sahip çok önemli aktörler görüyorum” dedi.
OKULLAŞMADA YOL ALINDI
UNICEF Türkiye Temsilcisi yardımcısı Lieke van de Wiel, Türkiye’nin kız ve erkek çocuklarının eğitime başlama oranı konusunda önemli yol kat ettiğini ancak özellikle kızların çalışma hayatına katılımda hâlâ ciddi sorunları olduğunu belirtti.
ERKEKLERİ DEĞİŞTİRMELİYİZ
Birleşmiş Milletler Kadın Birimi Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktörü Ingibjorg Solrun Gisladottir “Sadece kızları güçlendirmek değil erkeklerin de düşünce yapısını değiştirmek gerekiyor. Bu konuda toplumun rol modellere ihtiyaçları var” dedi.