Hayallerini gerçekleştiriyor

Elektrikli süpürgenin icat edildiği günden beri yani 97 yıldır ilk kez bu camiada ortalık, torba nedeniyle karıştı. Dünyanın ünlü tasarımcılarından, İngiltere başbakanı Tony Blair'in danışmanı, James Dyson, yetişkinlik oyuncakları arasına torbasız süpürgeyi de kattı. İnsanların duyduğu anda pek anlamadığı torbasız süpürgenin arkasındaki insan James Dyson, ilginç çalışmaları, mütevazı yaşamı, devleri yerinden oynatacak başarılarıyla bir anda İngiltere'nin en ilginç insanları arasına girdi. Bunun üzerine Dyson, otobiyografisini çıkardı.

Birkaç ay önce İstanbul'daki İngiliz Konsolosluğu'nda, pek mütevazı bir resepsiyon verildi. İngiltere'den gelen gencecik müdürler, yepyeni bir ürünü, torbası olmayan rengarenk elektrik süpürgesini tanıttılar. Bu süpürge sayesinde toz içinde kalmadan heryeri temizleyebiliyorsunuz, emiş gücü sürekli yüzde yüz ve özellikle alerjik astımı olanlar için pek faydalı bir alet. Ve şimdiye kadar görmediğimiz şekilde-örneğin merdivenlere yerleştirilebiliyor- ve renklerde dizayn edilmiş. Tüm bu bilgiler her toplantıda olduğu gibi ayrıntılı anlatıldı. Ancak orada dikkat çekici olan, süpürgeden ziyade, İngiltere'den gelenlerin veya bir nedenle James Dyson'la bağlantısı olanların, ondan bahsederken gözlerindeki pırıltıydı. İlah gibi anlatıyorlardı. Merak etmemek mümkün değildi ve bu nedenle Dyson'a bir mim koyuldu, hafızadaki tanışılması gerekenler arasında yerini aldı.

Ne güzel tesadüfdür ki, Dyson da pazarına yeni girdiği memleketin gazetecilerini merak etmiş ve İngiltere'ye davet etti. Londra'nın göbeğinde eğlenceli biryerleri mekan tuttuğunu sananlar elbette yanıldı. Dyson, tarihi Bath kentinin yakınlarındaki köyde fabrika kurmuştu ve orada yaşıyordu. Bath'a inildiği anda, gazetecileri gezdiren orta yaşlı kadın rehber kulaklarına inanamıyor ve gözleri faltaşı gibi açılmış bir şekilde ‘‘Siz, siz... James Dyson ile mi konuşacaksınız, Aman yarabbi...’’ Bu kadın da adama aşıktı ve onunla tanışmak için daha bir gün vardı. Tahmin edileceği gibi akşam yemeğinde de ona hayran kadınlardan, pırıltılı gözleriyle ‘‘ne muhteşem bir adam olduğu’’ dinlenildi.

HAYATLA DALGA GEÇİYOR

O an geldi, gecekondu şartlarında, sandalyesiz uzun bekleyişten sonra James Dyson odasına davet etti. Son üç yıldır elektrik süpürgesi devlerinin dizlerini titreten, hızla ilerleyen, İngiltere pazarının üçte birini eline almayı başaran, James Dyson kırmızı kazak giyiyordu. Zaten hep aynı kazağı giyermiş. Bunu söyleyince utandı. Kırlaşmış saçları, sürekli gülümseyen yüzü, yere bakarak yürüyen Dyson da hakikaten farklı bir şey vardı. Karizması denebilir mi? Hayır, normal bir adamdı ama etrafa sıcaklık yayıyordu. Boğa burcuymuş. Burçtan da birşey tutturulamadı. Hırslı bir adama da benzemiyor ama tasarımlarıyla özelilikle torbasız süpürgesiyle İngiltere'nin en başarılı insanlarından biri. Hikayesi sık sık gazetelerde yer alıyor. Basına sık çıkmasının bir nedeni de, Tony Blair'in danışmanlarından biri olması.

Türkiye gazetecilerinin sorularına cevap verirken, Prens Charles'ın pişirdiğini söylediği tarçınlı-zencefilli de olabilir-bisküvilerden ikram etti. O hayatından memnun bir şekilde, yarı profesyonelce yarı dostça özellikle ekonomi muhabirlerinin üstün başarısı üzerine sordukları soruları cevapladı. Daha sonra da gazetecilerle yemek yedi. Kıskanç bakışları hissetmemek mümkün değildi. Ona James diye hitap ediyorlardı ama o dokunulmazdı. Dünyanın en önemli tasarımlarına imza atan adam yeşilliklerin arasında hayatla dalga geçerken, çevresindekiler de onun dünyasındaki yerlerini almışlardı. Ve herkes halinden memnun, Londra'nın yanıbaşındaki köylerinde, ilahlarıyla pek mutluydular. Ne yazık ki, otobiyografisi henüz Türkçeye çevrilmedi. Kitabı sayesinde ilginç bir insan hikayesi olarak zihinlerdeki yerini alacak.

Londra'nın büyük kitapçılarında onun otobiyografisi yerini almış. Bugüne kadar evi süpürmek için ‘‘Hoover’’lamak fiilini kullanan İngilizler, alışmış oldukları süpürgelerden vazgeçip, James Dyson'ın insanın hayatını kolaylaştıran tasarımlarıyla ilgilenmeye başladılar.

Bir cumartesi günü ev süpürmeye kalkan James Dyson bu işin ne kadar zor olduğunu, torbanın etrafı nasıl kirlettiğini ve bir süre sonra süpürgenin torba yenilense de iyi süpürülemediğini tespit etmiş. Ve bu zorlukları ortadan kaldırmak için çalışmaya başlamış.