Oluşturulma Tarihi: Eylül 12, 2008 00:00
Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi CERN’in yeni deneyi, pek çok insanı ’Kıyameti tetikleyecek’ endişesine sevk etti.
Meydana gelen depremler bu komplo teorilerini körükledi. Yeni buluşlar ve deneyler, insanoğlu üzerinde her zaman tedirginlik yaratmıştır. Bunun bir örneği de Osmanlı sınırları içinde yaşanmıştı. İtalyan kontun kullandığı balon, 7 Ekim 1803’te Bosna’ya düşmüştü. Balonun ne olduğunu bilmeyen halk, bunu "Kıyamet alameti" saymış, paniği tecrübeli vali önlemişti.
AVRUPA’da ilk insan taşıyan balon uçuşunu Etienne Montgolfier, uzun deneyler sonucu yaptığı hazırlığın ardından 15 Ekim 1783’te gerçekleştirmişti. Bu uçuştan sonra Avrupa’da balonculuk gelişmeye başladı. Dönemin ünlü havacılarından biri de İtalya’da yaşayan Kont Francesco Zambeccari’ydi. 7 Ekim 1803 tarihinde Bolonya’dan havalandı, ancak Ancona’ya inerken balondaki lamba devrildi ve sepeti tutuşturdu. Zambeccari’nin balonu İtalya sahillerinin 25 mil açığında denize düştü.
Balıkçılar iplerini kesti
Balonun iplerine tutunan Zambeccari’yi tesadüfen bölgeden geçen balıkçılar gördü. Balıkçıların kontu kurtarmak için iplerini kestiği balon, yeniden havalanıp o zamanki Bosna eyaletinin sınır kazası Bihke civarına düştü. Kontun geçirdiği bu balon kazasına, Ahmet Cevdet Paşa, Osmanlı Devleti’nin 1774-1825 seneleri arasındaki tarihini anlattığı Tarih-i Cevdet isimli eserinde yer vermiştir.
Ahmet Cevdet Paşa’nın anlatımına göre, havadan bir çadır düştüğünü gören ahali korkuya kapılmış ve bunun bir kıyamet alameti olduğunu varsayarak Bosna Valisi Ebubekir Paşa’yı durumdan haberdar etmişlerdi. Bazı ahali, kıyametin geldiğini sanarak hemen camileri doldurup, dua etmeye başlamıştı. Bunun bir balon olduğunu anlayan vali ise halkın korkusunu dağıtmak için çadırı eyalet merkezi Travnik’e getirtip teşhir ettirmiş, halkı bilgilendirmişti.
Cevdet Paşa da Bosna ahalisinin daha önce balon görmediklerinden türlü evhamlara kapıldıklarını ama İstanbul ahalisinin 1802 yılında iki İngiliz’in Dolmabahçe’den balon uçurduklarına şahit olmalarından dolayı meselenin aslını anlayıp söylentilere aldanmadıklarını yazmıştı.
Canavar sandılar
Yalnız o dönemde sadece Osmanlı sınırları içinde değil, başka yerlerde de insanlar balonlardan korkuyordu. Paris’te Robert kardeşlerin 27 Ağustos 1783’te inşa ettikleri balon, havalandıktan bir süre sonra bir tarlaya düşmüş, onu canavar sanan köylüler balonu parçalamışlardı. İstanbul’daki belgelenmiş ilk balon uçuşu İngiliz asıllı Mühendis Selim Ağa tarafından 26 Ekim 1801’de Mısır’ın yeniden fethi kutlamaları dolayısıyla gerçekleştirilmişti. Kendi icadı olan sıcak havayla doldurulmuş balonuyla Çorlu taraflarına inmiş ve bir sonraki yıl iki uçuş daha gerçekleştirince mühendishanede görevlendirilmişti.
Osmanlı topraklarına düşen balonuyla, "Kıyamet yaklaşıyor" paniği yaşatan Kont Francesco Zambeccari ise 1812’de havada yönetilebilecek balon yapma çalışmaları sırasında devrilen gaz lambasının, balonun sepetini tutuşturmasının ardından dengesini kaybedip aşağı düşmüş ve hayatını kaybetmişti.