Havai fişek bu gerekçelerle yasaklanır mı?

Manavgat Kaymakamı Kasım Fikret Dayıoğlu, artan şikayetler üzerine Devlet Hastanesi, İlçe Tarım Müdürlüğü ve Akdeniz Üniversitesi ile ortaklaşa bir çalışma yaptıklarını söyledi. Havai fişek gösterilerinin insan sağlığı, hayvanlar, fauna, çevre ve kültürel değerler üzerine etkilerinin araştırıldığını belirten Kaymakam Dayıoğlu, araştırmanın sonucunda önceden izin almak kaydıyla sadece yılbaşı, bayramlar ve geleneksel hale gelmiş kültür sanat festivalleri dışında havai fişek gösterilerinin kısıtlamasına karar verdiklerini açıkladı.

Yasağa uymayan otele 1000 ile 5 bin YTL arasında değişen ceza uygulanacağını belirten Dayğoğlu, turizm birliklerine ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına gönderdiği yazıda yasağa uymayanlar hakkında İl İdaresi Kanunu, Eski Eserleri Koruma Kanunu, Kabahatler Kanunu ve Çevre Kanunu uyarınca yasal işlem yapılacağını kaydetti. Kaymakam Dayıoğlu'nun yazısında, stresten dolayı büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarda et ve süt veriminin azaldığı, kümes hayvanlarında yumurta veriminin düştüğü, kedi köpek gibi evcil hayvanlarda ise önemli ölçüde huzursuzluk yaşandığı kaydedildi.

Tarımla geçinen köylülerin gözlemine dayandırılarak bölgede göçmeden kuş sayısının azaldığının ifade edildiği yazıda, ‘Havai fişek aktiviteleri ile meydana gelen patlamalar ve farklı ışıkların bölgeden geçen kuşları şaşırtarak rotalarının bozulmasına neden olduğu ve hedeflerine ulaşımı engelledikleri’ ifadesine yer verildi.
Havai fişeklerin kuşlarda stres ve buna bağlı ölümlere neden olduğu, aşırı ışıktan etkilenen kuşların gözlerinde görme eksikliği oluşarak uçuş sırasında hayvanların yüksek binalara, tepelere ve elektrik tel ve direklerine takılarak öldüklerinin kaydedildiği yazıda, yarasaların da bölgeyi terk ettiği vurgulandı. Manavgat'ta özellikle sahil şeridinde bulunan 18 otelin havai fişek gösterisini haftada 2 güne çıkarttığının altı çizilen yazıda, ‘Gösteriler nedeniyle özellikle yarasaların bölgeyi terk ettikleri, bundan dolayı zararlı böcekler ile biyolojik mücadele tabii tohumlama yapılımının sekteye uğradığı’ belirtildi.

Kaymakam Dayıoğlu, Caretta Caretta ve Chelonia Mydas türü deniz kaplumbağaların ürüme alanı olan Manavgat'ta havai fişekler nedeniyle ergin kaplumbağaların yuva yapmadan denize döndüğünü, yumurtadan yeni çıkan yavruların ise aşırı gürültü ve ışıktan etkilenerek yönlerini şaşırıp denize ulaşamadan öldüklerini bildirdi.

GÜNEY FRANSA MODELİ

Bölgedeki turizmciler, kaymakamlığın yasak kararının ardından ikiye bölündü. Side- Manavgat Turizm İşletmecileri Derneği (SİDE-TUDER) Başkanı Cengiz Haydar Barut, havai fişek yasağına karşı Güney Fransa modelini önerdi. Manavgat'ta bir turizm sezonunda 1.5 milyon doların havai fişeklerle havaya atıldığını kaydeden Barut, Güney Fransa kentleri Cannes ve Nice'de olduğu gibi havai fişek günleri düzenlenebileceğini söyledi. Tüm otellerin bir araya gelip ayda bir gün havai fişek gösterileri yapmasını öneren Dernek Başkanı Barut, şunları söyledi: “Havai fişeği yasaklamaktansa düzensiz atılmasını engellemek lazım. Sonuç olarak havai fişekler bir eğlence aracı. Manavgat'ın çeşitli bölgelerindeki oteller ayın belli günlere bir araya gelerek havai fişek geceleri düzenleyebilir. Bu geceler sahil partileri ile daha da renklendirilebilir.”

ARTIK İLGİ ÇEKMİYOR

Kızılağaç Turizm Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği (KITUYAD) Başkanı Fazıl Dertlioğlu, kaymakamlık yasağını destekledilerini söyledi. Havai fişek gösterilerinin eskisi kadar ilgi çekmediğini ifade eden Dertlioğlu, “Paralarımız yurtdışına gidiyor ama beklediğimiz ilgi ve görselliği yaratamıyoruz” diye konuştu. Havai fişek gösterilerini artık rutin bir gösteri biçimi olduğunu ifade eden Dertlioğlu, “Özel günlerde yapılması ile en azından cazibesi olur” dedi.

Titreyengöl- Sorgun Turizm Yatırımcıları Birliği (TİSOYAB) Başkanı Sait Güneri, bölgede havai fişek gösterilerini çok ciddi bir sorun teşkil etmediğini söyledi. Kaymakam Dayıoğlu'na ulaşamamaktan dertli olduğunu dile getiren Güneri, “Kaymakamın tek başına aldığı bir karar. 22 turizm işletmesini içinde barındıran TİSOYAB ve diğer turizm birlikleri ile birlikte alınmış bir karar değil” diye konuştu.