Güncelleme Tarihi:
Harvard’da davranışsal iktisat eğitimi alan 21 yaşındaki Lâl Kablan, eğitim yaşamındaki başarılarında çok çalışmak kadar annesi Gülten Kablan’ın da büyük payı olduğunu söylüyor. Lâl Harvard’a okumaya gitmeden önce, birlikte yaptıkları el işi takıları internet üzerinden yurt dışına satan Gülten Kablan, 2004 yılında eşini kaybettikten sonra kızının eğitimi için birçok farklı işte çalıştı. Burssuz geçen ortaokul yıllarında Lâl’in eğitim masraflarını arabasını satarak karşıladı. Lâl ise kendisini Harvard hayaline taşıyacak lise eğitimine devam edebilmek için burs kazanmak zorundaydı ve öyle de yaptı. Annesinin öğütlerinin hayatın zorluklarıyla başa çıkmakta ve başarıya ulaşmakta en önemli anahtar olduğunu söyleyen Lâl, çocukluk yıllarını ve Harvard sürecini ve hayallerini şöyle anlattı:
HEM KENDİMİ HEM ANNEMİ KURTARMA HEDEFİM VARDI
“Benim hayatımdaki en büyük itici güç hep annem olmuştur. Babamın vefatından ve finansal durumumuzun bozulmasından sonra hem kendimi hem de annemi tabiri caizse “kurtarma” hedefim vardı. Benim için iyi okullarda bursuz okumak gibi bir seçenek yoktu, bu sebeple gece gündüz çalıştım.
ANNEM BENİ KENDİNE ACIMA DİYEREK BÜYÜTTÜ
Zorluklarla başa çıkma yeteneği benim yaşantıma çok katkı sağlayan bir özellik oldu. Babamı kaybettikten sonra annem beni “asla kendine acıma” diye büyüttü. Çevremizdekiler onun bu tutumunu sert bulmuşlardı ama beni çok geliştirdiğine inanıyorum. Annem babamın çok vizyon sahibi ve eğitime değer veren biri olduğunu söyler, o sebeple onun da böyle hayalleri varmış tabii ki.
HARVARD HAYALİM BİR FİLMLE BAŞLADI
Harvard hayali bende çok küçük yaşta başladı. 11 yaşında annemle birlikte Matt Damon, Robin Williams ve Ben Affleck’in oynadığı ‘Good Will Hunting’ (Can Dostum) filmini izliyorduk. Harvard ile Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) arasında geçen bir filmdi. Okulda hademelik yapan bir gencin aslında matematik dehası olmasını anlatan o filmi seyrederken anneme, ‘burası hangi okul çok güzelmiş’ diye sorduğumu hatırlıyorum. Oranın Harvard Üniversitesi olduğunu öğrendiğim andan itibaren de, ‘acaba oraya nasıl gidebilirim’ diye düşünmeye başladım.
ORTAOKULDA ANNEM ARABASINI SATTI
Ortaokulu Terakki Vakfı Okulları’nda okudum ve burslu değildim. O zamanlar maddi durumumuz biraz daha iyiydi ama yine de annem okul masraflarımı arabasını satarak karşıladı. Lisede artık burs kazanmalıydım. Harvard hayalim olduğu için Amerikan ekolünde eğitim almak istedim, SEV Üsküdar Amerikan’da burslu okudum.
EN MUTLU GÜNÜMDÜ
Üniversite için yurt dışında çok sayıda okula başvuru yapmıştım. Bazılarından burssuz kabul aldım ama tercihim mecburen burslu okullar olacaktı. Harvard’dan burslu olarak kabul aldığımı öğrendiğim gün en mutlu günümdü. Annemle sevinç çığlıklarımızı duyan komşular kapıyı çalıp “iyi misiniz” diye kontrole geldiler..
ALT SINIFLARA MENTORLÜK YAPACAĞIM
İlk yılımda pandemiden dolayı okula gidemedim, uzaktan eğitim aldım. Şu an eğitimime davranışsal iktisat alanında devam ediyorum, ekonomi ve psikoloji çift ana dal yapma noktasında ilerliyorum. Aynı zamanda üniversitede Fransızca da öğreniyorum, bu da bir yan dal programı şeklinde yapılıyor. Bu yaz Harvard Business School’un İstanbul’daki Orta Doğu ve Kuzey Afrika Araştırma Merkezi’nde staj yapıyorum. Aynı zamanda Harvard’daki birinci sınıflara mentorlük yapacağım bir program için seçildim.
BURS İÇİN İYİ NOTLARDAN FAZLASI GEREK
Yurtdışı bursları için liseye başlar başlamaz çalışmak gerekiyor. Harvard’a burslu kabul için ön plana çıkmamı sağlayan, yaptığım başvuru sırasında üniversiteye sunduğum akademik notlar kadar sosyal etkinlikler, katıldığım ve lideri olduğum kulüpler oldu. Harvard lider yetiştirme misyonu olan bir okul olduğu için geçmişte yaptığınız liderlik çalışmalarına çok önem veriyor. 10’uncu sınıfın yazında ekonomi ve sosyoloji alanında “kadın istihdamının değişimi ve dönüşümü” araştırma grubunda çalışmıştım. Bu çalışmalar kabul ve burs sürecinde çok etkili oldu.
KADINA ŞİDDETLE MÜCADELE EDECEK
Mezun olduktan sonra hayalim akademik alanda ilerlemek ve belki Türkiye’ye dönüp kadına şiddete karşı eğitim odaklı bir vakıf kurmak.”
BİRLİKTE TAKI ÜRETİYORLAR
Kızıyla hayat boyu hep el ele olduklarını ve her zaman ona örnek olmak istediğini söylen Gülten Kablan, “Farklı işlerde çalıştıktan sonra hobimi işe dönüştürdüm, el işi takılar yapıp dikiş dikiyorum ve ürettiklerimi bir internet sitesi üzerinden genellikle yurt dışına satışa sunuyorum. Bu işe kızım ABD’ye gitmeden önce birlikte başlamıştık çünkü onun da elinden gelir. Boş zamanlarında birlikte çalıştığımız günler de oluyor” dedi.
SINAVLARDAN FAZLASI GEREK
Yurtdışı bursları için liseye başlar başlamaz çalışmak gerektiğini söyleyen Lâl Kablan, “Harvard’a burslu kabul için ön plana çıkmamı sağlayan, yaptığım başvuru sırasında üniversiteye sunduğum akademik notlar kadar sosyal etkinlikler, katıldığım ve lideri olduğum kulüpler oldu. 10’uncu sınıfın yazında ekonomi ve sosyoloji alanında ‘kadın istihdamının değişimi ve dönüşümü’ araştırma grubunda çalışmıştım. Bu çalışmalar kabul ve burs sürecinde çok etkili oldu. Mezun olduktan sonra hayalim akademik alanda ilerlemek ve belki Türkiye’ye dönüp kadına şiddete karşı eğitim odaklı bir vakıf kurmak” diye konuştu.