Öznur KAYMAK
Oluşturulma Tarihi: Aralık 10, 2006 00:00
Yepyeni bir pazarlama ve reklam yöntemi Advergame. Reklamı yapılacak ürün için bilgisayar oyunu hazırlanıyor, internetten kullanıma sunuluyor. Şirketler oyunlu reklamlar sayesinde milyonlarca tüketiciye eğlenceli bir yoldan ulaşıyor. Oyunun keyfini çıkarırken markayla bağ kurması sağlanıyor.
Bu yeni reklam mecrası kısa sürede dev sektöre dönüştü. 2004’te şirketler hazırlattıkları oyunlu reklamlara 83.6 milyon dolar harcadı. 2009’da pazarın büyüklüğünün 312.2 milyon dolara ulaşması bekleniyor.
Advergame’lerle 1990’ların sonunda tanıştık. Advertisement’ın (reklam) adver’ı ile game (oyun) kelimelerinin birleşmesinden oluşan advergame, bir terim olarak ilk kez 2001’de Wired dergisinde yer aldı. Kelime, "eğlendiren reklam" sözcükleriyle Türkçeleştirildi.
Advergame, bir ürünün veya hizmetin reklamını yapmak amacıyla hazırlanan basit bilgisayar oyunlarının ortak ismi. Bu, 2000’lerin reklam ve pazarlama stratejileriyle dijital eğlencenin bir araya geldiği yepyeni bir mecra. Reklamda yeni yollar arayan dev şirketlerin vazgeçilmezi haline gelen advergame’ler, çoğunlukla uluslararası tanıtım kampanyalarının internet ayağında kullanılıyor.
Advergame’in ilk örnekleri ABD’de yapıldı. Oyunlar o dönemde internet üzerinden oynanmıyor, disket ve CD ile
müşterilere dağıtılıyordu. Diskette dağıtılan ilk advergame’i American Home Foods Chef Boyardee markası yaptı. Coca Cola ve Taco Bell’in çocuklara yönelik hazırladığı oyunlarsa CD’den oynanabiliyordu. Temizlik robotu Dyson’ın, teknoloji devi Intel’in ve ilaç şirketi Nurofen’in oyunları zamanla birer klasiğe dönüştü. Pepsi ve 7 Up içeceklerinin oyunlarında ilk kez oyun kahramanları (Pepsiman ve Cool Spot) kullanıldı.
Advergame’ler basit oyun prensibine sahip, kısa süreli oyunlar. Genellikle şirketlerin internet siteleri üzerinden oynanıyor. Bu sayede hem ürün tanıtılıyor hem verilmek istenen mesaj oyun yoluyla iletiliyor hem de marka bilinilirliği artırılıyor. Ayrıca ziyaretçilerin şirketin internet sitesinde daha fazla vakit geçirmesi sağlanıyor.
REKABET KIZIŞTI
Advergame’ler ilk ortaya çıktığında ürün reklamı için hazırlanmış basit oyunlardı. Ama kısa sürede advergame piyasası çok gelişince şirketler bu alanda da rekabete girdi. Ortaya özgün hikáyelere sahip, teknik açıdan gelişmiş, ve normal bilgisayar oyunlarını aratmayan pek çok oyun çıktı.
Bugün piyasaya sürülen çok sayıda yeni ürün için bir de oyun hazırlanıyor. Oyunların sayısı bu kadar artınca sadece advergame’leri yayınlayan internet siteleri de yapıldı. Normal bilgisayar oyunları gibi advergame’lerin de fanatik grupları oluştu. 1997’de açılan candystand.com isimli sitede 65 farklı Amerikan markasının oyunları yer alıyor. Sitedeki oyunlar ayda ortalama 1 milyon kişi tarafından oynanıyor.
Oyunların çoğu bedelsiz oynanmak üzere tasarlanıyor. Bazı markalar için bunun tam tersi de söz konusu. Örneğin Burger King geçen kasımda ABD ve Kanada’da üç yeni advergame çıkardı. Bu oyunlar lokantalardaki hamburger mönülerinin yanında 3,99 dolara satılıyor.
Advergame’ler ve bildiğimiz bilgisayar oyunları birbirinden çok farklı aslında. Advergame hazırlayan ajanslar, reklamveren şirketin isteklerine uygun bir senaryo oluşturuyor. Burada belirli kurallara göre hareket ediliyor. Örneğin, ilaç şirketleri için advergame hazırlanırken reçeteli satılan ilaçların adları kullanılamıyor. Oyunun internet üzerinden hızlı bir şekilde yüklenip, oynanabilmesi için dosya boyutunun 1 MB’ın altında olması gerekiyor.
