Hatırda kalan polemikler-krizler

Koalisyon üç yıl boyunca birbirinden ilginç polemiklere, krizlere konu oldu. 'Düğmeye kim bastı?', 'Tantan Yılmaz ÅŸifreli savaşı', 'Teknokrat hükümet', 'Ulusal güvenlik' 'Telekom krizi', DerviÅŸ ve Gökalp arasındaki hububat polemiÄŸi ve Tanrıkulu'nun yarattığı 'konsolidasyon' tartışması ilk elden akla gelenler. Kimi koltuÄŸundan oldu, kimi gözden düştü, kimine inadına kol kanat gerildi. Ancak krizler içinde birinci sırayı kuÅŸkusuz siyasi literatüre 'nankör kedi' deyimini kazandıran 19 Åžubat Çankaya krizi alıyor.ÇANKAYA, 'NANKÖR KEDÄ°'Koalisyon ortaklarının, muhalefeti de ikna ederek cumhurbaÅŸkanlığına ortak aday gösterdiÄŸi Ahmet Necdet Sezer'e iliÅŸkin umutları kısa sürede kabusa dönüştü. Ahmet Necdet Sezer'in CumhurbaÅŸkanlığı koltuÄŸuna oturmasıyla birlikte Hükümet ile Köşk arasında krizler vakayı adiyeden sayılır oldu. Ancak 19 Åžubat krizi ülke ekonomisinde de kara bir sayfa açacak cinstendi.CumhurbaÅŸkanı'nın kendisine baÄŸlı DDK'yı devreye sokmasıyla "geliyorum" diyen kriz, Türk siyasi tarihinde eÅŸine hiç rastlanmayan bir biçimiyle patlak verdi. 19 Åžubat 2001 Pazartesi günü aylık olaÄŸan toplantı için saat 09:30'da biraraya gelen komutanlar, devletin zirvesindeki sivillerin kavgasına ÅŸahit oldu. Devletin zirvesinin biraraya geldiÄŸi Milli Güvenlik Kurulu toplantısı baÅŸlamadan, BaÅŸbakan Ecevit, BaÅŸbakan Yardımcısı Yılmaz ile birlikte CumhurbaÅŸkanı'nın odasına geçti. Sezer, Ecevit ve Yılmaz ile sadece tokalaÅŸmakla yetindi. Aralarında tek bir kelime konuÅŸulmadı. Toplantı saati geldiÄŸinde Sezer, MGK salonuna doÄŸru yöneldi. Ecevit ve Yılmaz da kendisini takip etti. Bu kısa yürüyüş sırada Ecevit'in Sezer'e, "Yönetsel yetkilerimi kullanmayı engelliyorsunuz. Bankacılık Denetleme Kurulu'ndan elinizi çekin" dediÄŸi duyuldu. Ancak Sezer, herhangi bir tepki vermedi. YANIT TOPLANTIDA GELDÄ°MGK baÅŸladığında, Sezer herkese hoÅŸ geldiniz dedikten sonra, "Gündeme geçmeden önce söylemek istediklerim var" dedi. Önünde bulunan bir dosyayı açan Sezer, Ecevit'e döndü ve notlarından okumaya baÅŸladı: ...Sayın Ecevit, bankalarla ilgili olarak benim DDK'yı devreye sokmama tepki gösteriyorsunuz. Siz, basına 'Denetimin denetimi mi olur?' diyorsunuz. Burada yapılan nedir? Hükümet olarak kamuoyu önünde beni küçük duruma düşürüyorsunuz. Beni yıpratmak için uÄŸraşıyorsunuz. Siz yolsuzlukların üzerine gidilmesinden, pisliÄŸin temizlenmesinden neden rahatsız oluyorsunuz? Yolsuzluklar ancak saydam bir devlet yapısı saÄŸlanırsa önlenir."'YARGI HÃœKÃœMETTEN KORKUYOR'Sezer, Ecevit'i Beyaz Enerji operasyonunu yürüten DGM Savcısı Talat Salk hakkında soruÅŸturma açtırdığı için de eleÅŸtirdi "Türkiye'nin temel sorunu yolsuzluktur ve siz bunun üzerine kararlılıkla gitmiyorsunuz. Yanınızdaki bakanların herbiri yolsuzluk ithamı altında...Yargı, hükümetten korkar hale geldi." Ecevit, bu noktada Sezer'in sözünü keserek, "KonuÅŸmanız bitti mi?" diye sordu. Ancak Sezer, "Hayır bitmedi" diyerek ses tonunu yüksetip Ecevit'in bakanlarına aktardığına göre, "Azarlar bir üslupla" devam etti: BANKALARDAN 12 MÄ°LYAR DOLAR GÄ°TTÄ°"Yolsuzlukları koruyor görüntü veriyorsunuz. Ben buradan devlete bakınca uykularım kaçıyor, uyuyamıyorum. Bu yoksul halkın bankalarda 12 milyar doları gitti. Bugün hala kamu bankalarında yolsuzluklar