Gökten yaÄŸmur deÄŸil yıldız yağıyor

Gökyüzünden her yıl 15 000000 ton toz düşüyor dünyaya. Dünya saatte 107 000 km’lik bir hızla GüneÅŸin etrafında dönerken gezegen ötesi maddeyle de çarpışır. GüneÅŸ, Dünyamızı aydınlatmaya baÅŸladığında o çoktan üzerimize doÄŸru gelmeye baÅŸlamıştır bile. Bu toz yaÄŸmurunun önemli bir bölümü aslında tamamen zararsızdır: SaÄŸanak halinde atmosfere yaÄŸan uzay tozu mikroskobik boyutta tanecikler olarak topraÄŸa düşer. Hatta kutup buzullarına olduÄŸu kadar deniz diplerindeki tortullara kadar sızar. Dünyamıza bozulmadan ulaÅŸabilen maddenin laboratuar analizleri bilim için büyük bir önem taşır. GüneÅŸ sistemimizin en eski kültesini içeren bu maddenin kimyasal analizi, GüneÅŸin ve diÄŸer gezegenlerin bundan 4,5 milyar yıl önce oluÅŸtukları ilkel bulut hakkında bilgi verir. Bununla birlikte zaman zaman dev boyutta maddeler de düşer Dünyamıza. Amerika’nın Arizona eyaletine bundan 50 000 yıl önce düşen bir metal kütlenin ağırlığı 2 000 000 ton idi. 30 milyon tonluk patlayıcı maddenin etkisiyle 175 m derinliÄŸinde ve 1200 m geniÅŸliÄŸinde bir krater açmıştı. Demir ve nikelden oluÅŸan dev göktaşı yine de asteroit yörüngesinden savrulan sadece kozmik bir kıymık sayılır. Mars ve Jüpiter’in yörüngeleri arasında çapları bin kilometreyi bulan sayısız topaklar döner. Ay ya da Mars’a ait olan bu parçalar, meteorit çarpmaları sırasında uzaya savrulan maddelerden oluÅŸurlar. Yıllık meteorit oranının 10 000 tonu atmosfere giriÅŸi sırasında meteorları da beraberinde sürükler. Dünya üzerinde her gece çıplak gözle 100 milyon akan yıldız görülmekte. Meteorların bir kısmı sadece yüzde bir gramlık küçük taneciklerden oluÅŸur. En güzel meteor yaÄŸmurları Dünyanın bir kuyruklu yıldızın parçacık bulutuna girdiÄŸinde izlenebilir. Meteorların çoÄŸu tamamen akkor haline gelerek parçalanırken sadece 1000 tonu her yıl büyük bir hızla Dünyaya doÄŸru savrulurken meteoritlere dönüşürler. Meteoritlerin 950 tonu gezegenötesi toza benzeyen maddeden meydana gelir ve içlerinde kozmik ışınlarla yansıyan radyoaktif izotoplar barındırdıkları için de yaÅŸları kesin olarak belirlenebiliyor. Gökyüzünden ayrıca her yıl asteroit yörüngesinden savruldukları sanılan 80 ton metal düşer. Bunun 10 tonu ilkel parçacıklar olarak tahmin edilir. Bu karmaşık yapılı meteoritler olasılıklı asteroitlerin dış kabuklarına aittir. İçerdikleri elmas biçimindeki karbondioksitin, kozmik çarpışma sırasında meydana gelen yüksek basınçla oluÅŸtuÄŸu sanılmakta. Dünyada bugüne deÄŸin en fazla 10 000 meteorit bulunmuÅŸtur. Tabii ki tahmin edebileceÄŸiniz gibi bilimsel deÄŸeri hammadde ederinin çok üzerindedir. Â