Meltem ÖZGENÇ / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Kasım 23, 2008 00:00
İspanyol doktor Paolo Macchiarini’nin laboratuvar ortamında kök hücre sayesinde bronş üretmesinin ardından, Türk doktorlar da kök hücreyle, idrar kaçırma ve idrar yapamama sorunlarına yol açan idrar kesesi (mesane) rahatsızlıklarını tedavi etmeyi başardı.
GATA Üroloji Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Prof. Tabip Kıdemli Albay Murat Dayanç ve beraberindeki 11 doktorun gerçekleştirdiği çalışmayla, hastalıklı olan idrar kesesi, kemik iliği kaynaklı kök hücre enjeksiyonuyla kendini yeniledi ve sağlam bir organ haline geldi.
Prof. Dayanç, "Dünyada bir ilk" dediği çalışmalarının 3.5 yıldır sürdüğünü söyledi. Henüz insanlarda denenmeyen ama hayvanlarda başarılı olan çalışma, Sağlık Bakanlığı Etik Kurulu’ndan da uygulanabilir onayı aldı. Yöntemde, kemik iliği kaynaklı kök hücrelerin, hasta mesane kası içine enjekte edildiğini anlatan Prof. Dayanç, şöyle konuştu:
Tavşan kullanıldı
"Enjeksiyon neticesinde bu kök hücreler, sağlam idrar kesesi kas hücreleri haline geldi ve bozulmuş organın yerini taptaze, sağlam bir organ aldı. Artık tedavimizi kısa süre içinde, hiçbir işlev görmeyen ve tamamen bozulmuş bir idrar kesesine sahip hasta insanlar üzerinde gerçekleştirmeyi umuyoruz.
Çalışmamızda denek olarak tavşan kullanıldı. Önce hayvanların idrar kesesinde yapay, kısmi bir tıkanıklık oluşturularak bozulma gerçekleştirildi. İdrar kesesinde insanlarınkine benzer bozulma meydana gelen hayvanların kemik iliğinden alınan kök hücreler idrar kesesi kası içine enjekte edildi. Bozulmuş mesane kasının kök hücre enjeksiyonuyla normal yapısına ulaştığı ve yine normal işlev gören bir durum kazandığı belirlendi. Bu sonuca erişmemizi sağlayan yegane faktör, kök hücre teknolojisinin bizzat kendisidir.
Bakanlıktan onay
Günümüzde son dönemde mesane hastalığı için uygulanan tüm yöntemler beraberinde yeni sorunlar da doğuruyor ve kişinin normale dönmesini sağlamada başarısız oluyordu. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, halen tüm dünyada böbrek yetmezliğine de yol açabilen ve insanların yaşamını tehdit eden, yaşam kalitesini azaltan idrar kesesi hastası milyonlarca insana umut ışığı olacak. Bu yöntem idrar kaçıran çocuklar ve çeşitli nedenlerle mesaneleri işlev görmeyen yetişkin hastalar için ideal bir tedavi seçeneği olacaktır.
Yaklaşık 15 gün önce katıldığımız Ulusal Üroloji Kongresinde, bu çalışmamızla birincilik ödülü kazandık. Sağlık Bakanlığı Etik Kurulu’ndan da uygulanabilir onayı aldık. Çalışmaya üroloji, hematoloji, patoloji ve farmakoloji bölümlerinden 12 doktor katıldı. Çalışma 3.5 yılımızı aldı."