Haşimato hastalığı nedir ve belirtileri nelerdir?
Güncelleme Tarihi:
Haşimato ya da bilimsel adıyla haşimoto hastalığı, vücudun bağışıklık sisteminin kendisine düşman hale gelerek tiroide saldırdığı bir hastalık çeşididir. Tarihte ilk kez Japonya'da teşhis edilmesi nedeniyle Japon cerrah Haşimoto'nun ismini alan hastalık, diğer bir ifade ile kronik tiroid olarak da bilinmektedir. Hastalık ilerledikçe tiroid bezinin hormon üretimi azalır ve bu durum hipotiroide neden olur. İşte, Haşimato hastalığı hakkında detaylı bilgiler ve belirtileri
Haşimato hastalığı, bağışıklık sisteminin bocalayıp tiroit bezine saldırmasıyla meydana gelmektedir.. Haşimato hastalığına bağlı hipotiroidi (tiroid bezinin az çalışması hali) genellikle sinsi başlangıçlı olup belirti ve semptomlar aylar içinde yavaş ilerler. Uzun zaman tedavi edilmemiş ve şiddetli hipotiroidik hastalar ise miksödem koması adı verilen bir koma durumuna girebilir. Haşimato’nun tanısı Anti–TPO testi ile konur. Takibi ise T3, T4, TSH ölçümleri ile yapılır. TSH normalse kişi sadece izlemeye alınır. TSH yüksekse takviye hormona başlanır.
HAŞİMOTO HASTALIĞI BELİRTİLERİ
- Yorgunluk ve uyku hali ve/veya güçsüzlük
- Soğuğa tahammülsüzlük ve çok üşüme
- Konsantrasyon veya düşünme zorluğu
- Depresyon
- Kilo alma
- Boyunda genişleme veya guatr varlığı ve hastalığın daha ileri evresinde tiroid bezinde küçülme veya büzüşme
- Adet düzensizlikleri
- Kabızlık
- Eklem veya kas ağrıları
- Saç dökülmesi
- Ciltte kuruluk
- Kırılgan tırnaklar
- Yüzde ve bazen tüm vücutta şişlik
FİZİK MUAYENE BULGULARI:
Şişkin yüz ve göz çevresinde ödem
Soğuk, kuru, kabalaşmış ve kabuklu görünümlü cilt, sarımsı renk cilt
Basınca çukurluk bırakmayan el ve ayak şişliği
Kalın ve kırılgan tırnaklar
Nabızda yavaşlama
Tansiyon yüksekliği, çoğunlukla küçük tansiyonun yüksekliği
Tendon reflekslerinde azalma
Dilde büyüme
Tiroid bezi tipik olarak büyümüş (guatr), sert ve lastik kıvamında olabilir, bazen normal boyutlarda veya tamamen kaybolmuş da olabilir.
Konuşma ve yürüme zorluğu
KİMLER RİSK ALTINDA?
Hashimoto tiroiditi, her yaştan insanda görülebilir ancak çoğunlukla orta yaştaki kadınlarda ve aile öyküsünde tiroid hastalıkları olan kişilerde meydana gelir. Bağışıklık sisteminin neden tiroid bezine saldırdığı iyi bilinmemektedir. Kişide tip 1 diyabet, vitiligo (ciltte beyaz lekeler), gibi başka bir otoimmün hastalığın varlığı, kronik tiroidit riskini arttırır, içerir.
BESLENMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER NELER?
İyot, selenyum ve çinko mineralleri tiroid fonksiyonlarının düzelmesinde rol oynar. Bu nedenle günlük gereksiniminizi karşıladığınızdan emin olmanız gerekir. İyot ihtiyacı:
Bebekler 90 μg/gün (0-59 ay)
Çocuklar: (6-12 yaş): 120 mikrogram/gün
Çocuklar: (>12 yaş) : 150 mikrogram/gün
Ergenler ve yetişkinler: 150 mikrogram/gün
Gebe ve emziren kadınlar: 250 mikrogram/gün
- İyotlu tuz kullanmaya özen gösterin: Özellikle iyot yetersizliği yaşanan ülkelerde iyotsuz tuz kullanımını önermek doğru bir yaklaşım değildir(doktor uyarısı olmadığı sürece).
- Haftalık olacak şekilde 200 gram yağlı balık tercih edin.
- Her gün 2-3 adet ceviz ya da iki katı olacak şekilde diğer kuruyemişlerden yemeye özen gösterin.
- Günlük olarak taze meyve ve sebzelerden yararlanın (doğal antioksidan).
- Haftada 2 gün menülerinize kurubaklagilleri dâhil edin( çinko kaynağı).
- Yenilmesi sakıncalı durumlar (safra kesesi hastalıkları, yüksek kolesterol vs.) dışında günlük olacak şekilde haşlanmış yumurta yemeye özen gösterin (selenyum kaynağı).
- Yeterli kalsiyum aldığınızdan emin olun. (Tiroid hastalıklarında temel olarak kalsiyum metabolizması etkilenir. Kalsiyum kaynakları olarak süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, kuruyemişler, kemik suyu vb. faydalanabilirsiniz.)
- Demir depolarınızın yeterli olduğundan emin olun.
- Haftada en az 5 gün 60 dakikalık fiziksel aktivite yapın.