Güneş tutulmasının en iyi seyri Anadolu’da

NASA tarafından yayımlanan bültenlerde de açıklandığı üzere, iki gün sonra meydana gelecek "Tam Güneş Tutulması" dünyada en iyi Türkiye’den izlenecek. Saat 13.54’te gerçekleşecek tutulma, Antalya, Konya, Aksaray, Nevşehir, Karaman, Kayseri, Kırşehir, Yozgat, Sivas, Tokat, Amasya, Ordu ve Giresun’dan geçen yaklaşık 190 kilometrelik bir hat boyunca gözlenebilecek. Saat 14.10’da Karadeniz’e düşecek olan gölge, yolculuğunu saat 14.46’da bitirecek.

Dünyada güneş tutulması Brezilya’nın doğusunda güneşin doğuşuyla başlayacak. Atlas Okyanusu boyunca ilerleyecek, Gana’dan Afrika kıtasına çıkacak tutulma bölgesi, Nijerya ve Libya boyunca Sahra Çölü’nden Akdeniz’e girecek. Saatte 3 bin 250 kilometre hızla Ordu’ya kadar 165 kilometre genişliğindeki hat üzerinden geçip Karadeniz’e geçecek olan tutulma Hazar Denizi’nden Kazakistana’a oradan da Moğalistan’a ulaşıp gün batımında sona erecek.

Tutulma için başta Japonya, Malezya ve Güney Kore olmak üzere pek çok ülkeden Türkiye’ye çok sayıda turistgeldi. Turizmciler hazır. Uygun yerlere teleskoplar yerleştirildi, belediye izleme alanları oluşturdu.

Güneş tutulmasının Mısır’da da izlenebileceğini, ancak o tarihte fırtına beklenmesinden dolayı dünyadaki bütün gözlerin Türkiye’ye çevrildiğini söyleyen uzmanlar, bir sonraki tam güneş tutulmasının 2060’ta meydana geleceğini belirtiyorlar. 20’inci yüzyılın son güneş tutulması, Türkiye’den 11 Ağustos 1999 günü izlenmişti. Güneş tutulmaları ile ilgili olarak detaylı bilgi için: http://www.eclipse2006.boun.edu.tr http://www.tug.tubitak.gov.tr

HAVA KARARACAK

Bir güneş tutulması sırasında parçalı tutulma evresinden başlayarak havanın aydınlığında önemli değişiklikler olur. Özellikle tam tutulma evresine yaklaştıkça hava hızlı bir şekilde kararır, ısı düşer, hayvanlar garip davranışlarda bulunur ve ses çıkarmaya başlar. Tüm bu çevre etkilerini kaydetmek ilginç olacaktır. Havanın kararmasını kaydedebilmek için tercihan geniş açılı bir objektife sahip SLR türü bir fotoğraf makinesi gerekir. SLR türü makinelerde diyafram ve poz süresi istenildiği gibi ayarlanabildiği için tüm tutulma süresi boyunca sabit ayarlarda çekim yapılmalıdır.

TUTULMA NASIL OLUR

Ay Güneş’ten yaklaşık 400 kere daha küçük fakat bize Güneş’ten 400 kere daha yakın olduğu için gökyüzünde ikisi de aynı büyüklükte gözükür. Güneş tutulması, Ay’ın Güneş ile Dünya arasına girmesi ile meydana gelir. Tutulmanın olabilmesi için, Ay’ın yeniay safhasında olması gerekir. Diğer bir deyişle Güneş Ay ve Dünya aynı doğrultuda olmalıdır.

Tam, halkalı ve parçalı olmak üzere üç tip güneş tutulması vardır. Eğer tutulma anında Ay Dünya’ya yeteri kadar yakınsa, görünen çapı Güneş’in görünen çapından büyük olur, Güneş diskinin tamamı örtülür ve tam tutulma meydana gelir. Aksi takdirde Güneş diskinin tamamı örtülmez, diskin sadece iç kısmı örtülür ve bir halkalı tutulma oluşur. Bazen de Ay ve Güneş’in konumları öyledir ki, Ay, Güneş diskinin ancak bir kısmını örter. Bu durumda da parçalı tutulma meydana gelir. Tam Güneş tutulması diğer tutulma türlerine göre çok daha önemlidir. Zira, tam tutulmada Güneş’in tamamı Ay tarafından birkaç dakika için örtüldüğünden, bu sırada yapılacak gözlemlerden yıldızımızın dış atmosfer tabakaları hakkında önemli bilgiler elde edilir.

