Nerdun HACIOĞLU/MOSKOVA
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 26, 2004 01:42
Rusya'da önceki gece yaşanan çifte uçak faciasının eş zamanlı olması, terör kuşkusunu artırdı. Uçaklardan ikisi de Putin'in tatil yaptığı Soçi yönüne uçuyordu.
Rusya’da çifte uçak faciasının eş zamanlı olması terörü akla getirdi. Gizli servis FSB, henüz bunu doğrulayacak ize rastlamadı. Ancak iki uçağın da Devlet Başkanı Putin’in tatilini geçirdiği Soçi’ye doğru gitmesi nedeniyle Echo Moscow Radyosu, ‘Kamikazeler Putin’in karargahı Baçarov Ruçey üzerine uçakları çakmayı planlamış olabilir’ iddiasını ortaya attı.
RUSYA’da önceki gece meydana gelen ve toplam 89 kişinin ölümüne neden olan eş zamanlı iki uçak faciasının neden kaynaklandığı henüz çözülemezken olayla ilgili çeşitli komplo teorileri arasında,
‘Uçağı Putin’in karargahına çakacaklardı’ iddiası da ortaya atıldı.
Echo Moscow radyosu,
‘Uçaklar gerçekten teröristler tarafından kaçırılmış olabilir. Hedef, Soçi’de tatil yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’di. Kamikaze saldırganlar Putin’in karargahı Baçarov Ruçey üzerine gelerek buraya çakılmayı planlamış olabilir’ senaryosunu ortaya attı. Moskova Domodedovo Havalimanı’ndan kalkan iki yolcu uçağının da Rusya’nın güneyine sefer yaptıklarının altını önemle çizen radyoda şöyle denildi:
‘Teröristlerin planı gerçekleşseydi kaçırılan uçaklar direnişle karşılaşmadan son ana kadar fark edilmeden Putin’in bulunduğu Soçi şehrine yaklaşacaktı. Bölgeye gelindiğinde hava savunma sistemlerini harekete geçirecek zaman olmayacağı için tıpkı ABD’deki 11 Eylül olayındaki gibi Putin’in bulunduğu Baçarovo Ruçey karargahına çakılmayı planlamış olabilirler.’
KARA KUTULAR BULUNDU
Bir dakika arayla radardan kaybolan iki uçağın kara kutuları bulundu. Tu-154 tipi ikinci yolcu uçağının enkazı da Rostov bölgesinde bulundu. Enkazın 40-50 kilometrelik bir alana yayılması uçağın havada infilak ettiğine işaret ediyor. İnterfax Ajansı’na göre uçak radardan kaybolmadan kısa süre önce kaçırılma durumunu işaret eden tehlike sinyalini gönderdi.
HENÜZ ÜSTLENEN YOK
Rusya Devlet Başkanı
Vladimir Putin’in olayı soruşturması için görevlendirdiği istihbarat örgütü FSB, biri havada patlayan diğeri yere çakılan iki uçağa terörist saldırı izi bulamadı. Çeçen teröristler ya da El Kaide ihtimalleri üzerinde duruluyor ancak herhangi bir örgüt bu olayı üstlenmedi.
Tupolev 134 ve Tupolev 154 tipi iki uçakların düşüş nedeni olarak teknik arıza, kalitesiz benzin ve pilotaj hatası üzerinde de duruluyor.
GÜVENLİK Mİ DÜŞÜRDÜ?
Putin’in ülke içinde düşmanı bol olduğu çok iyi biliniyor. Teröristlerin girişimi neden başarısız oldu sorusuna ise şöyle basit açıklamalalar getiriliyor: ABD’deki 11 Eylül saldırılardan sonra tüm Rus uçaklarında sivil kıyafetli güvenlik görevlisi uçmaya başladı. Hatta bunların silah taşımasına bile izin verildiği belirtiliyor. İki uçaktaki güvenlik görevlisinin Putin yönetimine sadık kişiler olduğu göz önüne alınacak olursa, teröristlerin hedefi anlaşılınca uçağı kendisi düşürmüş olabilir. Resmi yetkililerin kazalarla ilgili suskun kalması da böyle bir ihtimale bağlanıyor.
ZENGİNLERİN İNTİKAMI MI?
Uçak facialarıyla ilgili başka senaryolar da var. Bir başka teori, Kremlin yönetiminin zengin ettiği yeni elit gruptan intikam almak isteyen eski elit Rusların terör eylemi yaptırmış olabileceği. Son bir yıldır,
Vladimir Putin’in St. Petersburg’dan getirdiği adamları sermayenin kilit noktalarına yerleştirdiği ve tüm ülke çapında yüksek gelir sağlayan şirketlerin üzerine gittiği biliniyor.
Yeltsin dönemi mülkiyet paylaşımının yeniden yapılmaya çalışıldığı için gelişmelerden memnun olmayan eski elit çevrelerin uçak düşürttürerek Kremlin Sarayına
‘Haddinizi bilin’ mesajı vermek istemiş olabileceği konuşuluyor.
