Güncelleme Tarihi:
Irak Yargıtay Sözcüsü Hakim Abdüssettar Bayraktar, Ağır Ceza Mahkemesi'nin, Türk Hükümeti’nin koruması altında İstanbul Başakşehir’de yaşayan Tarık el Haşimi için gıyabında idam cezası kararı verdiğini açıkladı.
Irak mahkemesinin, Haşimi'nin koruması Ahmed Kahtan için de idam cezası kararı verdiği bildirildi.
AA'ya konuşan Bayraktar, Haşimi ve Kahtan'ın, "adam öldürmeye azmettirmek ve teröre destek vermek" suçundan "asılarak idam edilmeleri" cezası aldıklarını, temyiz yolunun ise açık olduğunu belirtti.
SİYASİ DAVANIN KRONOLOJİSİ
18 Aralık 2011: Son ABD askeri de Irak’tan çekildi. Aynı zamanda Ulusal Güvenlik, İçişleri ve Savunma Bakanlıklarını da üstlenen Şii Başbakan Nuri El Maliki’nin siyasi rakiplerini sindirmesini engelleyecek bir güç kalmadı.
19 Aralık 2011: Irak Yüksek Yargı Konseyi, Cumhurbaşkanı Celal Talabani’nin Sünni Yardımcısı Haşimi hakkında tutuklama kararı çıkardı.
20 Aralık 2011: Sünni ağırlıklı El Irakiye ittifakının liderlerinden Haşimi, Bağdat’tan kaçıp Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin merkezi Erbil’e sığındı.
16 Mart 2012: Erbil yönetiminin başkanı Mesud Barzani, “Kürt ahlâkı” izin vermediği için Haşimi’yi Bağdat’a teslim etmeyeceklerini açıkladı.
1 Nisan 2012: Kürt yetkililer, Haşimi’nin Irak dışına çıkışına izin verdiler. Haşimi, Katar ve Suudi Arabistan’da “resmi” temaslarda bulunduktan sonra Türkiye’ye geldi.
8 Mayıs 2012: Irak’taki tartışmalı dava başlarken, Bağdat hükümetinin talebi üzerine İnterpol, Haşimi hakkında kırmızı bülten yayınladı. “Siyasi” bulunan dava sürecinde Türkiye, geçici olarak İstanbul’a yerleşen Haşimi’ye oturma izni verdi.
ÇOK KRİTİK ZAMANLAMA
TALABANİ KORUDU: Irak Başbakanı Maliki, devrik lider Saddam Hüseyin’in idam cezasını da imzalamıştı. O imzayı atmayı reddeden Cumhurbaşkanı Talabani, Maliki’nin Haşimi hakkında oluşturduğu dosyayı da “Ben yardımcıma güveniyorum” diye iade etmişti.
HÜRRİYET’E KONUŞTU: 13 Nisan 2012’de İstanbul’da Hürriyet’e konuşan Haşimi, Suriye’deki kriz derinleştikçe Maliki’nin giderek “diktatörleşmesinde” hem İran’ı, hem de Irak’taki sorumluluğunu reddeden ABD’yi suçlamıştı.
KÜRTLERE TEHDİT: Önceki hafta Irak’ta 26 kişi birden idam edilmiş, ABD yapımı gelişmiş tankların son partisini teslim alan Maliki hükümeti yine Washington’dan gelecek F-16’ların kullanımı konusunda “sınır olmadığını” açıklayarak Kürtleri endişelendirmişti.
PETROL KRİZİ: Kürdistan Bölgesel Yönetimi, petrol ihracatında Bağdat’taki hükümete ait boru hatlarını 15 Eylül’e kadar kullanacaklarını açıkladı. 15 Eylül’den sonra ne olacağı meçhul. Bağdat Kürtlerden, Türkiye’ye ihraç ettikleri petrol için 3 milyar dolar talep etti.
HAŞİMİ ANKARA'YA GEÇTİ
İdam kararının duyurulmasının ardından Tarık el Haşimi'nin İstanbul'dan ayrılarak Ankara'ya gittiği öğrenildi.
Eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı'nın Ankara'da Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile görüşeceği tahmin ediliyor.
"ÜLKESİNE TESLİM EDİLMESİ MÜMKÜN DEĞİL"
İdam kararını Hürriyet.com.tr'ye yorumlayan Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi ve Radikal gazetesi yazarı Koray Çalışkan, Haşimi'nin Türkiye'de kalması gerektiğini savundu:
"Irak'la Türkiye arasında bir iade anlaşması yok. Türkiye'de idam cezası olmadığı için, Haşimi'nin ülkesine teslim edilmesi hukuken mümkün değil. Geri gönderilmesi siyasi açıdan da hatalı olur. Ben, Haşimi'nin hiçbir şekilde Irak'a teslim edilmeyeceğini düşünüyorum. Yasal olarak Irak'ın yapabileceği hiçbir şey yok. Yasadışı bir adım atmayı da Irak yönetiminin göze almayacağını tahmin ediyorum. İki ülke arasındaki ilişkiler iyice gerginleşecektir ama Haşimi Türkiye'nin koruması altında kalmaya devam eder. Çok küçük bir ihtimalle Avrupa'ya gidebilir. Bir üst mahkemede karar temyize götürülecektir ama bundan bir sonuç çıkacağını sanmıyorum."
TÜRKİYE'YE KAÇMIŞTI
Irak’ın başkenti Bağdat’ta gıyabında yargılanmaya devam eden Cumhurbaşkan Yardımcısı Haşimi, yaklaşık dört aydır Türkiye’de bulunuyor. Sünni olan Haşimi, bir ölüm tugayı oluşturarak Şii toplumunun önde gelen isimlerine suikastlar düzenlemekle suçlanıyor.
Ankara, Bağdat yönetiminin hakkında Interpol’den Kırmızı Bülten çıkardığı Haşimi’nin Irak’a iadesinin söz konusu olmadığını açıklamıştı. Haşimi ise hakkındaki iddiaların siyasi bir komplo olduğunu öne sürüyor.
Haşimi'nin mahkemesinin ilk duruşması 15 Mayıs'ta başladı. Aralık 2011'de Bağdat'tan kaçarak önce Mesud Barzani’ye sığınan, ardından da Türkiye’ye gelen Tarık Haşimi, Irak'taki mahkemeye güvenmediğinden dolayı duruşmalarda hazır olmayacağını belirtmişti.