Hayati yasakta 'kahve muhabbeti'

TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu'nda, Komisyon Başkanı ve AKP Trabzon Milletvekili Cevdet Erdöl, CHP Balıkesir Milletvekili Sedat Pekel ile AKP Adana Milletvekili Atilla Başoğlu'nun, sigara yasağının genişletilmesi ve sigara paketleri üzerinde “sigara yasağının neden olduğu durumu gösteren resimlerin yer almasını” içeren yasa tekliflerini birleştirerek görüştü.

Teklif sahibi CHP'li Pekel, uzun yıllar sigara içtiğini, bıraktıktan sonra kendisinde büyük farklar gördüğünü belirterek, “22. Dönem Parlamentosu, sigarayla ilgili yasal düzenleme çıkarırsa, bununla anılacak” dedi.

TÜRKİYE'DE SİGARA İÇME YAŞI 11'E DÜŞTÜ

Türkiye'de sigara içme yaşının 11'e düştüğünü, yılda 110 bin insanın, sigaranın neden olduğu hastalıklar yüzünden yaşamını yitirdiğini anlatan Pekel, genç kuşakların sigaradan korunması gerektiğini söyledi.

Sigara paketleri üzerine “sigara öldürücüdür” ifadesine yer verilmesi gerektiğini vurgulayan Pekel, ayrıca sigarayla mücadele için toplumun eğitimine önem verilmesini istedi.

TEKLİFTE NE VAR?

Teklife göre; polis, asker ya da zabıta, üniformalı iken görev başında ya da sokakta sigara içemeyecek.

Dizi film ve kliplerde sigara görüntüsü yasaklanacak.

Her türlü televizyon dizisi, klip ve filmde, rol gereği de olsa sigara kullanılmayacak.

“KAHVEHANELER NE OLACAK?”

AKP Muş Milletvekili Medeni Yılmaz, özelikle tütün üretimiyle uğraşan yerlerde sigara kullanımının küçük yaşlarda başladığını ve yaygınlaştığına işaret ederek, kahvehanelerde sigara yasağının nasıl uygulanacağını sordu. “Kahvehaneler bir vaka...” diyen Yılmaz, buralara yasak koymanın gerçekçi olmayacağını savundu.

AKP Aksaray Milletvekili Ahmet Yaşar, 7 yıldır içmemesine rağmen TBMM Kulisi'nde yanında sigara içen milletvekilleri arkadaşları nedeniyle sigara içmeye başladığını anlattı.

"TÜTÜN ÜRETİMİNİ YASAKLAYALIM, FABRİKALARI KAPATALIM"

Komisyon Başkanı Erdöl'ün “Sen niye sigara içenlere takılıyorsun, bize takılsana” demesine Yaşar, “Bataklık dururken, sineklerle mücadele ediyoruz. Dünyada 3-4 firma para kazanacak diye 13 milyon insanı öldüremeyiz. Tütün üretimini yasaklayalım, arkasından da tütün fabrikalarını kapatalım. Kahvehanelere gidenler de çıkıp dışarıda sigara içsinler. Korumacı davranırsak, bugünkü bu tablo, yarın da kötü olur” diye konuştu.

AKP'li Başoğlu, bugüne kadar sigara yasağını delen 30 kişiye ceza uygulandığını ifade ederek, “Devlet, içinde kitap okunan ve içecek servisi yapılan 'yeşil' veya 'çevreci' kahvehaneleri özendirebilir” dedi.

"AB İSTEMEDEN BİZ YAPALIM"

AKP'li Başoğlu da teklifinde, paketler üzerinde “sigaranın neden olduğu sağlık sorunlarını anlatan” resimlerin bulunmasına yer verdiğini kaydetti.

Bu uygulamanın, dünyanın pek çok ülkesinde olduğunu anlatan Başoğlu, Brezilya'dan örnekler gösterdi. Başoğlu, konunun, Türkiye'nin AB ile müzakere sürecinde de gündeme geleceğine işaret ederek, “AB, bunu mevzuat gereği bizden zaten isteyecek. Onlar istemeden biz kendi kanunlarımıza bunu koyalım” dedi.

Teklifiyle ilgili bilgi veren Komisyon Başkanı Erdöl, kalp hastalıkları uzmanı olduğunu hatırlatarak, kalp ve damar hastalıklarında en önemli etkenin, sigara kullanımı olduğuna işaret etti.

"HER YIL SİGARA YÜZÜNDEN BİNLERCE İNSANIN BACAĞI KESİLİYOR"

Kansere yakalanma nedenleri arasında yüzde 95'le sigaranın ilk sırada geldiğine dikkati çeken Erdöl, “Her yıl binlerce insanın bacağı, sigaranın neden olduğu hastalıklar sonucu kesiliyor” dedi.

Uyuşturucuyla nasıl mücadele ediliyorsa, sigarayla da mücadele edilmesi gerektiğini belirten Erdöl, önce içmeyenlerin sigaraya başlamasını engellemek, daha sonra da içenlerin bırakmasının hedef alınması gerektiğini kaydetti.

"SİGARA İÇMEYENLER DE RİSK ALTINDA"

Sinema ve televizyon filmlerinde sigara içilmesinin gençleri özendirdiğini vurgulayan Erdöl, sigarayla mücadelede, hekimlerin desteği kadar medyanın da yardımına ihtiyaç olduğunu ifade etti.

Komisyon toplantısına katılan ve 1996'da sigara yasağıyla ilgili teklifi yasalaşan eski Milletvekili Ahmet İnceöz de 4 yıllık bir mücadele sonucunda yasanın çıkarılabildiğini söyledi.

