Halep’in yanan Emevi Camii Selçuklu-Memlük şaheseri
Güncelleme Tarihi:
Suriye’deki içsavaşın son kurbanı olan Halep’in incisi Emevi Camii, 922 yıllık Selçuklu eseri minaresi ve 800 yıllık Memlük mirası külliyesi ile bir Türk-İslam şaheseriydi. “Kim yaktıya giden” caminin en az 600 yaşındaki minberinin ve ender elyazmalarının akıbeti meçhul.
ARAPÇA adıyla “Camii Haleb el Kebir” (Büyük Halep Camii), kentin yüzlerce yıllık kapalıçarşısının ardından içsavaşın son kurbanı oldu. Orduyla muhalifler arasındaki çatışmalar yüzünden çıkan yangında ağır hasar gören Emevi Camii, Halep’in UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Eski Şehir bölgesinde.
AFP muhabiri önceki gün, Suriyeli muhaliflerin bir patlayıcıyla caminin güney girişini havaya uçurup içeri girdiğini, ordunun üs haline getirdiği külliyedeki çatışmalar nedeniyle yangın çıktığını bildirmişti. A.A’ya konuşan muhalifler ise askerlerin kaçarken tarihi camiyi ateşe verdiğini, kutsal ve tarihi eserleri yaktığını öne sürüyor.
MİNBERİ 15'İNCİ YÜZYILDAN
Özgür Suriye Ordusu’na bağlı Tevhid Sancağı Tugayları, camide kontrolü dün ele geçirdiğini öne sürdü. Suriye devlet ajansı SANA ise Devlet Başkanı Beşar Esad’ın caminin restorasyonu için dün bir heyet kurulması talimatını verdiğini bildirdi. Kim yakmış olursa olsun, caminin içinde kül olduğu sanılan eserler, örneğin 15’nci yüzyıldan kalma minber geri gelmeyecek. Caminin nadir bulunan kitapları içeren kütüphanesinin akıbeti de henüz meçhul.
HZ. ZEKERİYA’NIN MEZARI
Helenistik Çağ’da agora (kent meydanı) olan mekanda, Hıristiyanlık döneminde Aziz Helen Katedrali inşa edilmişti. Hıristiyanlık tarihinin önemli figürü Vaftizci Yahya’nın babası olduğu Kuran-ı Kerim’de yazan Hz. Zekeriya’nın türbesi de burada. İslam’ın Suriye’yi fethinin ardından Emevi halifesi Birinci El Velid 715’te bu kutsal yerde camiyi yaptırmaya başladı ve inşaat 717’de halefi Süleyman ibn Abdülmelik tarafından tamamlandı.
MİNARESİ 1090 YILINDAN
Bugün de ayakta minare, eski minareyi 1090 yılında restore ettiren Selçuklulardan Abdülhasan Muhammed’in eseri. Büyük bir yangının ardından 1169’da bir Oğuz Türkü olan Selçuklu atabegi ve Zengi hanedanı sultanı Nureddin’in ihya ettiği külliye, Moğol istilası sırasında büyük ölçüde yıkıldı. Memlüklerin 13. yüzyılda muhteşem mukarnas süslemeler yaparak bir kez daha ayağa kaldırdığı cami, cumartesi gecesi çıkan yangına kadar yüzlerce yıl bu haliyle korunmuştu.
Halep’in Büyük Emevi Camii, mimari tarzı ve tasarımıyla başkent Şam’daki Emevi Camii ile benzerlik taşıyor.