Gözüne toz kaçtı

ANTALYA Bakırtepe’de 1997’de açılan ve dünyada uzay gözlemlerinin en iyi yapılabildiği ender alanlardan biri olarak kabul edilen TUG (TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi), etrafındaki 4 mermer ocağının oluşturduğu toz ve ışık kirliliği nedeniyle uzun yıllardır sorun yaşıyor.

TOZUN YÜZDE 99'U MERMER

TUG'un en büyük teleskopu, Rusya’ya ait 1.5 metre çaplı RTT150'de (Russian Turkish Telescope) yaplan analiz sonuçlarına göre teleskop kubbesindeki tozların yüzde 99'u, mermer ocaklarının oluşturduğu tozlar. Bu tozların hassas teleskop aynasına zarar verdiği ve net görmeyi engellediği belirtildi.

Gözlemevine 5 kilometre çapındaki alan içersinde faaliyet gösteren mermer ocaklarının uzay ve gökyüzü gözlemlerini olumsuz etkilemesi nedeniyle Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne yapılan şikâyet üzerine Mahalli Çevre Kurulu, 225 kilometrekare alanı 'Yasaklı Bölge' ilan etmişti. Bu bölgede mevcut ocaklar dışında yeni ocak açılamayacak, mevcut ocaklar da kapasite artışına gidemeyecekti. Ancak mevcut ocakların işletme ruhsatlarının 2021 yılında sona erecek olması hem doğa tahribatının hem de gözlemevi için toz ve ışık kirliliğinin süreceği anlamını taşıyor.

17 ÜNİVERSİTE İLE ORTAK GÖZLEM

TUG Gözlem Sorumlusu ve Başuzman Murat Parmaksızoğlu, TUG’un İspanya’dan Hindistan’a kadarki coğrafyada en iyi astronomik görüşe sahip gözlemevi olduğunu belirtti. Parmaksızoğlu, TUG bünyesindeki en büyük teleskop RTT150’nin 360 derece sonsuz görüntü özelliğine sahip, hem görüntü hem tayfı aynı anda alabilen dünyadaki 10 teleskoptan biri olduğunu söyledi. Parmaksızoğlu, burada Rusya ile yarı zamanlı ortak projelerin yürütüldüğünü, yine tozdan etkilenen diğer teleskoplarla da ABD, Japonya gibi ülkelerin yanı sıra, Türkiye’den de 17 üniversite ile gözlem ve projeler yürütüldüğünü kaydetti.