Güncelleme Tarihi:
Anavatanı Hindistan, Endonezya, Çin ve Güneydoğu Asya olan gotu kola, bataklık sularının içinde ve etrafında, zayıf sapların üzerinde yayılıp toprağı ya da su yüzeyini kaplayarak büyür. Zarif ve yuvarlak yaprakların boyutları eski bir Britanya penny’si kadardır, İngiltere’de bu bitki için kullanılan isimlerden biri de Hint saksıgüzelidir (pennywort). Yapraklar tatsız olsa da Vietnamlılar, Taylandlılar ve Malezyalılar tarafından salata yapımında kullanılır. Sri Lanka’da körilere konan yeşil sebzelerden biri de gotu koladır. Gotu kola binlerce yıldır tıbbi amaçlarla kullanılmaktadır. Çağlar boyunca ömrü uzatan bir bitki olarak ün kazandı. Gotu kolanın Çince’deki adının anlamı "gençlik pınarı" dır.
Hint Ayurvedik tıbbında gotu kolanın birçok adı vardır, bunlardan biri de "Brahman’ın bilgisini getirmek" anlamındaki brahmi’dir. Yaralanma ve cüzzam gibi ülseratif deri hastalıkları için kullanılırdı. Ayurveda tıbbı uygulayıcıları bu bitkiyi özellikle yaşı ilerlemiş insanlarda sinirleri yenilemek ve böylece zihinsel açıklığı ve hafızayı güçlendirmek için tavsiye ettiler. Çinliler gotu kolayı özellikle yüksek ateş ve solunum sorunları için kullandılar. Amerikan Eklektik hekimleri 19. yüzyılda deri problemlerini tedavi etmek için gotu kolaya yakın türler kullandılar. Ancak gotu kola 2. Dünya Savaşı sonrasına kadar Birleşik Devletler’de pek bilinmiyordu. Bu tariherde gotu kola içeren bir bitki çayı –güya 256 yıl yaşayan Çinli bir bitki uzmanı bu çayı içiyordu- ömür uzatıcı olarak satılmaya başladı. Ve gotu kola ilgi merkezi oldu.
ŞİFALI BİTKİLER ANSİKLOPEDİSİ İSİMLİ KİTABI SATIN ALMAK İÇİN TIKLAYIN
Yapılan bazı araştırmalar gotu kolanın hafıza ve kavramaya yardım ettiğini göstermiştir. Modern bütünleyici tıpta bitki uzmanları gotu kolayı varisli damar ve kanın bacaklarda toplanma eğilimi gösterdiği kronik toplardamar yetmezliği tedavisi için de tavsiye ederler. Bitki, eklem ağrıları, deri ve bağdoku sertleşmesiyle karakterize olan skleroderminin bazı belirtilerini yatıştırır. Gotu koladan yapılan merhemler sedef hastalığıyla bağlantılı hafif yaraları ve kırmızı izleri gidermek ve ameliyat sonrasındaki yara dokularını azaltmak için kullanılır.Yapılan bazı araştırmalar gotu kolanın hafıza ve kavramaya yardım ettiğini göstermiştir. Modern bütünleyici tıpta bitki uzmanları gotu kolayı varisli damar ve kanın bacaklarda toplanma eğilimi gösterdiği kronik toplardamar yetmezliği tedavisi için de tavsiye ederler. Bitki, eklem ağrıları, deri ve bağdoku sertleşmesiyle karakterize olan skleroderminin bazı belirtilerini yatıştırır. Gotu koladan yapılan merhemler sedef hastalığıyla bağlantılı hafif yaraları ve kırmızı izleri gidermek ve ameliyat sonrasındaki yara dokularını azaltmak için kullanılır.
GOTU KOLA NASIL KULLANILIR?
Kola ceviziyle karıştırılmaması gereken gotu kola yüzyıllar boyunca birçok hastalığın tedavisi için hem dahili hem de lokal olarak kullanıldı. Yakın zamanda gotu kolanın öğrenme üzerine etkisini araştırmaya yönelik bir ilgi doğdu. Gotu kolanın kavrama üzerine etkisini araştıran birçok araştırma yapıldı ve bitkinin öğrenme ve hafızayı güçlendirdiği, aynı zamanda da antioksidan özelliklere sahip olduğu görüldü. 80 yaşlı insanla yapılan bir deneyde deneklere 3 ay boyunca günde 250-750 mg arası gotu kola kapsülü verildi. 3 ayın sonunda deneklerin kavrama gücü, yürüme ve başka fiziksel fonksiyonlarında ilerleme görüldü. Ancak bu etki günde 750 mg alanlarda görüldü ve gotu kola alımını bırakanlarda olumlu etkilerin de ortadan kalktığı tespit edildi. Lokal olarak uygulandığında gotu kola, bağdokuda en çok bulunan hücreler olan kolajen üretimini ve fibroblastları teşvik ettiğinden yaraları tedavi edebilir. Gotu kolanın kan damarları üzerindeki antioksidan etkileri dolaşım sorunlarına da iyi gelebilir. 60-120 mg triterpenoid bileşiği standardize eden gotu kola ekstresi 3 ay boyunca alındığında toplardamar yetmezliğine bağlı bacak şişkinliğini ve diğer belirtileri hafifletebilir. Gotu kola, standardize edilmiş ekstreler ya da lokal olarak uygulanan kremler olarak uygulandığında varisli damarlar için de kullanılabilir. Gotu kolanın içeriğindeki triterpen bileşiğinin bitkinin tıbbi etkilerinin esas nedeni olduğu düşünülmektedir. Gotu kola ayrıca anti enflamatuvar ve antioksidan etkileri olan kuersetin ve rutin gibi flavanoidler; ve farklı antibiyotik özellikler gösteren özler içerir.
KAPSÜLLER: Kapsül başına 30 mg triterpenoid içeren standardize edilmiş ekstreler günde 1 ya da 2 defa alınır. Kurutulmuş yaprak, sap ve çiçeklerin günlük miktarı 0,5-6 gram arasında olmalıdır.
TENTÜR: Günde 2-4 çay kaşığı.
KREM: Bir kreme %1 oranında gotu kola eklenir, üreticinin talimatlarına göre kullanılır.
Uyarılar
Daha önceden karaciğer hastalığı yaşamış ya da karaciğer rahatsızlığına neden olmuş tedaviler görenler gotu kola almaktan kaçınmalıdır. Gotu kola tüketen az sayıda insanda mide rahatsızlığı ve mide bulantısı görülmüştür. Gotu kolanın lokal kullanılışı kızarıklığa ve kaşıntıya neden oluyorsa kullanılmamalıdır. Gotu kola hamilelik döneminde alınmamalıdır.