6 SARHOŞ YOLCU ARANIYOR
Rus gizli servisi FSB’nin, uçak facialarıyla ilgili ilginç bir izin peşine düştüğü de açıklandı. Domodedovo Havalimanı’ndan Soçi şehrine gidecek TU-154 yolcu uçağıyla ilgili bir sorun yaşandığı bildiriliyor. Uçağa zil zurna sarhoş binmek isteyen 6 genç, güvenlik görevlileriyle alanda tartıştıktan sonra uçağa alınmamış. Rus istihbaratı bu grubun peşine düşerken, 6 gencin dikkat dağıtan bir plan gerçekleştirmiş olabileceklerinden şüpheleniyor.
Soçi’den döndüRUSYA Devlet Başkanı Vladimir Putin uçak faciasının ardından dün Soçi’den Moskova’ya döndü. Akşam saatlerinde Moskova’ya dönen ve havalimanından doğrudan Kremlin Sarayı’na hareket eden Putin’in kortejinde alışılagelmişin dışında çok daha fazla araç olduğu dikkat çekti. Normal şartlarda Putin’in Mercedes marka limuzini 4-5 koruma aracı eşliğinde hareket ederken, dün akşam araç sayısının 20’ye çıkarıldığı gözlendi. Putin’in ay başında Türkiye’ye yapacağı ziyaretin tarihinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmayacağı açıklanmadı.
Enkaz parçaları birbirinden uzaktaİKİ Rus uçağının enkazı birbirinden çok uzakta bulununca uçakların havada patladığı düşüncesiyle, terörist saldırı şüphesi arttı. Rus güvenlik görevlilerinin olay yerinde incelediği Volga-Express havayolları uçağının kuyruğu, gövdesinden 10 kilometre uzağa düşmüştü. Rostov şehri yakınlarına düşen Sibir havayollarına ait ikinci uçağın enkazı da 20 kilometrelik bir alana yayılmıştı. Enkazı didik arayan güvenlik yetkilileri kara kutuları buldular ancak henüz terörist saldırı olduğuna dair en ufak bir ipucu elde edemediler.
Aileler perişan89 kurbanın yakınları, belki iyi bir
haber alabilirler umuduyla havaalanlarına koştu ancak iki uçaktan da kimsenin kurtulmadığı haberi gelince yıkıldılar. Kimileri hıçkıra hıçkıra ağlarken, kimileri de sakinleşmek için ilaç aldılar. Bazıları da kendi acılarını unutup üzüntüden kahrolanları teselli etmeye çalışıyorlardı.
Sıkı güvenlikÜLKE çapında güvenlik alarmı verildi. Havaalanlarında güvenlik önlemleri iki katına çıkarıldı. Hem iç, hem de dış hatlarda yolcuların kimlikleri iyice araştırılırken, bavulları da sıkı sıkı aranıyor. Aramalarda özel eğitimli köpeklerden yararlanan havalanı polisleri kuş uçurtmuyor.
Çeçenler üstlenmedi
UÇAKLARIN Çeçen teröristler ya da El Kaide tarafından düşürülmüş olabileceği üzerinde de ağırlıkla duruluyor. Çeçenistan’da 29 Ağustos tarihinde yapılacak erken başkanlık seçimi öncesinde teröristlerin harekete geçmiş olabileceği belirtiliyor. Facialardan yarım saat sonra Çeçenlerin İnternet sitesinde
‘Rus yolcu uçakları da tıpkı savaş uçakları gibi düşmeye başladı’ haberinin yayınlanması bu şüpheleri güçlendirdi. Ancak bağımsızlık yanlısı Çeçenlerin Lideri
Aslan Mashadov, kendisine bağlı grupların böyle bir terör eylemi gerçekleştirmediklerini El Cezire Televizyonu aracılığıyla dünyaya duyurdu.
Uçak yere özel sinyaller gönderir
SİVİL uçaklar, Hava
Trafik Kontrol merkezlerindeki radarlar tarafından daha iyi takip edilmek için yere özel sinyaller yollar.
‘Transponder’ diye adlandırılan cihaz tarafından gönderilen bu sinyallerde uçağın uçuş kodu, yüksekliği, hızı gibi bilgiler yer alır. Pilot kalkmadan önce kule ve hava trafik kontrol merkezi ile konuşup transponder kodunu öğrenir. 4 haneli bu kod, transponder’a girilir. Transponder’ın, pervaneli küçük uçaklardan büyük havayolu uçaklarına kadar her türlü hava aracında bulunması zorunludur. Pilotlar telsizin arızalanması veya kaçırılma gibi durumlarda, telsizden konuşamadıkları zaman, transponder’ı kullanarak hava trafik kontrol merkezine bilgi verebilir.