TÜRKİYE’DE BU YIL 300 ADVERGAME YAPILDI
Castrol Fiesta Rally Cup’ın yaratıcısı Vegarts; Ülker için Cafe Crown Arası oyununu hazırlayan Interajans; Carlsberg Summer Games, Bosch Evi, Profilo KarizmaGame gibi oyunlara imza atan Adinteractive; Fortis İdeal Aile, Vestel Veysel oyunu, Abdi İbrahim İlaç Sıkıysa Yakala, Efes Pilsen Artemis’ten Kaçış, Bayer Turuncu Gece gibi çok sayıda popüler advergame’in yaratıcısı MagiClick ülkemizin bu alanda önde gelen şirketleri.
Vegarts’ın hazırladığı Ford Hedef Futbol, futbol içerikli yerli bir advergame’di. Üç buçuk ay içinde 450 bin kez oynandı.
MagiClick son iki yılda çeşitli şirketler için 25 farklı oyun hazırladı. Başarılı advergame projeleri sayesinde Uluslararası Oyun Geliştiricileri Birliğine de üye oldu.
Advergame hazırlatmanın ücreti, süresine ve kalitesine göre 5 bin ila 15 bin dolar. En kapsamlısı bile 45 günde hazırlanıyor.
Magiclick Genel Müdürü Murat Kalaora, advergame’in tüketicilerin markayla saatler boyu bire bir ilişki kurmasını sağladığını söylüyor. Reklam unsuru taşıyan her online oyunun advergame sayılamayacağını da belirtiyor. "Türkiye’de geçen yıl yaklaşık 300 advergame tasarlandı. Ama uluslararası standartlara bakıldığında bunların ancak 20’si gerçek advergame sayılabilir."
ANTİ-ADVERGAME DE VAR
Advergame’ler böylesine popülerken ortaya anti-advergame’ler de çıktı. Markalarla ilişkimizi yeniden gözden geçirmemizi hedefleyen bu oyunlarda, bir markanın sevimsiz yönleri gösteriliyor. Anti-advergame’lerin en ünlüsü McDonalds için yapılanı. Online, ücretsiz oynanan oyunun İtalyan yaratıcıları, fast-food sektöründe dönen kirli oyunları, McDonalds’ın mutfağını sizin yönetiminize bırakarak gösteriyor.
"ARTEMİS’TEN KAÇIŞ" EN İYİ OYUN SEÇİLDİ
Efes Pilsen’in "Dream In Efes" adlı uluslararası kampanyası için hazırlanan Artemis’ten Kaçış adlı oyun, dreaminefes.com sitesi üzerinden üye olunarak oynanabiliyor. Oyun bu ara çok popüler, geçen ayın istatistiklerine göre oyunu her üye ortalama 12 dakika boyunca, 15 kez yeniden oynuyor. Efes’teki Artemis Tapınağı’nda geçen macera dolu bir öyküsü var. Tasarımında antik Yunan mimarisi ve mitolojik karakterler yeniden canlandırıldı. 30’dan fazla oda ve 50’den fazla obje illüstrasyonu içeriyor. Türkiye’de yapılmış en gelişmiş advergame’lerden Artemis’ten Kaçış, Marketing Türkiye’nin düzenlediği Etkileşimli Pazarlama Ödülleri’nde En iyi Advergaming Uygulaması Ödülü’nü aldı.
CAFE CROWN ARASI’NI İKİ GÜNDE 200 BİN KİŞİ OYNADI
Ülker’in kahve markası Cafe Crown’un oyunu kısa sürede çok popüler oldu. cafecrownarasi.com sitesini iki günde 200 bin kişi ziyaret etti. Her bir oyuncuiçin ortalama dört saat oynama süresi tespit edildi. Oyunda, bir kahve dükkanını yönetip, Cafe Crown kahvelerini satıp daha çok para ve ödül kazanmaya çalışıyorsunuz. Oyun geçen günlerde sona erdi. En yüksek puanı alan bir kişiye Sony Vaio dizüstü bilgisayar hediye edildi. Yüksek puanlar alan 250 kişiye çeşitli hediyeler verildi.
RAKAMLARLA ADVERGAMEGeçen yıl tüm dünyada 105 milyon oyuncu internet üzerinden advergame oynadı.
Oyuncuların yarısı oyunda 25 dakikadan fazla vakit geçiriyor.
Oyuncuların yüzde 90’ı e-postayla gelen oyun çağrısını kabul ediyor, oyunu oynuyor ve aldığı puanları diğerleriyle paylaşıyor.
Oyuncuların yüzde 42’si haftada bir saatten fazla süreyi advergame’lere ayırıyor.