Gürültü yapmayı çok seviyoruz

Gürültünün çağımızdaki en büyük çevre kirliliklerinden biri olduğunu belirten Prof. Dr. Mahmut Tezcan, ‘‘gürültücü bir toplum’’ haline geldiğimizi belirtti. Türk kültürünün gürültüden rahatsız olmayan yapısı bulunduğunu, diğer kültürlerde görülmeyen bağıra çağıra satış yapmanın gürültü üretiminin basit bir örneği olduğunu belirten Prof. Dr. Tezcan, Edirne'den Kars'a kadar, Türk insanının gürültü içinde yaşadığını örneklerle dile getirdi. Türk kültüründe ‘‘ses ile kötülüklerin giderileceği inancı’’nın bulunduğunu ve sesin bir iletişim aracı olarak kullanıldığını vurgulayan Prof. Dr. Tezcan, günümüzde birçok gürültü çeşidinin Şamanizim'den günümüze taşındığı anlattı.

Türk aile yapısının geniş olmasının gürültüyü artırdığını, bunun normal hayata da yansıdığını anlatan Prof. Dr. Tezcan, ‘‘Dikkat edilerse, Türk insanı bağırarak konuşur. Bu da gürültüden rahatsız olmadığımızın bir göstergesidir’’ dedi. Prof. Tezcan, gürültünün işitme bozukluğunun yanı sıra stres, ülser gibi, daha birçok rahatsızlıklara yol açtığını ve bunun için toplumun gürültü sorunundan mümkün olduğu kadar sıyrılması gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Tezcan, Show TV'de Reha Muhtar'ın bağırıp çağırarak sunduğu haber programının izlenmesinin altında da aynı durumun söz konusu olduğuna değinerek günlük yaşamdan şu gürültü örneklerini verdi:

‘‘Evin beyi arabadan hanımına 'geldim' ya da 'Aşağı in, gidelim' mesajı vermek için kornaya basar. Trafik tıkanınca korna sesleri dinmek bilmez. Bize yol verene teşekkür ederken, tanıdığımıza selam verirken yine kornayı kullanırız. Bu örnekler de gösterdiği gibi, gürültülü yaşamı çok seviyoruz. Bu kadar gürültüyü seven, gürültü kirliliğine bulaşan bir ulus, çok zor yola gelir.’’

Bodrum’un gürültüsü İnternette

Avustralya Havayolları Quantas'ın İnternette yaptığı turistlik yöreler tanıtımında, Bodrum gürültü kirliliği merkezi olarak tanıtıldı. Gürültü kirliliğiyle başa çıkamayan Bodrum, bu özelliğiyle puan kaybetti. İnternette tanıtım sayfası açan Avustralya Havayolları, ‘‘Gece, Bodrum'un meşhur diskoteklerinin yüksek sesli müziği ve gürültüsü, herkesi uyanık tutar. Türk ve yabancı misafirler bu kakafoniden şikayetçi’’ ifadesine yer verdi. Bodrum'daki yerel kanının ‘‘Eğer sakin ve sessiz bir yer istiyorsanız, neden Bodrum'a geldiniz?’’ olduğunun belirtildiği yazıda, ‘‘Bodrum, yat limanı, palmiyeleri ve beyaz küp evleriyle Güney Ege'nin en şirin yerleşim merkezlerindendir’’ denildi. Tanıtımda bu güzelliklerin yanı sıra, gürültü kirliliğinin dayanılmaz boyutlarda olduğu anlatıldı.

Belediye Başkanı Tuğrul Acar, böyle bir sayfanın Bodrum için kötü tanıtım olduğunu belirterek, ‘‘Uzun süredir ses kirliliği ile mücadele ediyoruz. Ancak başa çıkamadık. Yasalar yetersiz kalıyordu. Bu yıl, Turizm Bakanlığı, gürültü kirliliğiyle ilgili genelge yayımladı. Nihayet, kirlilik yaratan turizm belgeli tesisleri de müdahale imkanımız doğdu. Bu yıl Bodrum'u gürültü kenti olmaktan kurtarmaya kararlıyız’’ dedi.

Nerede nasıl gürültü çıkıyor

Prof. Dr. Mahmut Tezcan, Türkiye'de gürültü sevgisine şu örnekleri verdi:

Adana, Urfa ve Giresun'da cenaze, araç kornaları çalınarak mazarlığa götürülür.

Balıkesir ve Aydın'da çocuk sünnet olunca, bardak kırılır.

Bolu ve Kocaeli'nde, ramazan ayı silah atılarak karşılanır.

Çankırı'da yağmur duası sonrasında silah atılır.

Haymana'da ay tutulmasında kötü güçleri savmak için teneke çalınır.

Türkiye'nin hemen her ilinde evlilikler, sünnet düğünleri silah atışıyla kutlanır.

Muğla, Balıkesir ve İzmir'de gelin eşikten geçerken şişe kırılır.

Giresun, Rize ve Sinop'ta güneş tutulmasında bağrılır.

Batıdan doğuya, güneyden kuzeye hemen hemen bütün illerde düğün konvoyunda klakson çalınır.

Türkiye'nin her yerinde nazardan korunmak için tahtaya vurulur ve hemen her ilde davul zurna ikilisi, büyük bir çoşkuyla dinlenir.

Hastalık kaynağı

Gelişmiş bazı ülkeler, bugün gürültüyü yok edebilmek için kent içinde tüm trafiği yasaklamak gibi radikal çözümlere gidiyorlar. Çünkü günümüzde gürültü, insan sağlığı için ciddi bir tehdit ve şu hastalıklara neden oluyor:

Sağırlık, kulak çınlaması, ülser, migren, kalınbağırsak iltihabı, yüksek tansiyon, intihar ye de cinayetle sonuçlanan ruhsal çöküntü, aşırı sinirlilik, iştahsızlık, kansızlık, anne karnında çocuk ölümleri, depresyon, iş veriminde düşüklük...