Gözünüzü kredi kartından ayırmayın

Kredi kartı dolandırıcılığının boyutları ürkütücü bir düzeye ulaştı. Hırsızlar, bu amaçla şirket bile kuruyor. Şimdi polis, bu tür şirketlerin peşinde. Geçen yıl yakalanan 42 kişiden 10'unun Alman olması, olayın uluslararası boyut kazandığını gösteriyor.

Kredi kartı kullanımıyla birlikte dolandırıcı sayısı artıyor, yolsuzluk yöntemleri çeşitleniyor. Bankaların aldığı güvenlik önlemlerine rağmen dolandırıcılar, sınır tanımaz hale geldi.

Emniyet Genel Müdürlüğü'nün verileri, olay sayısındaki artışın yanında dolandırıcıların gelişmiş teknolojik aletler kullandıklarını ortaya koyuyor. Olayın en tehlikeli tarafı ise, bazı işyerlerinin dolandırıcılık şebekelerinin içinde yer alması. Hatta yalnızca kredi kartı yolsuzluğu yapmak amacıyla kurulmuş şirketler bile var.

Geçtiğimiz ay yakalanan Nurettin Yiğit ve Tarık Pervaz adlı kişiler, yolsuzluk amacıyla şirket kuran ve düzenledikleri sahte belgelerle bankadan para tahsil eden dolandırıcılardan yalnızca ikisi.

Olayın uluslararası boyutunu da gözardı etmemek gerekiyor. Geçen yıl meydana gelen 18 kredi kartı yolsuzluğundan 6'sı İstanbul merkezli, yakalanan 42 suçludan 10'unun Alman olması suçun boyutlarını büyütüyor.

Herşey 2-7 saniyede bitiyor

Kredi kartı yolsuzluklarında polisten sonra en önemli adres 1990'da kurulan Bankalararası Kart Merkezi (BKM). Müşterilerine kart hizmeti sunan bankaların üye olduğu Kart Merkezi Müdürü Uğur Güvenç, sistemi şöyle anlatıyor:

‘‘Kredi kartı kullanıldığında talep edilen miktar merkezimize ulaşır. Banka hesabı incelenir ve işyerine olur ya da olmaz cevabı verilir. Bütün bunlar 2-7 saniyede olur. Türkiye'de halen 130 bin adet POS cihazı bulunuyor. Bunların hepsi ve banka hesapları merkezimizle bağlantılı.’’

Bir başka deyişle bütün harcamalar BKM'nin bilgisayarından geçiyor. Ama kartların tek merkeze bağlı olması yolsuzluğun önüne geçmeye yetmiyor. Güvenç bu noktada bir müjde veriyor:

‘‘1995'te Emniyet Genel Müdürlüğü'yle protokol yaptık, 13 Ekim 1995'ten itibaren ihtisas polisi uygulamasına geçtik. Her yıl görevlendirilen polis memurları eğitimden geçtikten sonra merkezde uzmanlaşıyorlar. 2009'da ise, üzerinde kişisel bilgiler bulunan çipli kredi kartı dönemine geçilecek. Geçen yıl Almanya'nın Frankfurt Havalimanı'nda çok sayıda kredi kartı çalınmış ; Visa, Master ve American Express büyük zarar görmüştü. Bu olaylar ortadan kalkacak.’’

Kredi kartını kopyalıyorlar

Emniyet Genel Müdürlüğü'ne ait veriler en tehlikeli kart yolsuzluğunun kopyalama yöntemi olduğunu gösteriyor. Bu yöntemde dolandırıcı genellikle işyerinde çalışan biri oluyor. Alışverişini yapan müşteri kartını uzattığında, önce kartı yasal olan POS cihazından geçiriyor. Müşterinin farketmediği bir sırada ise, kartı alıp manyetik şerit bilgilerini çözen encoder isimli bir aletten geçirerek kopyalıyor. Sonra da bilgileri, başka bir kartın şeridine aktarıyor. Bu ikinci karttaki bilgiler gerçek olduğu için suçu ispatlamak zorlaşıyor.

Yurtdışında yaşanan bir olayda benzin istasyonunda görevli iki dolandırıcı, müşterilerin kartlarını POS cihazından geçirdikten sonra, müşterilere sezdirmeden, daha ufak bir cihaz olan ‘‘encoder’’da okuttuklarını ve manyetik şerit bilgilerini başka kartlara kopyalayıp bunları kullandıklarını itiraf ettiler.

