Helal mi haram mı
Güncelleme Tarihi:
Sefa KAPLAN
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 25, 2005 01:45
Tarım Bakanlığı tarafından Avrupa müktesebatına uyum yasaları çerçevesinde gündeme getirilen at etine ithal izni, at etinin helal mi haram mı olduğu tartışmasına sebep oldu.
Önceki gün, ‘At eti yedirecekler’ manşetiyle çıkan Ortadoğu Gazetesi’nde, at eti yemenin İslam’a aykırı olduğu iddia edildi. Gazetede, ‘Sonunda bu da oldu. Avrupa Birliği kokoreçi, işkembeyi yasaklamak için harekete geçerken, Müslümanlığa aykırı ne varsa dayatıyor. Av hayvanı etleri, kırmızı et kapsamı dışında bırakılırken, kırmızı etin ‘at, sığır, manda, deve, koyun, tavşan gibi hayvanlardan elde edileceği’ sıralandı’ ifadesine yer verildi. Star Gazetesi yazarı Halit Kakınç ise Ortadoğu Gazetesi’nin mantığına karşı çıkarak, at etinin helál olduğunu söyledi. Kakınç, şöyle konuştu:
KIMIZ İÇİP, YİYORLAR
‘At eti’nin helál olup olmadığı konusunda en küçük bir tereddütü olanlar, İslám ilm-i hallerine başvurabilirler. Teberrüken, yani at’a duyulan sevgi yüzünden yenmesi pek adetten değildir dedim ama, bu da sadece Batı coğrafyasında yaşayan Türkler’le ilgili bir durumdur. Asya coğrafyasında ise Türkler arasında at eti yeme alışkanlığı aynen devam etmektedir.
Olayı bir kaç adım öteye taşıyalım. Bugünkü Kazakistan’ın Türkistan Kenti’ndeki Türkiye tarafından restore ettirilen Hoca Ahmet Yesevi türbesinin hemen yanıbaşında bir kımızhane vardır. Yüzyıllar boyunca, bu mekánda kımız içilip at eti yenmiştir. Kımız da dinen haram edilmiş içkiler grubuna girmez. Çünkü, fermante bir içki değildir. Müslüman Türklerin at kurban ettikleri gibi, Araplar da deve kurban etmektedirler. Deve eti de helál edilmiş bir ettir. Yenilebilir.’
İSLAM YASAKLARINDA YOK
İslam Hukuku uzmanı olan Prof. Dr. Hayrettin Karaman ise İslam’da at eti ile ilgili herhangi bir yasak bulunmadığını söyledi. Kuran’da yenilmesi yasak olan hayvanlar arasında atın adının geçmediğini belirten Prof. Karaman, şöyle konuştu: ‘Bazı mezheplerde, bazı din bilginleri at etinin yenilmemesi gerektiğini söylemişlerse de bu tamamiyle stratejik bir tavsiyedir. Çünkü at, hem ulaşımda, hem de savaşlarda en önemli unsurlardan birisiydi. Dolayısıyla, yenilmesi orduyu ve ulaşımı zaafa uğratabilirdi. Yoksa, İslam’ın yasakladığı hayvanlar arasında at kesinlikle yoktur.’
MEKRUH, HOŞ KARŞILANMAZ
Eski Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz da, İslam’da at etinin yenilmesi ve sütünün içilmesiyle ilgili herhangi bir yasak bulunmadığını belirtti. Yılmaz, ‘At eti heláldir. Ancak Hanefi mezhebi, savaşta kullanılan en önemli silahlardan birisi at olduğu için yenilmesini mekruh kabul eder. Yani hoş karşılamaz. Bu da anlaşılır bir şeydir’ dedi.
KIMIZ İÇİP, YİYORLAR
‘At eti’nin helál olup olmadığı konusunda en küçük bir tereddütü olanlar, İslám ilm-i hallerine başvurabilirler. Teberrüken, yani at’a duyulan sevgi yüzünden yenmesi pek adetten değildir dedim ama, bu da sadece Batı coğrafyasında yaşayan Türkler’le ilgili bir durumdur. Asya coğrafyasında ise Türkler arasında at eti yeme alışkanlığı aynen devam etmektedir.
Olayı bir kaç adım öteye taşıyalım. Bugünkü Kazakistan’ın Türkistan Kenti’ndeki Türkiye tarafından restore ettirilen Hoca Ahmet Yesevi türbesinin hemen yanıbaşında bir kımızhane vardır. Yüzyıllar boyunca, bu mekánda kımız içilip at eti yenmiştir. Kımız da dinen haram edilmiş içkiler grubuna girmez. Çünkü, fermante bir içki değildir. Müslüman Türklerin at kurban ettikleri gibi, Araplar da deve kurban etmektedirler. Deve eti de helál edilmiş bir ettir. Yenilebilir.’
İSLAM YASAKLARINDA YOK
İslam Hukuku uzmanı olan Prof. Dr. Hayrettin Karaman ise İslam’da at eti ile ilgili herhangi bir yasak bulunmadığını söyledi. Kuran’da yenilmesi yasak olan hayvanlar arasında atın adının geçmediğini belirten Prof. Karaman, şöyle konuştu: ‘Bazı mezheplerde, bazı din bilginleri at etinin yenilmemesi gerektiğini söylemişlerse de bu tamamiyle stratejik bir tavsiyedir. Çünkü at, hem ulaşımda, hem de savaşlarda en önemli unsurlardan birisiydi. Dolayısıyla, yenilmesi orduyu ve ulaşımı zaafa uğratabilirdi. Yoksa, İslam’ın yasakladığı hayvanlar arasında at kesinlikle yoktur.’
MEKRUH, HOŞ KARŞILANMAZ
Eski Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz da, İslam’da at etinin yenilmesi ve sütünün içilmesiyle ilgili herhangi bir yasak bulunmadığını belirtti. Yılmaz, ‘At eti heláldir. Ancak Hanefi mezhebi, savaşta kullanılan en önemli silahlardan birisi at olduğu için yenilmesini mekruh kabul eder. Yani hoş karşılamaz. Bu da anlaşılır bir şeydir’ dedi.