Her gün 133 çocuk ve 2 anne ölüyor
Güncelleme Tarihi:
OluÅŸturulma Tarihi: Nisan 02, 2002 12:43
Cumhuriyet'in ilk yıllarında bebek ölüm hızı binde 500, anne ölüm hızı yüzbinde 1000'in üzerindeyken, 2000 yılında bebek ölüm hızı binde 33'e, anne ölüm hızı da yüzbinde 49'a geriledi. Buna karşın Türkiye'de her gün, ortalama 133 çocuk ve 2 anne yaşamını kaybediyor.
Sağlık Bakanlığı Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü'nden (AÇSAP) alınan bilgiye göre, 1920'li yıllarda 13 milyon nüfusuyla tam bir tarım ülkesi olan Türkiye'de ortalama yaşam süresi 50 yaşın altındayken, bebek ölüm hızı binde 500, anne ölüm hızı ise yüzbinde 1000'in üzerindeydi.
Nüfus planlaması hizmetlerinde, 1965 yılına kadar, Balkan, 1. Dünya ve Kurtuluş savaşlarında hızla azalan nüfusu artırma felsefesi izlendi. 1960'lı yıllarda nüfusu 28 milyona ulaşan Türkiye'de ortalamayaşam süresi 52-55 iken, bebek ölüm hızı binde 185, anne ölüm hızı yüzbinde 200'ün üzerindeydi. 1965 yılında çıkarılan 557 sayılı Kanun ile le planlaması hizmetleri yeniden düzenlenerek, kontraseptif malzemenin kullanımı serbest bırakılıp, felsefe değişikliğine gidildi.
2000'LERÄ°N TÃœRKÄ°YESÄ°...
2000'lerde 65 milyon nüfusa ulaÅŸan Türkiye'de nüfus artış hızı yüzde 1.47'ye, bebek ölüm hızı binde 33'e, anne ölüm hızı yüzbinde 49'a, toplam doÄŸurganlık hızı 2.6'ya düştü. Ortalama yaÅŸam süresi 70'lerin üstüne ve etkili kontraseptif yöntem kullananların oranı ise yüzde 38'lere çıktı.Â
Bu olumlu geliÅŸmelere karşın Türkiye'de her gün, ortalama 133 çocuk ve 2 anne yaÅŸamını kaybediyor.Â
Bakanlık verilerine göre, ülkede her yıl, yaklaşık 1.5 milyon bebek dünyaya gelirken, doÄŸan her 1000 bebekten yaklaşık 33'ü 1 yaşını tamamlamadan ölüyor. 5 yaÅŸ altı nüfus grubunda ise yılda 63 bin çocuk yaÅŸamını yitirirken, bu çocukların yaklaşık 50 bini daha yaşını doldurmamış bebeklerden oluÅŸuyor. Yılda, 700'ü aÅŸkın anne ise doÄŸumda yaÅŸamını kaybediyor.Â
ANNE SAÄžLIÄžI
YaÅŸam boyu ölüm riski Avrupa ülkelerinde 2 bin gebelikte 1 iken, bu oran Türkiye'de 570 gebelikte 1 olarak gerçekleÅŸiyor.   Â
DoÄŸum öncesi dönemde gebelerin yüzde 67.5'ini bir saÄŸlık personelikontrol ederken, 3 anne adayından 1'i ise gebeliÄŸi sırasında hiç saÄŸlık kontrolünden geçmiyor.Â
Kadınların yaklaşık yüzde 80.6'sı sağlık personeli yardımıyla 72.5'i sağlık kuruluşunda doğum yaparken, 10 gebeden 1'i ise doğumunu sağlıksız koşullarda gerçekleştiriyor.
Türkiye'de tüm doÄŸumların yüzde 22'si 20 yaşın altında ve 35 yaşınüstünde olurken, doÄŸumların yüzde 26'sı da 24 aydan kısa aralıklarla meydana geliyor.Â
Anne ölümlerinin yüzde 68.9'u, 36 aydan kısa aralıklarla doÄŸum yapan annelerde görülüyor. 24 aydan kısa aralıklarla doÄŸum yapan annelerin her 1000 çocuÄŸundan 113'ü ölürken, doÄŸum aralığı 2-3 yıla çekildiÄŸinde, ölen çocuk sayısı 53'e düşüyor.Â
AÇSAP hizmetleri sonucunda geçen yıl 134 bin 425 istenmeyen gebelik, 114 bin 933 planlanmamış doğum, 19 bin 88 isteyerek düşük, çoğu ölümle sonuçlanan 403 sağlıksız düşük girişimi engellendi.
Anne ölümleri, AÇSAP hizmetleri ile 2001'de yüzde 9 azaltılarak 66annenin hayatını kaybetmesi engellenirken, bebek ölümleri de yüzde 8 düşürülerek 4 bin 908 bebeÄŸin ölümü önlendi.Â
Yine bu hizmetlerle gebeliğe bağlı 13 bin 442 hastalık ve sakatlıkoluşmasına engel olundu. Sadece doğum ve düşükler göz önüne alınarak, 2001 yılında ulusal bütçeden de yaklaşık 24.6 trilyon lira tasarruf sağlandı.
ÇOCUK SAĞLIĞI
Bakanlık verilerine göre ayrıca, Türkiye'de annelerin yüzde 99'u ilk ayda bebeğini emzirirken, 4-5'inci aylarda bu oran yüzde 82'ye düşüyor. İlk 6 ayda sadece anne sütü ile beslenen bebek oranı ise yüzde 1.3.