Polise göre, kart dolandırıcılığının merkezi turizm bölgeleri. En riskli işyerleri halıcılar, dericiler, araba kiralama şirketleri, oteller ve kuyumcular. Riskli iller ise, İstanbul, Antalya, İzmir, Ankara, Balıkesir, Aydın, Muğla ve Nevşehir.

Kredi kartı hırsızlığının 10 yöntemi

Kayıp ve çalıntı kart:

Kimlik ve imza kontrolü yapılmayan işyerlerinde alışverişlerde kullanılıyor. (7 Ekim 1997'de çalıntı kredi kartı kullandıran bir işyeri sahibi, yine aynı ay çaldıkları kartları kuyumcuda kullanan üç kişi ve şubat ayında de Akmerkez Vakko'da Almanya'dan çalınan kartları kullanan üç kişi yakalandı.)

Ele geçmeyen kartlar:

Kredi kartı müşteriye posta ya da kargo yoluyla ulaştırılırken çalınarak kullanılıyor. Sahte kimlik belgeleriyle banka şubesinden kart alındığı da oluyor.

Sahte müracaat:

Bankaya sahte kimlik ve belgelerle müracaat yapılıyor. Banka farketmezse, nakit avans çekerek ya da alışverişle banka dolandırılıyor. (4 Temmuz 1997'de sahte müracaatla 4.5 milyar lira harcama yapan bir kişi, 22 Ağustos'ta ise, iki kişi yakalandı.)

Boş plastik:

Önce kredi kartı boyutunda boş plastik plakalar yapılıyor. Bunlara gerçek kredi kartlarına ait numaralar basılıyor. Sanki müşteri alışveriş yapmış gibi kart, imprinter cihazından geçirilerek satış belgesi düzenleniyor. Sonra bu para bankadan tahsil ediliyor. Bu dolandırıcılıkta işyerlerinin de parmağı var. (14 Temmuz 1997'de boş plastik basarak bankadan para tahsil eden bir kişi yakalandı.)

Değiştirilmiş kart:

Dolandırıcının kendisine ait ya da bir şekilde ele geçirdiği kredi kartındaki numara ütüleme yöntemiyle yokediliyor. Yeni ve başkasına ait numara basılıyor. Bu yolsuzlukta da işyerlerinin payı var.

Sahte kartlar:

Sahte para gibi önce sahte kredi kartı basılıyor. Kartın arkasında bulunan manyetik şeride, encoder (kodlayıcı) adı verilen bir cihazla gerçek kredi kartı bilgileri kodlanıyor. (10 Aralık 1998'de Eminönü Kapalıçarşı'da bu yöntemle bastıkları kartla alışveriş yapan iki kişi yakalandı.)

Manyetik şerit sahteciliği:

Dolandırıcı kendisine ait kredi kartının arkasındaki manyetik şerit bilgilerini siliyor. Encoder cihazıyla başkasına ait bilgileri yüklüyor. (13 Temmuz 1999'da iki kişi yakalandı.)

Kart kopyalama:

Alışveriş yapan müşterilerin kartları müşteri görmeden encoder cihazından geçirilip kopyalanıyor. Sonra bu bilgiler, üretilen sahte bir kartın şeridine aktarılıyor. Bu, en tehlikeli dolandırıcılık. Karttaki bilgiler gerçek olduğu için yolsuzluğu ispatlaması zor. (Antalya Havalimanı'nda iki kişi, İstanbul'da 3 kişi bu şekilde hazırlanmış kredi kartları, iki kilo altın ve encoder aletiyle yakalandı.)

ATM dolandırıcılığı:

Dolandırıcı, bankaya gelen müşteriden önce ATM'nin kart giriş haznesine bir cisim yerleştiriyor. Sonra gelen müşterinin kartı ATM cihazında kalıyor. O zaman dolandırıcı yardım etmek bahanesiyle şifreyi öğreniyor. Müşterinin bankadan ayrılmasından sonra da kartı ATM cihazından çıkarıp kullanıyor.

İnternet'le mal siparişi:

Dolandırıcı, İnternet'te şirket ve kişilerin güvenlik şifresini aşıyor. Kart numaraları ve özlük bilgilerini çalıyor. Bu bilgilerle sipariş veriyor. (1 Aralık 1998'de Konya'da internet dolandırıcılığı yapan beş kişi yakalandı.)