Harran, İtalya'daki Alberobello gibi olacak
Güncelleme Tarihi:
Tarihi kümbet evleri ile tüm dünyanın ilgisini çeken ve her yıl binlerce kişinin ziyaret ettiği Şanlıurfa’nın Harran İlçesi’nde sit alanı içerisine kaçak olarak yapılan evlerin yıkımına başlanırken, alanın tamamen insandan arındırılması ve önümüzdeki birkaç yıl içerisinde bölgenin İtalya’nın tarihi kasabası Alberobello gibi cazibe merkezine dönüştürülmesi kararlaştırıldı.
Harran’da tarihi yapının korunması, kaçak yapılaşmanın önüne geçilmesi için TOKİ, Valilik ve Harran Belediyesi işbirliği ile geçen yıl Kasım ayında ‘Harran Sur İçi Kentsel Dönüşüm Projesi’ başlatıldı. Projenin ardından toplanan İl İdare Kurulu, Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün talebi doğrultusunda, 4 kilometrelik şehir suru içinde yaşayanların yeni yapılacak konutlara taşınması ve birinci derece SİT alanındaki bölgenin kamu yararı gözetilerek Hazine adına kamulaştırılmasını kararlaştırdı.
2 MİLYON TL KAYNAK AYRILDI
Kentsel dönüşüm projesi kapsamında Şanlıurfa Valiliği ile TOKİ arasında imzalanan protokol doğrultusunda, Sur içerisindeki kümbet evlerde yaşayanların tahliye edilmesi ve SİT alanı dışında yeni yapılacak konutlara yerleştirilmesi planlanıyor. Planlamanın ardından Harran’daki kamulaştırma için 2 milyon TL kaynak ayrıldı. TOKİ tarafından ilçenin imarlı bölgesinde ilk etapta 15 ay içerisinde 160 avlulu tek tip konut yapılması, kamulaştırma parasını alan vatandaşların da 3 bin TL peşin 240 ay 150 TL taksit ile ev sahibi olması kararlaştırıldı.
18 YILDA 380 KÜMBET EV YIKILDI
Harran Belediyesi tarafından en son 1992 yılında ilçede koruma amaçlı imar planı yapıldığı ve bu planda SİT alanı içerisinde 900 kümbet ev bulunduğu, ancak aradan geçen 18 yılda 380 kümbet evin yıkıldığı ve bugün sayının 520 olduğu ortaya çıktı. Yılda ortalama 21 kümbet evin yıkıldığı ilçede, önlem alınamaması halinde ilerleyen süreçte koruma eksikliği, betonarme yapıların artışı nedeniyle kümbet evlerin tamamının yıkılma tehdidi ile karşı karşıya bulunduğu kaydedildi.
4 ŞUBAT’TA PAZARLIK YAPILACAK
İl İdare Kurulu’nun kararının ardından oluşturulan Değer Tespit Komisyonu, yaptığı çalışma ile SİT alanındaki arazilerin metrekaresi için 40 TL değer biçti. SİT alanında yeri bulunan kişilere arsa bedelinin yanı sıra her kümbet için 6 bin TL ve ağaçları için de ayrı ayrı para ödenmesi kararlaştırıldı. 4 Şubat’ta ilçede komisyon ile ev sahipleri masaya oturacak ve görüşmelere başlayacak. Gönüllü olarak kamulaştırmayı kabul edenlere paraları peşin ödenecek, kabul etmeyenler ise İdare Kurulu kararı doğrultusunda evlerinden çıkartılacak.
İTALYAN KASABASINA DÖNÜŞTÜRÜLECEK
İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü yetkilileri, Harran’ın insandan arındırılmasının ardından SİT alanını çevreleyen surların restore edileceğini, daha sonra kümbet evlerin de korunacağını kaydetti. Bölgenin turizmden yeteri derecede pay alması için yoğun çalışmalar yapıldığını belirten yetkililer, bu kapsamda Harran’ın başta kümbet evleri olmak üzere birçok yönüyle benzerlik taşıyan İtalya’nın tarihi kasabası Alberobello gibi cazibe merkezine dönüştürülmesini hedeflediklerini söyledi. SİT alanının insandan arındırılmasının ardından, Harran’daki kümbet evlerin de Alberobello kasabası gibi boyanıp cazipleştirilmesi ve butik otel olarak ziyaretçilerin konaklayacağı mekan haline getirilmesi planlanıyor.
BAŞKAN: İÇİNDE İNSAN OLMAZSA EVLER YIKILIR
MHP’li Harran Belediye Başkanı Mehmet Özyavuz ise, koruma düşüncesiyle yapılan uygulamanın evlerin geleceğini tehdit edeceği görüşünü savundu. Kümbet evlerin taş ve topraktan yapıldığını ifade eden Özyavuz şunları söyledi:
“Buradaki vatandaşların komple sur içinden arındırılması hedefleniyor. Bu ne getirir, ne götürür yetkililer düşünüp karar verir. Bu evler toprak ve taştan yapılmış. Bakımı, onarımı ve koruması yapılmazsa mevcut kümbet evler bir yılda yıkılır. Çünkü burada daha önce yirmi civarında ev kamulaştırıldı. Fakat onarım yapılmayınca, bu evler 3- 4 yıl sonra tamamıyla yerle bir oldu. Bugün o evlerden eser dahi kalmadı. İleride ne olur yetkililere bıraktık. Komple bir ilçenin evlerinin korunması, bakımı ne kadar kolay olur, takdiri kamuoyuna bırakıyorum. Ama, bu evler içindeki insanlar olmadan ayakta kalmaz. Evlerin toprakları yazın rüzgar, kışın yağmura dayanamaz. Şu anda insanlar yaşadığı yeri koruyor, onarıyor ve ayakta tutuyor. Ama içinde insan olmazsa, o zaman evlerin kaderi pek iç açıcı olmaz.”