Helikopterle beş bin metrede yaralı kurtarıldı

AÄŸrı Dağı’nın deniz seviyesinden dört bin metre yükseklikteki ÅŸapka buzullarında ayağı kırıldığı için mahsur kalan ABD’li daÄŸcı John Thomas Mc Intosh’u kurtaran Diyabarbakır 2’nci Hava Kuvvet Komutanlığı 202’nci Arama Kurtarma Filosu, helikopterle ilk kez 14 bin feete (yaklaşık beÅŸ bin metre) çıkıp altı sorti yaparak büyük bir baÅŸarı saÄŸladı.AMERÄ°KALI daÄŸcı John Thomas Mc Intosh’un kurtarılması operasyonu, büyük bir askeri baÅŸarıya da yol açtı. Helikopterlerin ilk kez 14 bin feete çıktığını hatırlatan askeri yetkililer, ‘Şimdiye kadar bu kadar yüksek irtifada böyle bir kurtarma yapılmamıştı’ dedi. Atlas Dergisi editörlerinden Ä°skender IÄŸdır, 4 bin 650 metrede beÅŸ yıl önce kaza geçirerek hayatını kaybetmiÅŸ, cenaze Sikorsky helikopterin alabilmesi için 3 bin 800 metreye indirilmiÅŸti.ABD’li yaralı daÄŸcı Mc Intosh, kurtarıldıktan sonra, ‘Bana bir mucize yaÅŸattılar’ diyerek DAKUT’çularla birlikte Diyarbakır’daki 2’nci Hava Kuvvet Komutanlığı, 202’nci Arama Kurtarma Filosu yetkililerine teÅŸekkür etti. Kurtarma filosu yetkilileri, Caugar S- 532 tipi helitopterle yaptıkları çalışmayı şöyle anlattılar:‘Diyarbakır’dan havalanan ekip, yaklaşık sekiz saat uçuÅŸ, altı sorti yaptı. Kaza yerine bırakılan AKÄ°P üyeleri, kazazedeye ilk yardımı yaptıktan sonra sedyeye yerleÅŸtirerek DAKUT’çularla birlikte uçurumdan çıkarmayı baÅŸardı. Helikopterin yaklaÅŸabileceÄŸi 400 metre uzaklıktaki alana yaralı sedye ile taşındı. AÄŸrı Dağı’nda dört bin metrenin üzerinde helikopterin ineceÄŸi düz bir alan olmadığı için deÄŸiÅŸik bir plan uygulandı. Helikopter, deniz seviyesinden 14 bin feete (4 bin 600 metre) çıktı ve bir tekeri havada, diÄŸeri yere konmuÅŸ halde yaralıyı aldı. Åžimdiye kadar böylesine yüksek bir irtifada böyle bir kurtarma yapılmamıştı.’ Helikopterler neden yüksekten uçamazYÃœKSEK irtifalara çıktıkça havanın yoÄŸunluÄŸu ve oksijen oranı giderek azalıyor. Bu nedenle genellikle alçaktan uçuÅŸlar için tasarlanan helikopterlerin uçuÅŸ performansları düşmeye baÅŸlıyor. Motorların taşıma gücü azalıyor. Helikopterlerin kabinleri yüksek irtifada uçacak ÅŸekilde basınçlandırma sistemine sahip deÄŸil. Mürettebat bu tür uçuÅŸlar sırasında oksijen oranı çok düşük olduÄŸu için oksijen maskeleri kullanıyor.Helikopterler için yüksek irtifanın bir baÅŸka dezavantajı da çok hızlı esen rüzgárlar. Özellikle kurtarma görevlerinde, iniÅŸ-kalkışlarda saatteki hızı bazen 100 kilometreye kadar çıkan ve yönleri de hızla deÄŸiÅŸen rüzgárlara karşı pilotların çok dikkatli olmaları gerekiyor.Helikopterle en yüksek çıkılan irtifa ise Everest Tepesi. 14 Mayıs 2005 tarihinde kırılan rekorda, Eurocopter imalatı Ecureuil AS350B3 tipi helikopter 8 bin 850 metre yükseklikteki Everest Tepesi’ne indi ve yaklaşık bir dakika motorları çalışır durumda zirvede bekledikten sonra ayrıldı.Â