NEREDE NE VAR

ANTALYA: NASA’dan gelecek bilim adamları Side Antik Tiyatro’dan naklen yayın yapacak. Antalya’da Güneş Tutulması için Cumhuriyet Meydanı, Konyaaltı ve Lara Beach Park olmak üzere üç noktada izleme merkezleri oluşturuldu. Halk dansları gösterilerinin olacağı merkezlerde, gözlük ve özel tutulma rozetleri dağıtılacak. İzleme merkezlerinin bulunduğu güzergahlarda, özellikle güneş tutulmasının gerçekleşeceği saat diliminde yollar araç trafiğine kapatılacak. Antalya’daki nostaljik tramvay, güneş tutulması için özel olarak kaplanacak.

YOZGAT: Yozgat’ta, güneş tutulması, tarihte Medler ile Persler arasındaki savaşın güneş tutulması sonucu sona erdiği 1500 rakımlı Kerkenes Dağı’ndan izlenecek. Yozgat’ın Sorgun ilçesi Şahmuratlı köyü yakınında bulunan Kerkenes’in Medler ile Persler arasında 5 yıl süren savaş, MÖ 585 yılındaki güneş tutulmasıyla sona ermişti. Sorgun Kaymakamlığı da 21. yüzyılın ilk güneş tutulmasının buradan izlenmesi amacıyla program hazırladı. 29 Mart’ta havanın uygun olması durumunda Kerkenes Dağı’nda çadır kurulacak. Konuklara çeşitli ikramlarda bulunulacak.

AKSARAY: Aksaray da Güneş, Ay ve Dünya’nın buluşması, Hasandağı, Ihlara Vadisi ve Kılıçaslan Tepesi’nde izlenecek. Çeşitli etkinliklerin düzenleneceği tutulmada, Aksaray İl Özel İdaresi, Aksaray Belediyesi, Sultanhanı Belediyesi ve Güzelyurt Kaymakamlığı, turistlere ve vatandaşlara tutulma gözlüğü dağıtacak.

ORDU: Ordu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü güneş tutulması nedeniyle Güneş Tutulması Şenliği düzenliyor. Bisiklet ve yöresel halk oyunları yarışmalarıyla uçurtma gösterisinin yapılacağı şenlikte, Kültür ve Turizm Bakanlığı Türk Halk Müziği Korosu da konser verecek.

KAPADOKYA: Güneş tutulmasını izlemek üzere başta ABD olmak üzere Japonya, Güney Kore, İtalya, İspanya ve Almanya’dan bölgeye turistler geldi. Güneşin doğuşunda ve batışındaki olağanüstü doğal görünümüyle Kapadokya’nın hakim merkezleri konumundaki Uçhisar Kalesi, Ortahisar Kalesi, Kızıl Çukur gibi noktalarda güneş tutulmasının güzelliğini görmek için yerler ayrıldı.

KONYA: Konya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 29 Mart’ta bazı etkinlikler düzenleyecek. 12.30-15.30 saatleri arasında Mevlana Müzesi bahçesinde güneş tutulmasını seyredecek yerli ve yabancı turistler, saat 20.00’de ise Mevlana Kültür Merkezi Sultan Veled Salonu’nda halka açık sema gösterisi izleyebilecek.

YER VE SAATLER

Aksaray12:44 - 14:00

Antalya12:37 - 13:54

Giresun12:54 - 14:09

Karaman12:41 - 13:59

Kayseri12:47 - 14:03

Kırşehir12:45 - 14:01

Konya12:41 - 13:57

Nevşehir 12:46 - 14:02

Ordu12:53 - 14:08

Tokat12:51 - 14:05

Yozgat12:47 - 14:03