Hatemi Türkiye ziyaretini erteledi

İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'nin, Turkcell ve Tepe-Akfen'le ilgili anlaşmalar konusunda nihai durum belirlenene kadar Türkiye ziyaretini ertelediği açıklandı. Hatemi'nin 28-29 Eylül'de Türkiye'ye gelmesi bekleniyordu. Ziyaretin ne zaman yapılacağına dair açıklamada bulunulmadı. İRNA'nın haberine göre, hükümet sözcüsü Abdullah Ramazanzade yaptığı açıklamada, bugün yapılan Bakanlar Kurulu toplantısında Türkiye ile ilgili anlaşmaların yanı sıra Hatemi'nin Türkiye ziyaretinin gündeme alındığını söyledi. İran'ın komşusu Türkiye ile ilişkilerine büyük önem verdiğini ifade eden Ramazanzade, “Hükümet, mecliste bugün onaylanan bir yasa tasarısı ve ikili anlaşmaların sonucu belli oluncaya kadar Hatemi'nin Türkiye ziyaretinin ertelenmesine karar verdi” dedi. Muhafazakarların denetimindeki meclis bugün yaptığı toplantıda, çarşamba günü onayladığı “hükümetin yabancı şirketlerle anlaşma yapmadan önce meclisin onayını alması gerektiği” yönündeki yasa tasarısını yeniden ele aldı. YASADA DEĞİŞİKLİKİran meclisi, çarşamba günü onayladığı yabancı şirketlerle ilgili yasa tasarısını, sadece Türk şirketi Tepe-Akfen-Ventures (TAV) ve Turkcell'in de hissesinin bulunduğu İrancell şirketini ilgilendirecek şekilde değiştirdi. İRNA'nın haberine göre, meclis bugünkü oturumunda, daha önce onayladığı “hükümetin yabancı şirketlerle anlaşma yapmadan önce meclisin onayını alması gerektiği” yönündeki yasa tasarısını yeniden ele alarak, sadece bu iki şirketi ilgilendirecek biçimde değiştirip onayladı. Meclisin kabul ettiği yasa tasarısına göre, TAV ve İrancell ile ilgili anlaşmalar meclisin onayını aldıktan sonra uygulamaya geçebilecek. Meclisin çarşamba günü onayladığı yasa tasarısı, “hükümetin, yasanın onaylandığı tarihten itibaren uçak seferleri hizmetleri, havaalanı hizmetleri, ortak anlaşmaların imzalanması ile posta ve telekomünikasyon faaliyetleriyle ilgili olarak, yüzde 49'undan fazla hissesi yabancılara ait olan şirketlerle ya da yabancı şirketlerle anlaşma yapmadan önce meclisin onayını alması gerekir” şeklinde düzenlenmişti.  İran'da meclis tarafından kabul edilen yasaların yürürlüğe girmesi için, yasaların Anayasa'ya ve şeriata uygunluğunu denetleyen Anayasayı Koruyucular Konseyi (AKK) tarafından da onaylanması gerekiyor. ANLAŞMALARZ İPTAL EDİLMEDİ İran Meclis Başkanı Gulamali Haddadadil, mecliste TAV ve İrancell'i ilgilendiren yasa tasarısının onaylanmasının, bu iki şirketle yapılan anlaşmaların meclisin onayını alması gerektiği anlamını taşıdığını söyledi. Haddadadil mecliste yaptığı açıklamada, ”Yasa tasarısının onaylanması TAV ve İrancell ile yapılan anlaşmaların iptal edilmesi değil, bu anlaşmaların meclisten de onay alması gerektiği anlamına gelmektedir” dedi. İran anayasasına göre meclisin yabancı şirketlerle imzalanan anlaşmaları denetleme hakkına sahip olduğunu söyleyen Haddadadil, “Bu yasa tasarısının onaylanmasının, ülkeye yabancı yatırımları engelleyeceği ve İran'ı uluslararası alanda yalnız bırakacağı iddiaları doğru değildir” diye konuştu. Meclis Başkan Yardımcısı Muhammed Rıza Bahoner de bu şirketlerle yapılan anlaşmalarda meclise danışılmadığı için bu yasa tasarısını hazırlamaya mecbur kaldıklarını savundu. 200 MİLYON DOLARLIK ANLAŞMA    TAV şirketinin, başkent Tahran'daki Uluslararası İmam Humeyni Havaalanı (IKIA) ile ilgili İran hükümetiyle yaptığı anlaşmaya göre, şirket havaalanının ikinci safhası kapsamında kargo terminali, uçak yemeği terminali, otel, ilave apron ve otopark yapacak, ayrıca birinci safha ve ikinci safhanın işletmesini üstlenecek. Yaklaşık 200 milyon dolarlık anlaşma, 11 yıl 3 aylık süreyi kapsıyor. TAV şirketi yetkilileri, havaalanına 15 milyon dolar yatırım yaptıklarını belirtiyor.  Devrim Muhafızları, TAV şirketinin İsrail ile ilişkisi bulunmasının İran'ın güvenliğini tehlikeye atacağı gerekçesiyle 8 Mayıs'ta havaalanını uçuşlara kapatmıştı. Öte yandan İran hükümetinin, GSM pazarında ikinci operatör ile ilgili açtığı ihaleyi Şubat ayında Turkcell kazanmış ve İran'da çoğunluk hissesi Turkcell'e ait olmak üzere İrancell adlı şirket kurulmuştu. İrancell, İran hükümeti ile anlaşma imzalamış olmakla beraber, 300 milyon euro tutarındaki lisans bedelini ödedikten sonra lisanslı operatör haline gelecek. İrancell'in proje kapsamında yapması beklenen 3 milyar dolar civarındaki yatırım, 1979 yılındaki İslam Devrimi'nden bu yana İran'daki en büyük yabancı yatırımlar arasında gösteriliyor. �