Geçen yıl bebek başına sadece 3-5 dolar harcamayla 1 milyon 300 bin bebek, kızamık, difteri, tetanos, verem, hepatit, boÄŸmaca, gibi hastalıklardan korundu. 1970'lerde 46 bin 761 olan kızamık vakası 2001'de 30 bin 509'a, 1970'lerde 7 bin 268 olan boÄŸmaca vakası 2001'de 182'ye, 1970'lerde 1100 olan difteri vakası 2001'de 5'e düştü. Bunlara karşın, çeÅŸitli nedenlerle ulaşılamayan yaklaşık 50 bin bebek ise hiç aşı olmadı.   Â
Nüfus planlaması hizmetlerinde, 1965 yılına kadar, Balkan, 1. Dünya ve Kurtuluş savaşlarında hızla azalan nüfusu artırma felsefesi izlendi. 1960'lı yıllarda nüfusu 28 milyona ulaşan Türkiye'de ortalamayaşam süresi 52-55 iken, bebek ölüm hızı binde 185, anne ölüm hızı yüzbinde 200'ün üzerindeydi. 1965 yılında çıkarılan 557 sayılı Kanun ile le planlaması hizmetleri yeniden düzenlenerek, kontraseptif malzemenin kullanımı serbest bırakılıp, felsefe değişikliğine gidildi.
2000'LERÄ°N TÃœRKÄ°YESÄ°...
2000'lerde 65 milyon nüfusa ulaÅŸan Türkiye'de nüfus artış hızı yüzde 1.47'ye, bebek ölüm hızı binde 33'e, anne ölüm hızı yüzbinde 49'a, toplam doÄŸurganlık hızı 2.6'ya düştü. Ortalama yaÅŸam süresi 70'lerin üstüne ve etkili kontraseptif yöntem kullananların oranı ise yüzde 38'lere çıktı.Â
Bu olumlu geliÅŸmelere karşın Türkiye'de her gün, ortalama 133 çocuk ve 2 anne yaÅŸamını kaybediyor.Â
Bakanlık verilerine göre, ülkede her yıl, yaklaşık 1.5 milyon bebek dünyaya gelirken, doÄŸan her 1000 bebekten yaklaşık 33'ü 1 yaşını tamamlamadan ölüyor. 5 yaÅŸ altı nüfus grubunda ise yılda 63 bin çocuk yaÅŸamını yitirirken, bu çocukların yaklaşık 50 bini daha yaşını doldurmamış bebeklerden oluÅŸuyor. Yılda, 700'ü aÅŸkın anne ise doÄŸumda yaÅŸamını kaybediyor.Â
ANNE SAÄžLIÄžI
YaÅŸam boyu ölüm riski Avrupa ülkelerinde 2 bin gebelikte 1 iken, bu oran Türkiye'de 570 gebelikte 1 olarak gerçekleÅŸiyor.   Â
DoÄŸum öncesi dönemde gebelerin yüzde 67.5'ini bir saÄŸlık personelikontrol ederken, 3 anne adayından 1'i ise gebeliÄŸi sırasında hiç saÄŸlık kontrolünden geçmiyor.Â
Kadınların yaklaşık yüzde 80.6'sı sağlık personeli yardımıyla 72.5'i sağlık kuruluşunda doğum yaparken, 10 gebeden 1'i ise doğumunu sağlıksız koşullarda gerçekleştiriyor.
Türkiye'de tüm doÄŸumların yüzde 22'si 20 yaşın altında ve 35 yaşınüstünde olurken, doÄŸumların yüzde 26'sı da 24 aydan kısa aralıklarla meydana geliyor.Â
Anne ölümlerinin yüzde 68.9'u, 36 aydan kısa aralıklarla doÄŸum yapan annelerde görülüyor. 24 aydan kısa aralıklarla doÄŸum yapan annelerin her 1000 çocuÄŸundan 113'ü ölürken, doÄŸum aralığı 2-3 yıla çekildiÄŸinde, ölen çocuk sayısı 53'e düşüyor.Â
AÇSAP hizmetleri sonucunda geçen yıl 134 bin 425 istenmeyen gebelik, 114 bin 933 planlanmamış doğum, 19 bin 88 isteyerek düşük, çoğu ölümle sonuçlanan 403 sağlıksız düşük girişimi engellendi.
Anne ölümleri, AÇSAP hizmetleri ile 2001'de yüzde 9 azaltılarak 66annenin hayatını kaybetmesi engellenirken, bebek ölümleri de yüzde 8 düşürülerek 4 bin 908 bebeÄŸin ölümü önlendi.Â
Yine bu hizmetlerle gebeliğe bağlı 13 bin 442 hastalık ve sakatlıkoluşmasına engel olundu. Sadece doğum ve düşükler göz önüne alınarak, 2001 yılında ulusal bütçeden de yaklaşık 24.6 trilyon lira tasarruf sağlandı.
ÇOCUK SAĞLIĞI
Bakanlık verilerine göre ayrıca, Türkiye'de annelerin yüzde 99'u ilk ayda bebeğini emzirirken, 4-5'inci aylarda bu oran yüzde 82'ye düşüyor. İlk 6 ayda sadece anne sütü ile beslenen bebek oranı ise yüzde 1.3.
Geçen yıl bebek başına sadece 3-5 dolar harcamayla 1 milyon 300 bin bebek, kızamık, difteri, tetanos, verem, hepatit, boÄŸmaca, gibi hastalıklardan korundu. 1970'lerde 46 bin 761 olan kızamık vakası 2001'de 30 bin 509'a, 1970'lerde 7 bin 268 olan boÄŸmaca vakası 2001'de 182'ye, 1970'lerde 1100 olan difteri vakası 2001'de 5'e düştü. Bunlara karşın, çeÅŸitli nedenlerle ulaşılamayan yaklaşık 50 bin bebek ise hiç aşı olmadı.   Â