oluyor. DDK devreye girdi diye niye rahatsız oluyorsunuz?"DENETÄ°MÄ°N DENETÄ°MÄ° BAL GÄ°BÄ° OLURSezer, sözünün hemen ardından önünde duran Anayasa'yı havaya kaldırıp ‘‘Denetimin denetimi mi olur diyorsunuz. Anayasa'nın 108'inci maddesi ortada. Bal gibi olur. Anayasayı bilmiyorsunuz, bu sözleri söylüyorsunuz’’ dedi. Bu arada BaÅŸbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan araya girdi ve ‘‘O Anayasa'yı bir de biz görelim, anlayalım’’ dedi. VE ANAYASA HAVALARDA...Sezer, Özkan'ın bu sözüne sinirlendi ve elinde tuttuÄŸu Anayasa'yı, Ecevit ve Özkan'ın bulunduÄŸu yöne doÄŸru fırlatarak, "Alın okuyun o zaman" diye bağırdı. Anayasa kitapçığı Ecevit ve Özkan'ın arasına düştü. YÃœZDE 25'LÄ°K CUMHURBAÅžKANI Bu tavır üzerine Ecevit, sinirli bir havada masadan kalktı. Hemen ardından Mesut Yılmaz da kendisini takip etti. BaÅŸbakan kapıyı çarpıp salonu terkederken, salondaki gerilim arttı. BaÅŸbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan, hemen devreye girip, Ecevit'in önüne fırlattığı Anayasa'yı aldı ve Sezer'in bulunduÄŸu yöne doÄŸru aynı yöntemle fırlattı. Özkan, sert bir tonda "Asıl Anayasa'dan anlamayan sizsiniz... Kira Kanunu çıkarıldı. Herkes kanuna uydu kirasını yüzde 10 arttırdı. Ama burada hukuktan söz eden siz, evinizin kirasını dolar bazında yüzde 25 arttırdınız. Yüzde 25'lik CumhurbaÅŸkanısınız. Sizi orada oturtan iradenin biraz önce suçladığınız irade olduÄŸunu unutmayın. O irade sizi de oradan indirmesini de bilir."SÖZLERÄ°MDEN NEDEN GOCUNUYORSUNUZ?Sezer, toplantıyı devam ettirip Özkan'a aynı tonda yanıt verdi: "Ne gocunuyorsunuz ben bunları söylüyorum diye? Ben kariyerimle geldim buraya. Siz seçtiniz diye susmam mı lazım? Bu kamu bankaları nereye gidiyor? Bu sorun çözülmeden hiçbir yere varamayız. Yetkimi kullanıyorum."ÖZKAN: NANKÖR KEDÄ°Toplantı salonu kapısından çıkarken Özkan'ın, ‘‘Nankör kedi...’’ sözü duyuldu. Genelkurmay BaÅŸkanı Orgeneral Hüseyin KıvrıkoÄŸlu, kuvvet komutanları ve bürokratlar ise geliÅŸmeleri oturdukları yerden sessiz bir ÅŸekilde hayretle izlemekle yetindi. Bu sırada Sezer, ellerini iki yana açıp ‘‘Ben ne dedim ki, sadece olanları ve olması gerekenleri anlattım’’ dedi.ASKER: TARAF OLMAYALIMAsker üyeler Çankaya'dan ayrıldıktan sonra doÄŸruca Genelkurmay'a giderek durum deÄŸerlendirmesinde bulundular ve ‘‘Krize müdahil olmayalım’’ kararı aldılar. VE KRÄ°Z BAÅžLADI...Tartışma piyasalarda deprem etkisi yarattı. Birkaç saat içinde Merkez Bankası'ndan yaklaşık 5 milyar dolar çekildi ve borsa çöktü...ECEVÄ°T: TERBÄ°YE DIÅžIBaÅŸbakan Ecevit, Sezer'in 'terbiye dışı bir üslupla' kendisine ağır ithamlarda bulunduÄŸunu öne sürdü. "Ya kendisine aynı üslup içinde yanıtta bulunacaktım veya terketmek zorunda kalacaktım" diyen Ecevit CumhurbaÅŸkanı'nın ekonomide karşılaşılabilecek sorunlardan sorumlu olacağını öne sürdü.BAKANLAR KURULU: ÖZÃœR DÄ°LESÄ°NBakanlar Kurulu ise Sezer'i suçlayarak "BaÅŸbakanımız'a yapılan çirkin muamele devlet geleneÄŸimiz ve terbiye sınırlarıyla baÄŸdaÅŸmamakta" açıklamasında bulundu ve kamuoyu önünde özür dilemesini talep etti.ÇANKAYA: HAKSIZLIKSezer'le hükümet arasında yaÅŸanan krizle açıklama çankaya'dan geldi: "Sayın BaÅŸbakan'ca yapılan açıklamanın neden olduÄŸu geliÅŸmelerden Sayın CumhurbaÅŸkanı'nın sorumlu tutulması, en hafif deyiÅŸle haksızlıktır" Â