GTA 6 rekoru

DOKTORA TEZİMİ YAZARKEN OYNADIM

- Prof. Dr. Deniz Yengin (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya ve İletişim Bölüm Başkanı): “GTA 4’ü doktora tezimi hazırladığım 2007 yılında oynamıştım. O dönem ‘Dijital oyunlar şiddeti türetiyor mu yoksa engelliyor mu’ soruları soruluyordu. Doktora tezimin konusu da bu olmuştu. Oyunda hangi tür şiddetlerin olduğuna ve bazı bölümleri geçebilmek için hangi şiddet unsurlarının uygulandığına baktım. GTA oynayan 600 kişiye anket yaptım. Oyunun sokaktaki şiddeti etkileyip etkilemediğini araştırdım. Sonucunda bir etkisi olmadığını gördüm. Çünkü kullanıcılar zaten oyunun içinde şiddet olduğunu biliyor ve ‘Bu oyunu şiddet uygulamak için oynuyorum’ diyorlardı.

RİSK ALMADAN FARKLI BİR YAŞAM

Katılımcılar oyun sayesinde bir arınma yaşadıklarının altını çizdiler. Yani bu oyunlar gerçek hayattaki şiddeti tetiklemiyor, aksine oyuncu şiddet isteğini oyunda gerçekleştirerek rahatlıyor. GTA 6’ya ait tanıtım videosunun bu kadar izlenmesinin ve ilgi görmesinin nedeni insanların gerçek olmayan ve haliyle risk taşımayan bir ortamda farklı bir yaşama girmesi. Kimi zaman araba çalıyorsun, banka soyuyorsun, dükkân basıyorsun ya da adam öldürüyorsun. Bunların hepsi aşırılık.  Monoton yaşamlarının dışına çıkarak rahatlamak isteyenler de oyuna yöneliyor.”

GERÇEK DÜNYADAN UZAKLAŞTIRIYOR

- Prof. Dr. Tuncay Dilci (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, Dijital Bağımlılıkla Mücadele Derneği Genel Başkanı): “GTA’da oyuncular özgürce hareket edebildikleri büyük bir şehirde görevleri yerine getirir. Oyunlar yetişkinlere yönelik şiddet, suç ve mizah içeriğiyle tanınır. Oyunun içeriğindeki şiddet ve suç unsurları, bazıları tarafından eleştirilse de serinin büyük bir hayran kitlesine sahip olması ve popüler kültüre önemli katkıda bulunduğu inkâr edilemez. Oyun sürekli güncelleniyor, bu da oyuncu kitlesini sürekli artırıyor.

ÇOCUKLARDA SALDIRGANLIK

Diğer yandan birçok oyuncu, GTA gibi oyunları oynarken gerçek dünyadaki sınırlamaların dışına çıkıp sanal dünyada şiddet içeren eylemler gerçekleştirerek stres atabiliyor. GTA’nın içeriğindeki şiddet ögeleri öğrenilmiş davranışlara dönüşebilir. Bu durum oyun oynayan bireyin empatik becerilerini zayıflatıp duyarsız, acımasız, şiddet odaklı bir kişilik oluşumunu destekleyebilir. Bazı araştırmalar, şiddet içeren video oyunları oynamanın bazı çocuklarda saldırganlık, düşük empati gibi davranışlarla ilişkilendirilebileceğini gösteriyor.”

OYNAYANLARIN KİŞİLİĞİNE BAĞLI

- Prof. Dr. Ali Eryılmaz (Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi): “Bazı araştırmacılar oyundaki karakterlerin kullanıcılar tarafından günlük hayatta taklit edildiğini, bu sayede de öğrenmenin gerçekleştiğini söylüyor. Ancak bu doğru bir bilgi olsaydı her film izleyen ya da oyun oynayan insanın birbirini öldürmesi gerekirdi. GTA gibi şiddet içerikli oyunların saldırganlığa yol açması oyuncunun kişiliğine bağlı. Bu oyunlar aslında saldırganlık dürtülerini doyuruyor yani saldırganlığı azaltıyor. İnsanların herhangi bir oyuna yönelmesinin temel nedeni  zaman geçirmek, eğlenmek ve oyundaki görevleri tamamlayarak kendini yetkin ve mutlu hissetmek. Aslında oyunun kendi içinde stratejileri var ve insanlar bunu çözmekten hoşlanıyor. Aynı matematik problemi çözmek gibi. ”

BEYİNDEKİ ETKİLERİ ARAŞTIRILDI

- Viyana Üniversitesi Sosyal, Bilişsel ve Duygusal Sinirbilim Birimi’nde doktora öğrencisi olan Lukas Lengersdorff, şiddet içerikli video oyunlarının olumsuz etkilerine dair araştırmasında 89 erkek katılımcıya GTA 5 oynattı. İki gruba ayrılan katılımcıların yarısı olabildiğince çok sayıda karakter öldürdü. Diğerleri ise sadece oyundaki karakterlerin fotoğraflarını çekti. Katılımcılar 2 hafta boyunca her gün 1 saat bu görevleri gerçekleştirdi. Ardından beyin aktiviteleri izlendi. Şiddet uygulayan oyuncuların empatisinin azaldığına dair önemli bir kanıt bulunamadı.

SUÇA ETKİSİ

Hollanda’da yapılan ve Avrupa Krimonoloji Dergisi’nde yayınlanan başka bir araştırmada ise, GTA 5’in piyasaya sürüldüğü dönemde Hollanda’daki suç oranlarına odaklanıldı. Sonuçlara göre ilgili tarihlerde suç oranlarında düşüş yaşandığı belirlendi. Araştırmacılar bu durumun nedenini potansiyel ve gerçek suçluların oyun oynamak için evde kalması olarak açıkladı.

GUİNNESS REKORLAR KİTABI’NDA

- GTA 5’in ardından 2025 yılında çıkması beklenen GTA 6’nın fragmanı geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Rockstar Games tarafından yayınlanan fragman, ilk 24 saat içinde 94 milyon kez izlendi. Guinness Rekorlar Kitabı’nın sosyal medya hesabında yapılan açıklamada, “Daha 24 saat dolmamasına rağmen GTA 6 fragmanının 24 saat içinde en çok izlenen video oyun tanıtımı olduğunu onaylayabiliriz” denildi.