Güncelleme Tarihi:
Esad’ın devrilmesi Ortadoğu’da yeni bir dönemin kapılarını çok ani bir şekilde araladı. Suriye’de yeni kurulacak dengeler belirlenirken en kritik aktörlerden biri Türkiye. Diplomasi trafiği kritik ziyaretlerle yeni bir noktaya taşınıyor. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken görevi devretmesine sayılı günler kala, hızlı bir planlamayla cuma günü Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüşmek üzere Türkiye’ye geliyor.
FİDAN’DAN NET MESAJLAR
İki ülke ilişkilerini uzun zamandır zedeleyen başlık ABD’nin terör örgütü YPG’ye desteği. Türkiye’nin net pozisyonunu Bakan Fidan bir kez daha hatırlattı: “DEAŞ ve PKK’nın bu süreci kötüye kullanmamasından emin olmak için çok dikkatli hareket ediyoruz. Amerikalı dostlarımızla temas halindeyiz. Bu konuda ne kadar hassas olduğumuzu biliyorlar, bu gruplardan gelecek her tehdide cevap vereceğimizi, reaksiyon göstereceğimizi biliyorlar. ABD’deki yeni hükümetle bu konuyla ilgili temas halinde olacağımızı ifade etmek istiyorum.”
ABD’NİN TERÖRE DESTEĞİ
Fidan’ın sözleri Blinken görüşmesine dair de ipucu niteliğinde. Türkiye’nin mesajına rağmen ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı Generali Michael Kurilla, Suriye’de ana omurgasını terör örgütü YPG’nin oluşturduğu SDG komutanı Mazlum Abdi ile görüştü. Bu süreçte SDG Deyrizor’dan çekildi, kontrol artık HTŞ’nin elinde. Tel Rıfat ve Menbiç’in kontrolü ise SMO’ya. Ancak ABD’nin desteği daha önce olduğu gibi sahada durumu değiştirebilir. Bu yüzden Blinken’ın ziyaretinde verilecek mesajın biraz daha farklı okunması gerekiyor. Türkiye, ABD’den 2019 yılında varılan mutabakat şartlarının yerine getirilmesini, terör örgütünün Türkiye sınırlarından 30 kilometre derinlikte temizlenmesini istiyor.
‘SABRIMIZ KALMADI’
ABD işbirliği yapmazsa ne olur? Ankara, önünde iki seçenek görüyor. Birincisi Deyrizor’da olduğu gibi diğer bölgelerde de Arapların SDG’den ayrılmasıyla örgütün kontrolü kaybetmesi. Eğer ABD gibi güçlerin müdahalesiyle örgüt bölgede faaliyetlerine devam ederse, Türkiye harekete geçecek. Bu yeni oluşumda Suriye’nin kuzeyinde örgütün faaliyetine tahammül edilmeyecek. İkinci seçenek, Suriye’de yeni hükümetin terör örgütünü topraklarından temizlemek için Türkiye’den yardım isteme ihtimali. Ankara bu konuda Suriye’ye desteğe hazır. ABD, terör unsurlarıyla işbirliğini hep DEAŞ ile mücadele ile açıkladı. Fidan, Blinken görüşmesinde bu başlık da gündeme gelecek. DEAŞ ile mücadele için Türkiye’nin devrede olacağının altı çizilecek. DEAŞ’a ilişkin gündeme gelecek başlıklardan biri de El Hol Kampı. Türkiye uzun süredir ABD’ye kampın güvenliğini sağlamayı teklif ediyor.
Esad’ın devrilmesinden bu yana Türkiye’nin de ABD’nin de altını çizdiği ortak noktalar da var. Suriye’nin toprak bütünlüğünü, azınlıklar hakları hassas konular arasında. Rejime ait kimyasal silahların uluslararası standartlara uygun korunması da kritik bir başlık.
ORBAN BUGÜN TÜRKİYE’DE
Macaristan Başbakanı Viktor Orban bugün resmi ziyaret kapsamında Türkiye’de. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir araya gelecek Orban’ın çantasında Ukrayna’daki ve Ortadoğu’daki gelişmeler ile barış beklentileri gibi konular yer alıyor. Macaristan Devlet Bakanı Zoltan Kovacs, X hesabından dün yaptığı paylaşımda, Orban’ın bugün Türkiye’yi ziyaret edeceğini duyurdu. Kovacs, Orban’ın “Ukrayna ve Ortadoğu’daki gelişmeleri, barış beklentilerini ve ikili ilişkileri” ele almak amacıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir araya geleceğini aktardı. Kovacs, ikili görüşmenin ardından Orban’ın 2024 Türkiye-Macaristan Karşılıklı Kültür Yılı Kapanış Töreni’ne katılacağını belirtti.