Yasayı çıkarırken, sigara içme yasağının zaman içinde yaygınlaşmasını amaçladıklarını belirten İnceöz, sigara içmeyen bir kişinin, sigara içilen ortamda aktif içici gibi risk altında olduğunu ifade etti.

“YARINDAN İTİBAREN BIRAKMAYA HAZIRLANIN”

Anavatan Partisi Ankara Milletvekili Muzaffer Kurtulmuşoğlu, Komisyon'da sigara için milletvekilleri bulunduğuna işaret ederek, ”Buradaki hazurun, bugünden itibaren sigara içmemeye hazır olsun” dedi.

1978 yılına kadar günde 3 paket sigara ve pipo içtiğini, ancak radyoloji uzmanı olarak kendisine gelen hastaların ve bir cesede yapılan otopside, sigara yüzünden akciğerlerin ne hale geldiğini gördükten sonra sigarayı bıraktığını anlatan Kurtulmuşoğlu, “Sigarayı bıraktıktan sonra, 10 yılda ciğerlerinizi zor temizliyorsunuz. Sigarayı bugünden itibaren bırakın” diye konuştu.

OT

CHP Ordu Milletvekili İdris Sami Tandoğdu, 1961-1990 yılları arasında sigara içtiğini, sigara ve içki içmeyenlere “ot gibi yaşıyorlar” diye baktığını belirterek, “Sigarayı bıraktıktan sonra anladım ki ben yediğim yemeklerin tadını alamamışım” dedi.

Paketlerin üzerine “sigara öldürür” diye yazılmasını öneren Tandoğdu, ayrıca konser, miting, toplantı gibi açık alanlardaki etkinliklerde de sigara içilmesinin yasaklanması gerektiğini savundu.

AKP Gümüşhane Milletvekili Sabri Varan, yaşamı boyunca hiç sigara içmediğini, ancak sigara içenlere “içemezsin” denilmesinin zulüm olacağını savundu. Sigara içenlerin de hakkının korunması gereğine işaret eden Varan, “Babam sigara içiyordu. Hastalanınca doktora götürdüm. Doktor ciğer filmlerine bakıp 'sigarayı bırakın' dedi. Bizim de zorlamamızla babam sigarayı bıraktı. Meğer gece balkona çıkıp içiyormuş. O soğukta hastalanınca, bu kez başka komplikasyonlar çıktı” dedi.

ÜÇÜNCÜ SINIF İNSAN

Kendisini “haysiyetli bir sigara tiryakisi” olarak tanımlayan AKP Çorum Milletvekili Agah Kafkas, sigara içicisi olarak gittiği ülkelerde “3. sınıf insan” muamelesi gördüklerini anlattı.

Kafkas, ”Arkadaşlarımla, İstanbul Atatürk Havalimanı'nda 'Sigara içmek yasaktır' tabelası altında sigara içeceğime dair iddiaya girdim ve kazandım. Arkadaşlarım beni şikayet etiler ama gelen görevliler bile işin içinden çıkamadı. O nedenle, çıkarılacak yasanın uygulama şansı olmalı” dedi.

Sigara konusunda mutlaka yasal düzenleme yapılması gerektiğini, bu konu üzerinde konsensüs de oluştuğunu dikkati çeken Kafkas, “Hemen yasaklayalım” deme şansı olmadığını, özellikle kahvehanelerde bu yasağın nasıl uygulanacağının önemli olduğunu vurguladı. Kafkas, Türkiye'de sigara fiyatlarının düşük olduğunu, fiyatların yükseltilmesinin caydırıcı olabileceğini söyledi.

AKP Bursa Milletvekili Şerif Birinç de genel cerrahi uzmanı olduğunu, zaman zaman bırakmasına rağmen sigaradan tümüyle kurtulamadığını belirterek, sigara yasasının, alkol ve uyuşturucuyla ilgili düzenlemeyle birlikte çıkarılmasını önerdi.

AKP Manisa Milletvekili Hüseyin Tanrıverdi, milletvekili olmadan önce Hizmet-İş Sendikası'nda görev yaptığını belirterek, sigara içilmemesini teşvik amacıyla bazı belediyelerle yapılan toplu sözleşmelerde, işçilere “sağlıklı yaşamı teşvik primi” verilmesini hayata geçirdiklerini, bir yılın sonunda sigara içenlerin yüzde 90'nının sigarayı bıraktığını anlattı.

BAKAN AKDAĞ: TEKLİF OLGUNLAŞTIRILMALI

Sağlık Bakanı Recep Akdağ, “Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi”nin Türkiye'ye çeşitli yükümlülükler getirdiğini belirterek, teklifin, henüz kamuoyuna açıklamadıkları “Tütün Kontrol Programı”ndaki bir çok unsuru içerdiğini söyledi. Toplu yerlerde sigara içiminin gençleri özendirdiğini belirten Akdağ, kahvehanelere, içen ve içmeyen yetişkinlerin yanı sıra gençlerin de gittiğini ve etkilendiğini söyledi. Akdağ, tekliflerin olgunlaşmasının yararlı olacağını ifade etti.

Tekliflerin görüşmeleri, ilginç diyaloglara da sahne oldu. Bazı milletvekilleri sigara yasağı konusunda milletvekillerinin dokunulmazlığı olup olmayacağını sorarken, doktor milletvekillerinin sigara içmesi de uzun süre tartışıldı. Komisyon Başkanı Erdöl, “Bu kadar çok doktor milletvekilinin sigara içtiğini nasıl anlatacağız?” demesine bazı milletvekilleri, “İşimiz zor, ondan içiyoruz” yanıtını verdi.

Görüşmelerin ardından teklifler alt komisyona sevk edildi.